Toshkent -2022 Elektron xavfsizlik

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI

Fizika-matematika fakulteti Matematika-informatika yo’nalishi 207-guruh talabasi Yergeshbayev Yerdosning Axborot xavfsizligi va kriptografiya fanidan

3-AMALIY ISHI



Toshkent -2022

Elektron xavfsizlik
Odamlar shaxsiy ma’lumotlari, masalan: bank hisoblari, tibbiy yozuvlar, ish haqqi va bazida siyosiy fikrlari kabi shaxsiy ma’lumotlarini oshkor qilishda juda ehtiyot bo’lishi kerak. Shaxsiy ma’lumotlarni oshkor qilish jinoy harakatlarga, masalan, shaxsiy ma’lumodlarning o’g’irlanishiga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari bu o’ta shaxsiy muommolarni keltirib chiqarishi, shantaj yoki tahqirlash kabi jiddiy holatlar uchun ishlatilishu mumkin.
Shaxsiy ma’lumotlar juda qiymatli bo’lib, agar ular shaxsning o’ziga qarshi ishlatilsa, juda ko’p zarar yetkazilishi mumkin. Shu sababli unu maxfiy saqlash muhim.
Shaxsiy ma’lumotlarni oshkor qilish orqali siz boshqa odamga sizga qandaydir zarar yetkazish imkoniyatini taqdim etasiz. Shaxsiy ma’lumotlarning xavfsizligi va himoyalanganiga esa xavfsizlik choralarini ko’rish orqali erishish mumkin.
Elektron xavfsizlikni taminlash uchun quyidagi qoydalarga amal qiling:
*Faqat ishonchli manba, masalan ota-onangiz yoki ustozingiz tavsiya qilgan web-saytlarga kiring
*Nomalum kontentni olib tashlash uchun filtrga ega qidiruv tizimidan foydalaning
*O’zingiz tanimaydigan yuboruvchidan kelgan pochtani ochmang
*Shaxsiy ma’lumodlarni taqdim etishda juda ehtiyod bo’ling
*Internetdan ko’ngil ochish maqsadida, masalan o’yin o’ynaganda nikdan yoki tahallusdan foydalaning
Phishing nima degani
Phishing - bu firibgarlikning bir turi, uning maqsadi foydalanuvchining maxfiy ma'lumotlari - login va parollarga kirishdir. "Fishing" so'zi "baliq ovlash" dan kelib chiqqan - baliq ovlash ".
Shunday qilib, fishing asosan ijtimoiy muhandislik orqali maxfiy ma'lumotni baliq ovlashni anglatadi.
Ko'pincha, kiberjinoyatchilar taniqli brendlar nomidan ommaviy elektron pochta xabarlarini, shuningdek, turli xil xizmatlar ichidagi shaxsiy xabarlarni, masalan, banklar nomidan yoki ijtimoiy tarmoqlar orqali yuborish orqali qimmatli ma'lumotlarni olishning oddiy, ammo samarali usullaridan foydalanadilar.
Fishing - bu jabrlanuvchining harakatlarini nazorat qilish, uning soddaligi va beparvoligiga umid qilish tartibi.
Biroq, o'zingizni fishingdan himoya qilishga yordam beradigan ko'plab usullar mavjud. Bu haqda keyinroq batafsilroq gaplashamiz.