To`rtqutblik tavsifi. Aktiv va passiv to`rtqutbliklar. To`rtqutblik doimiy;arini aniqlash

Aim.uz

Chiziqli to`rtqutbliklar

Reja:

1. 
   To`rtqutblik tavsifi.
   
2. 
   Aktiv va passiv to`rtqutbliklar.
   
3. 
   To`rtqutblik doimiy;arini aniqlash.
   

Qoida bo`yicha generator va ist`emolchi bir-birlari bilan doimo oraliq zvenolar orqali tutashadi. Bu zvenolarga tarmoq sig`imi, o`lchov asboblari, reostatlar va h. k. lar kiradi. Zanjirdagi tokni rostlash uchun sxemaga reostat ham kiritilishi mumkin. Shunday qilib, bu oraliq zveno murakkab zanjir hosil qilish mumkin, bunday oraliq zvenoni manbaga ulanadigan qismlarini kirish qismlari deb ataymiz va 1-1 deb belgilaymiz iste`molchi ulanadigan qismlarini esa chiqish qismlari deb atab ularni 2-2 bilan belgilaymiz.

Demak bunday ikkita kirish va okkita chiqish qismlarga ega bo`lgan oraliq zvenoni to`rtutblilik deb ataymiz. Mabodo to`rtqutblilik manbasiz bo`lsa u passiv to`rtqutblilik deb ataladi.

Xohlaganda qarshilikka ega bo`lgan har qanday murakkab to`rt qutblilik unga ekvivolent bo`lgan va yulduz simon (T ko`rinishidagi sxemali) yoki uchburchak simon (P ko`rinishidagi sxemali) ulangan qarshiliklar bilan almashtirilishi mumkin (2-rasm).


a) T ko`rinishidagi sxema. b) P ko`rinishidagi sxema.
To`rt qutblilik doimiyligi. To`rt qutblilikni kirish qismlariga beriladigan kuchlanish _ va tok _ni, chiqish qismlaridagi kuchlanish _va tok _ga bog`liqligi uni tenglamasiga deb aytiladi.