Tores va ariqchalarga ishlov berish

Tores va ariqchalarga ishlov berish.

To’xtamurodov Sanjar

Reja:

• Frezalash haqida umumiy tushuncha.
• Torets freza.
• Ariqchalarga ishlov berish.

Frezalash haqida umumiy tushuncha.

• Frezalash — kesish yoli bilan mexanik ishlov berislming keng tarqalgan va samarali jarayonidir. Frezalash yoli bilan: gorizontal, vertikal, qiya tekisliklar, profil kesimdagi ariqcha va pazlar, turli profildagi shakldor yuzalar, aylanish jismining yuzasi hosil qiiinadi. Frezalash kokp tig ii kesuvchi asbob—freza yordam ida amalga oshiriladi. Freza aylanuvclii jism b o iib , uning chekkalari yoki yonlarida kesuvchi elem entlar—freza tishlari joylashgan.

Frezalash haqida umumiy tushuncha.

• Frezalashning o»ziga xos xususiyati uning uzlukliligidir. Frezaning har bir kesuvchi tishi kesish jarayonida aylanishning ma’lum qismi davomidagina keyingi kesishgacha zagotovka bilan kontaktda boiadi. Natijada, frezalash kesish jarayonining bir m e’yorda emasligi bilan xarakterlanadi, bu tebranishlar hosil boiishiga, tishlarning jadal yeyilishiga va boshqa salbiy hodisalarga olib keladi.

Frezalash haqida umumiy tushuncha.

• Frezalash jarayoni bir paytda ta ’sir ko’rsatuvchi ikkita: aylanma va ilgarilanma harakatlarning qo‘shilishiga asoslangan. Asbobning o ‘q atrofida aylanishi asosiy harakat b o iad i, surish harakati esa dastgoh stoliga m ahkam langan zagotovkaning oldinga qarab siljishidir.
• Freza tashqi diametri D nuqtalarining V( m /m in) tezligi kesish tezligi b o iib hisoblanadi.Bunda V =πDn/1000 shpindei aylanishlari chastotasi, ayl/min D – frezaning tashqi diam etri,m m .

Torets freza.

• Torets freza korpusdan iborat bolib.unga tishlar qo‘yilgan. H ar bir tish qattiq qotishm adan ishlangan plastinka bilan jihozlangan. Freza diametri frezalanayotgan detal kengligi ga bogiiq va D = (1 ,4 ..Л,5)В ga teng. Po‘latni frezalashda freza tishlarining soni agar D < 200 mm b o isa, Z — (0,04...0,06) Д agar D>200 mm boMsa, Z —(0,04...0,06)i) + 2 oLinadi. Cho‘yanni frezalashda freza diam etridan qat'iy nazar Z — (0,08...0,1) D.

Torets freza.

Torets freza.

• Silindrik frezalarga qaraganda torets frezalar tishlarining soni ancha kam bolib, ularning soni frezalashga sarflanadigan quvvatni kamaytirib belgilanadi.
• Torets frezaning har bir tishi, xuddi randalovchi keskich tigki singari keskichdan iborat. Ularning farqi shundaki, randalovchi keskich to’g’ri chiziqli , freza tishlari esa davriy aylanma harakat qiladi. Shuning uchun freza tishlarining shakli va parametrlari keskichning shakli va geom etrik param etdaridan kam farq qiladi.

Torets freza

• Torets frezalash silindrsimondan farqli ravishda erkin bolmagan qirqish jarayonidir. Frezaning ishlov berilayotgan detalga nisbatan qanday o ‘rnatilganligi bilan bogllq ravishda frezalash simm etrik va nosimmetrik bolishi mumkin.

Ariqchalarga ishlov berish.

• Silindrik frezalar gorizontal frezerlash dastgohlariga o ‘rnatishga moljallangan bolib , yassi yuzalarga ishlov berish uchun xizmat qiladi. Bunday frezalar o ‘ng va chap vint ariqchali qilib ishlanadi. Silindrik frezalarda shponkali ariqchasi bo’lgan markaziy baza teshiklar bor. Dastgohning opravkasiga kiydirilgan silindrik frezalar halqalar o ‘rasiga olinib gaykani burab siqib qo’yiladi.

Ariqchalarga ishlov berish.

• Frezalashda D = 6...110 mm diam etrii diskli frezalardan oydalaniladi. Diskli frezalarning kesuvchi tishlari tashqi silindrik yuzada, hamda bir (bir tomonlama) yoki (ikki tomonlama) yon yuzalarda qilinadi. Diskli frezalar V — 6... 16 mm kenglikdagi turli vazifalarni bajarishga m oljallangan ariqchalami frezerlashda foydalaniladi.

Ariqchalarga ishlov berish.

• Kesib tushiruvchi keskichlar zagotovkani qismlarga bolibkesishga, ishlov berilgan zagotovkani kesib tushirishga va ariqchalar ochishga moijallangan