Topshiriq javoblari
Yorugʻlik diodlar aksariyat hollarda yoritgichli diod (LED) ham deyishadi.Yoritgichli diod (LED) - ikkita qoʻrgʻoshin yarimoʻtkazgichli yorugʻlik manbaidir. U faollashtirilganda yorugʻlik chiqaradigan p - n birikma diodi hisoblanadi.
Tarmoqlarda muofiq kuchlanish qoʻllanilganda elektronlar teshiklari bilan birlashib,fotonlar shaklida energiyani boʻshatadi. Ushbu taʼsir elektroluminnesans deb ataladi va yorugʻlik rangi ya'ni foton energiyasiga mos keladigan yarimoʻtkazgichning energiya bandining boʻshligʻi bilan belgilanadi. Yorugʻlik diodlari odatda kichik yani mm dan kam va radiatsiyaviy naqshni shakillantirish uchun integrallashgan optik komponentlar mavjud boʻlishi mumkin.
1962 - yilda amaliy elektron komponentlar koʻrinishida eng erta yorugʻlik diodlar quyosh qizgʻin infraqizil nur chiqaradilar. Infraqizil yorugʻlik diodlari uzoqdan boshqariladigan kontaktlarning uzatuvchi elementlari sifatida tez-tez ishlatiladi, masalan uzoqdan qoʻmondon elektronikasi uchun ishlatiladi.
Birinchi koʻzga koʻrinadigan yorugʻlik diodlari ham past qizim va qizil ranga ega boʻladi. Zamonaviy yorugʻlik diodlari juda yorqinligi bilan koʻrinadigan ultrabinafsha va infraqizil toʻlqin uzunliklarida mavjud. Erta yorugʻlik diodlari koʻpincha kichik akkor lampalar oʻrniga qoʻyilgan elektron qurilmalar uchun yoritgichlar (yorugʻlik diodlari) sifatida ishlatiladi. Ular yaqinda yetti segmentli displey koʻrinishida soni oʻqishga joylashtirilgan va odatda raqamli soatlarda koʻrishgan. Yorugʻlik diodlaridagi soʻnggi oʻzgarishlar ularga atrof - muhit va vazifalarni yoritishda foydalanish imkonini beradi.
Yorugʻlik diodlari yangi displeylar va sensorlarni ishlab chiqarishga imkon berdi, ularning yuqori almashinuv stavkalari esa ilgʻor aloqa texnologiyasida ham qoʻllanilmoqda. Chiroqlarning yorugʻlik manbalari , shu jumladan past energiya isteʼmoli, umr muddati jismoniy mustahkamligi ,kattaligi va tezroq almashinuvi uchun yorugʻlik diodlari koʻp avzalliklarga ega.
Butun zamonaviy elektronika yarim oʻtkazgichli elementlarga asoslangan. Yarimoʻtkazgichli diodlar bunday asboblarning eng soddasidir. Ular bir kristalda yonma yon joylashgan n va p tipli oʻykazuvchanlikli sohalaridan iboratdir. Oʻtkazuvchanlik tipi har xil boʻlgan sohalar tutashgan sohada zaryad tashuvchilarning bir birlarini tutib qolishi yani neytrallashishi kuzatiladi va "zaryad tashuvchilarga kambagʻallashgan " soha deb ataluvchi paydo boʻladi. Bu sohadan maʼlum yoʻnalishda maydon taʼsirida elektronlar yoki kovaklar chiqib ketganida soha kengligi ortadi. Bunday maydon yoʻnalishi "teskari maydon " yoʻnalishi deyiladi. Agar maydon yoʻnalishini "toʻgʻri maydon " deb ataluvchi teskari tomonga oʻzgartirsak zaryad tashuvchilarning kambagʻallashgan soha harakati boshlanadi va p- n oʻtish orqali elektr toki oʻta boshlaydi. Yorugʻlik diodlari - infraqizil, sariq, yashil,koʻk yorugʻlik diodlari va h.k mavjud.
Yorugʻlik diodlari ham oddiy diodlar kabi ishlaydi. Nurlanish boshlanadigan boʻsagʻa kuchlanishi nurlantiriladigan yorugʻlik rangiga bogʻliq boʻladi. Toʻlqin uzunligi kichik yani chastotasi kattaroq yorugʻlik chiqaruvchi yorugʻlik diodlarining boʻsagʻa kuchlanishi kattaroq boʻladi.
Hozirgi kunda foydalanilayotgan yorugʻlik diodlarining nurlantiruvchi yorugʻligi toʻlqin uzunligiga va boʻsagʻa kuchlanishiga bogʻliqdir. Bu bogʻliqlik dastlabki yorugʻlik diodlari faqat eski , avvalroq, dastlab ishlab chiqarila boshlangan yorugʻlik diodlari uchun oʻrinlidir.
Zamonaviy yorugʻlik diodlarida esa diod samaradorligini oshirish uchun bir qancha yangiliklardan foydalaniladi. Zamonaviy diodlarda fotonlar chuqurroq sharhlardan chiqadi va shuning uchun chiqayotgan yorugʻlikning toʻlqin uzunligi nazariy hisoblaganda kichikroq boʻladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |