topshiriq. Berilgan savollarga yozma tarzda javob tayyorlang. Ayirmaning ta'rifi, uning mavjudligi va yagonaligi. Matematik induksiya metodini o’rgatish. Nomanfiy butun sonlar to`plamini to`plamlar nazariyasi asosida qurish

3-variant


1 – topshiriq. Berilgan savollarga yozma tarzda javob tayyorlang.
1. Ayirmaning ta'rifi, uning mavjudligi va yagonaligi.
2. Matematik induksiya metodini o’rgatish.
3. Nomanfiy butun sonlar to`plamini to`plamlar nazariyasi asosida qurish, Natural son va nol tushunchasi.




2 – topshiriq: Mustaqil о‘rganish uchun test topshiriqlari. Test savollariga javob bering.

1. 
   , to‘plamlar berilgan. Quyidagilarning qaysi biri o‘rinli?
   

a) b) c)

2. 
   tenglamaning ildizlari to‘plamini ko‘rsating
   

a) b) c)

3. 
   tenglamaning ildizlari to‘plamini ko‘rsating.
   

a) b) c)

4. 
   to‘plam elementlarini ko‘rsating.
   

a) b) c)

5. 
   to‘plam elementlarini ko‘rsating.
   

a) b) c)

6. 
   to‘plam elementlarini ko‘rsating.
   

a) b) c)

7. 
   1 va 2 bilangina yoziladigan barcha ikki xonali sonlar to‘plamini yozing.
   

a) b) c)

8. 
   Haqiqiy ildizlari to‘plami bo‘sh bo‘lgan tenglamani ko‘rsating.
   

a) b) c)

9. 
   Beshta natural sonlar qatnashgan to‘plamni ko‘rsating.
   

a) b) c)

10. 
    9 ga bo‘linadigan sonlar to‘plamini toping.
    

a) b) c)



\

3 – topshiriq.

Misolni yeching.

1. n(A)=n(B)=7 bo`ladigan turli A va B to`plamlarga misollar keltiring. A va B to`plamlar qanday munosabatda bo`ladi?
2.“Besh” natural sonining to`plam nazariyasi bo`yicha tushuntiring.
3.“Besh”ning tartibiy va miqdoriy ma’nosini ochib beradigan barcha munosabat va tengliklarni yozing.
2. Misolni yeching.
1.n(A)=n(B)=6 bo`ladigan turli A va B to`plamlarga misollar keltiring. A va B to`plamlar qanday munosabatda bo`ladi?
2.“To`rt” natural sonining to`plam nazariyasi bo`yicha tushuntiring.
3.To`rt”ning tartibiy va miqdoriy ma’nosini ochib beradigan barcha munosabat va tengliklarni yozing.



4 – topshiriq: Nomanfiy butun sonlarni qo`shish


, bu yerda va .
Masalan: to`plamlarni olamiz. Ularni birlashtiramiz. sanash yo`li bilan ekanligini aniqlaymiz. . Demak, 5+2=7.
To’plam nazariyasiga ko’ra ta’rifiga asoslanib, 9+5, 5+3, 8+5 ni hisoblash yo’lini ko’rsating.
To’plamnazariyasigako’rata’rifigaasoslanib, 7+5, 4+6, 2+3, 5+4 ni hisoblash yo’lini ko’rsating.
To’plam nazariyasiga ko’ra ta’rifiga asoslanib, 9+0, 0+3, 0+0, 8+2 ni hisoblash yo’lini ko’rsating.

1. 
   27+39+13+11
   
2. 
   38+94+12+16
   
3. 
   49+29+87+31+51+13
   
4. 
   18+39+27+12+23
   

O‘rin almashtirish va gruppalash qonunlaridan foydalanib, quyidagi misollarni eng qulay yo‘l bilan yeching:

1. 
   2608+529+392+271
   
2. 
   1016+704+250+884+296
   
3. 
   10556+8074+ 9444+926+1000
   
4. 
   1720+863+280+137
   

Quyidagi yig‘indilarini ikki usul bilan toping:

1. 
   4098+(1765+7908)
   
2. 
   7509+(12078+9067)
   
3. 
   15728+(4987+3751+7399)
   
4. 
   10087+(3445+5684+7889)
   

5 – topshiriq:
Masalani yeching
1.Valida 18 marka bor. Umidada Validan 6 marka kam, Sevarada esa Vali bilan Umidaning markalaridan 12 ta marka kam. Sevarada qancha marka bor?
2.Teng yonli uchburchakning asosi yon tomonidan 7 sm ortiq. Agar uchburchakning perimetri 43 sm bo‘lsa, uning yon tomoni toping.
3.Kinoteatrning bir kassasida ikkinchisiga qaraganda 86 ortiq bilet sotildi.Agar xammasi bulib 792 ta bilet sotilgan bo‘lsa, har bir kassada nechta bilet sotilgan?
4.Uchburchakning perimetri 24 sm. Uchburchakning ikki tomoni bir – biriga teng bo‘lib, ularning har biri uchinchi tomonidan 3 sm ortiq. Uchburchakning tomonlari necha santimetrdan?


6 – topshiriq:
Matnni tо‘ldiring.
1.Butun musbat sonlar ....................... deyilib, ular har xil narsalarni ................... natijasida kelib chiqqan.
2. Natural sonlar qatoridagi eng kichik son ................. teng.
3. Natural sonlar qatorida har bir sondan keyin bevosita .................... keladi.
4. Natural sonlar qatori ......................... .
5.Nol har qanday ....................................... kichikdir
6.Nol ............. son, ammo ................ emas.
7.Hamma bo‘sh to‘plamlarni ........................ deyish ham mumkin.
8. Bo‘sh to‘plamni har qanday to‘plamning ......................... deyish ham mumkin.
9. Natural son atamasini birinchi bo‘lib rimlik olim ................... qo‘llagan.
10. Sonni va sonlar ustida amallarni o‘rgana boshlagan fan .................... nomini oldi.