Topshiriq 1 Tmatn ={men abdullayev Axror

Toshkent davlat iqtisodiyoti universiteti Samarqand filiali

Raqamli iqtisod va raqamli texnologiyalar kafedrasi

Axborot xafvsizligi fanidan 1-labaratoriya ishi

Tekshirdi : Akbarov.H

Bajardi :Abdullayev.A

1. 
   topshiriq 1) Tmatn ={MEN Abdullayev Axror TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI RAQAMLI IQTISODIYOT TA’LIM YO’NALISHI TALABASIMAN } matnini oddiy o’rinlarni almashtirish usuli bilan shifrlang 2) Bajarilgan ishlarni izohlang.
   

2. 
   topshiriq 1) {Hurmatli cho’pon} tayanch so’zi bilan Tmatn ={ MEN Abdullayev Axror TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI RAQAMLI IQTISODIYOT TA’LIM YO’NALISHI
   

TALABASIMAN } matnini shifrlang;

2) Bajarilgan ishlarni izohlang.

c) topshiriq 1) {SHIFRLAMOQ} tayanch so’zi bilan Tmatn ={ Men Abdullayev Axror Samarqand viloyati Kattaqo’rg’on tumanida tug’ilganman } matnini shifrlang;

2) Bajarilgan ishlarni izohlang.

A topshiriq 1



2

Bu yerda birinchi navbatda matnni yozib undagi harflar sonini aniqlab olamiz . Aniqlangandan so`ng mazkur harflar ketadigan jadval tuzib olamiz . Bizning so`zimiz 125 harf dan iborat bo`lganligi uchun 13×10 jadval tuzib olamiz , qolgan 5 joy uchun _ belgisini qo’yamiz va matnni ustun ga tepadan pastga qarab ketmaketlikda yozib olamiz .Biz so`zlar o`rtasidagi har bir joy o`rniga jadvalga yozish uchun _ ( belgi) dan foydalanamiz . Jadvaldan esa birinchi qator boshidan satr bo`ylab har bir harfni ketma ketlikda oxirigacha yozib olamiz. Hosil bo`lgan so`z bizga shifrlangan matnni anglatadi .

B topshiriq 1

Tshifr ={sM_ _aala_iaiaoEfSvsi’TvysqdNialishloleeoai_lmamiishrvdmyAiata_mks_ilobar_nt_eiAyitdlqi_ayntxo_ _uiaq_lo’tertiul_nt_an_to_qnlrdi_badirtt}

2

Bu yerda biz yana huddi a topshiriqda bo`lganidek birinchi navbatda matnni yozib undagi harflar sonini aniqlab olamiz . Aniqlangandan so`ng mazkur harflar ketadigan jadval tuzib olamiz .Biz bu yerda kalit so`zi kiritib olamiz

(HURMATLIChO’PON) mazkur kalit so`zidan yozilgan bir harf ikkinchi marta takrorlanib kelmasligi lozim . Bizning 13×10 jadval tuzib olamiz va birinchi qatorga kalit so`zini , ikkinchi qatorga mazkur kalit so`zidagi har bir harfning alfabitda tartib raqamlarini kiritib chiqamiz , qolgan qatorlariga huddi a topshiriqdagidek kiritib chiqamiz.So`ngra kalit so`zidagi harflarni tartib raqami bo`yicha jadval boshidan kiritib chiqamiz va huddi a topshiriq singari uchunchi qator boshidan satr bo`ylab har bir harfni ketma ketlikda oxirigacha yozib olamiz. Hosil bo`lgan so`z bizga shifrlangan matnni anglatadi.



C topshiriq 1



2

Bu yerda biz yana huddi a topshiriqda bo`lganidek birinchi navbatda matnni yozib undagi harflar sonini aniqlab olamiz . Aniqlangandan so`ng mazkur harflar ketadigan jadval tuzib olamiz .Biz bu yerda kalit so`zi kiritib olamiz (ShIFRLAMOQ) mazkur kalit so`zidan yozilgan bir harf ikkinchi marta takrorlanib kelmasligi lozim . Bizning 9×8jadval tuzib olamiz va birinchi qatorga kalit so`zini , ikkinchi qatorga mazkur kalit so`zidagi har bir harfning alfabitda tartib raqamlarini kiritib chiqamiz , qolgan qatorlariga huddi a topshiriqdagidek kiritib chiqamiz.So`ngra kalit so`zidagi harflarni tartib raqami bo`yicha jadval boshidan kiritib chiqamiz va huddi a topshiriq singari uchunchi qator boshidan satr bo`ylab har bir harfni ketma ketlikda oxirigacha yozib olamiz. Hosil bo`lgan so`z bizga shifrlangan matnni anglatadi

2020