Topshirdi: Sheravatov. Sh Qabul qildi : Jumayev. N dia para- va perromagnetizm tabiati

Magnetiklik xususiyatiga ega bo’lgan moddalar o’zaro di va para magnetiklik xususiyatiga ega bo’lishadi. Bu esa ularning magnatikligidan dalolat beradi.

Moddalarning magnit maydoni
Tokning magnit maydoni
Hozirgi kunda, har qanday maktab laboratoriyasida, o’rtasidagi teshikdan elektr simi o’tgan karton qog’ozga temir qirindilarini sochib, «elektr qarama qarshiligi uyurmasi» hodisasini namoyish qilish orqali, oddiy maktab o’quvchisi ham Ersted tajribasini oson takrorlashi mumkin. Lekin, Erstedgacha bo'lgan hamda, Erstedning o’zi faoliyat yuritgan davrda bu narsaning mohiyatiga erishish oson bo’lmagan. Ersteddan avval ham, elektr tokining magnit xususiyatlarini aniqlashga urinishlar ko’plab bo'lgan. Masalan, rus fizigi Petrov, batareya qutblarini temir va po’lat plastinalari bilan ulab, tokning magnit xususiyatini «tutib olmoqchi» bo’lgan. Petrov o’zining tajriba xonasida bir necha kunlab vaqt o’tkazib, biroq aniq natijaga erisha olmagan. Shuningdek boshqa usul va vositalar bilan mazkur hodisani aniqlashga urinishlar haqida ma’lumotlar bor, biroq, elektr tokining magnit xususiyatlarini birinchi bo’lib to’liq o’rganib chiqqan va batafsil ilmiy tahlil yordamida yoritib bergan olim bu baribir Ersted bo’ldi.

Yorug’lik nurining tabiati
Yorug’lik nuri tabiati to’g’risidagi birinchi tasavvurlar qadimgi grеklar va misrliklarda paydo bo’lgan. XVII asr oxiriga kеlib yorug’likning ikkita nazariyasi I.Nyuton tomonidan korpuskulyar nazariyava R.Guk va X.Gyuygеns tomonidan to’lqin nazariyasi shakllana boshladi.
Yorug’likning sinishi yorug’lik zarrachalarining bir muhitdan ikkinchisiga o’tishida, tеzligini o’zgarishi hisobiga sodir bo’ladi, dеb tushuntiriladi. Korpuskulyar nazariya bo’yicha, vakuum – muhit chеgarasida yorug’likning sinishi quyidagi qonunga bo’ysunadi: