Topografiyalíq anatomiya páni boyínsha oqíw metodikalíq-kompleks

Tuwrı ishektiń silekey perdesin kesiw.
Ishek tazalanıp dezinfeksiya etilgennen keyin anusdan 0, 5 - 1 sm keyin basıp ótip ishekti silekey perdesi sheńber kesiledi hám xudi sonday etip shıǵıp qalǵan bólegin tesigi janında kesim alıp barıladı. Sonnan keyin qayshı járdeminde silekey perde astındaǵı qabattan ajıratıp alınadı hám kesip taslanadı. Eki sheńber kesim bir-birine jaqınlashtirib túyinli tigis penen tigislenedi.

24-Ámeliy shınıǵıw: GRÍJALAR HÁM OLARDÍ XIRURGIYALIQ USÍLDA DAWALAW
Sabaq maqseti. Studentler ámeliy shınıǵıw dawamında hár túrlı túrdegi awıl xojalıq haywanlarınıń qarın tarawı anatomoTOPOGRAFIYALÍQ dúzilisin, shegarasın, qatlamların qan tamır hám nervler Innervaciyasini, Dabbalar hám olardı Xirurgiyalıq usılda emlew úyreniledi.
Úskene hám ásbap úskeneler. Reńli kesteler, mulyajlar, haywanlar (qaramal, qoy, at yamasa eshak, ıyt, qoyan, pıshıq), 0, 5% novokain eritpesi, úlken hám kishi kólemli shprislar, hár túrlı uzınlıqtaǵı iyneler, Operaciya qılıw ushın qollanılatuǵın xirurgiya ásbap -úskeneleri, baylaw hám tigiw materialları, 3-5% yodning spirt degi eritpesi.
Sabaq ótiliw usılı. Sabaq xirurgiya klinika sida, veterinariya emlew mákanında, oqıw xojalıǵında, gósh kombinatında, qánigelestirilgen fermer xojalıqlarında aparıw shólkemlestiriledi. Sabaq dawamında oqıtıwshı studentlerge joba tiykarında temanı túsintirip beredi. Studentler 4-6 dan etip kishi gruppalarǵa bolınıp, ǵárezsiz túrde oqıtıwshı qadaǵalawı astında qaramal, qoy, itda - Dabbalar hám olardı Xirurgiyalıq usılda emlew usılınıń qandayda-birın orınlasadı.


Kindik grıjasında Operaciya
Xirurgiyalıq kesel haywandı Operaciya qılıw stoliga jatqızıp fiksatciya etiledi. Haywanǵa ulıwma awırıwsızlandırıw, narkoz yamasa Magda usılı boyınsha qarın jumsaq diywali nervlerin ótkizgishlik yamasa infiltraciya usılında 0,5% -3% li novokain eritpesi menen awırıwsızlandırıladı.
Operaciya qılıw usılı. Operaciya qılıw maydanı Mexanikalıq ishlov berilgach, grıja qaltasınıń teri qatlamı duksimon (vereteobrazniy) yamasa útirsimon formada kesiledi. Keyininen kesilgen teri qabatı grıja payda etgen tesik shegarasıǵa shekem teri ostki toqımalardan, fasciya qabatlarınan topır usılda ajıratılıp, grıja qaltasınıń awızınasha, yaǵnıy grıja dárwazasıǵa shekem jol ashıladı. Grıja qaltasınıń awızı yamasa dárwazasın jabıw usılı, tiykarınan onıń kólemine, grıja qaltasınıń úlken-kishiligine baylanıslı bolǵan halda bul islerdi orınlawdıń bir qansha usılları bar.
Gutman usılı. Dabba, yaǵnıy Qarınnıń ishki perdesi (qorsoq perde), hám onıń ishine túsken massa qarın boslıǵına grıja awızı yamasa dárwazası arqalı túsirilip, grıja dárwazasına Lyamber usılında tigis quyilib bekitiledi. Keyininen grıja qaltasın óz dárwazası arqalı tákiraran sırtqa shıǵarıp, onıń moyin bólegi ishek qısqıshı járdeminde qısılıp, artıp qalǵan grıja qaltasınıń teri qatlamı kesip alıp taslanadı. Ishek qısqıshı járdeminde qısılǵan grıja qaltası astınan sabaq ótkerilip qalta buyni tiqiladi. Tikilgan tigisten tagidan 2-3 sm tómenge túsip grıja qaltanı kesip, odan keyin qisib quyilgan ishek qısqıshın bosatıp tıgıw dawam ettiriledi.
Sapojinikov usılı. Grıja qaltasınıń teri qatlamı kesilgach, qorsoq perde hám onıń ishinde jaylasqan bar zatlardı grıja sheńbersi arqalı qarın boslıǵına buraw jolı menen túsiriledi, buralgan bólim yechilmasligini aldın alıw ushın ketgut járdeminde baylam quyilad. Grıja qaltası qarın boslıǵına túsirgach, grıja qaltası átirapına Lyamber usılında tigis quyilib, teri hám teri astı qatlamigi uzlukli tigis quyıladı.
Olivkovtı_ń_ekinshi_usılı'>Olivkovtı_ń_birinshi_usılı'>Olivkovtıń birinshi usılı. Bul tiykarınan mayda haywanlarda qullaniladi. Grıja qaltasınıń teri qatlamı kesilgach, grıja tesiginiń kólemi 2 sm den aspawı nátiyjesinde, bul usıldı orınlaw qolay bolıp esaplanadı. Grıja qaltası óz uqi átirapında aylantırıp qalta ishindegi massa qarın boslıǵına túsirilgach, onıń teppasidan sabaq ótkerip túyinlenedi. Jipting ushın iyneden ótkerip grıja tesiginiń átirapından aylantırıp tiqiladi. Jipting hár eki ushın qattı tartıw nátiyjesinde aralıqta jaylasqan hám buralgan grıja qaltası óziniń shıqqan dárwazasın jabılıwına kómeklesedi.
Olivkovtıń ekinshi usılı. Qashan grıja qaltası terige jabısqanda onıń jabısqan maydanın teriden ajıratıp grıja tesigine jaqınlastıradı. Grıja qaltası terige jabısqan bólegi bolsa ajratilmastan ózinshe terige jabısqansha qaladı. Grıja qaltası ishinde jaylasqan bar zatlar qarın boslıǵına túsiriledi hám qarın qalta grıjasın teridegi jaranıń shetine jaqın sızıǵına Koxning arteriya qısqıshın ótkerip qisip aladı. Keyin grıja qaltasınıń joqarı bólegin óziniń oǵi átirapına aylantırıp onı uzın jipek sabaǵı menen baylanıstıradı yamasa jipti iyneden ótkerip tikadi. Tiykarınan bul jerde Olivkovtıń birinshi usılı qollanıladı. Grıja tesigin shetinen jipti ótkerip tartadı hám xirurgiyalıq túyin tastap baylanıstıradı.
Olivkovtıń úshinshi usılı. Qashan dabbaning jolında jaylasqan toqıma qattı bolǵanda bul usıl isletiledi. Peritoneal grıja qaltasın bir tegisligine bir neshe sabaq ótkerip onıń úshlerin grıja tesiginiń shetinen shıǵarıp tartıw nátiyjesinde peritoneal qalta jıynalıp qat-qat búrme (gofriruyetsya) bolıp tartılıw áqibetinde ol torayadi, nátiyjede grıja tesigine o'rnashib biologiyalıq wazıypasın atqaradı.