To’plamning muallifi to’g’risida ma’lumot

Internet saytlar:
9. http://www.lee.de – avtomobil tuzilishi haqida.

10. http://www.bk-dtp.de - avtomobil tuzilishi haqida.

11.http://www.kfz-technik.de - avtomobil tuzilishi haqida.

3.2-ilova

Baholash ko’rsatkichlari va mezonlari

Guruh	Baho	Baholash ko’rsatkichlari va mezonlari
		Ma’lumot- ning to’laligi	Guruh ishtirokchi- larining faolligi	Ma’lumot- ning taqdim etilishi	Jami
	Ball	2	2	1	5
1
2
3

Guruh ishlarini umumlashtiruvchi baho

Guruh	1	2	3	Jami ball	Baho
1
2
3

5 baho - «a’lo», 4 baho - «yaxshi» , 3 baho - «qoniqarli»

3.3-ilova

Mavzu: O'zbekiston Respublikasida avtomobilsozlikning rivojlanish istiqbollari

1. Yengil avtomobil ishlab chiqarish

1992. 
      yil iyun oyida O’zbekiston birinchi Prezidaenti I.A.Karimov Janubiy Koreya Respublikasiga rasmiy tashrif buyurib, DAEWOO guruhidagi avtomobil zavodlari bilan tanishidi. 1992- yil iyul oyida o'zbek va Janubiy Koreya tomonlari qo'shma zavod qurilish to'g'risida Memorandum imzolashdi.
      
1993. 
      yil oktabr oyida Andijon viloyatining Asaka shahrida qurilish ishlari boshlab yuborildi.
      

1996- yil mart oyida «Damas» avtomobillar tayyorlanadigan tizim ishga tushirildi.

1996- yil iyul oyida « DAEWOO» ning barcha tizimlari ishga tushirilib, O'zbekistonda avtomobillarni seriyali ishlab chiqarish yo'lga qo'yildi. «UzDEU» avtomobil qo'shma korxonasi «Damas», «Tiko», «Neksiya» rusumli zamonaviy avtomobillar chiqara boshladi.

2001- yil avgust oyida «Matiz II» rusumli va 2002- yil avgust oyida «Neksiya» rusumli avtomobillar ishlab chiqarish yo'lga qo'yildi.

Hozirgi vaqtda « DAEWOO avto» KK da ko’p turdagi avtomobillar ishlab chiqarilmoqda. 1996- yildan boshlab chiqarilgan avtomobillar soni 1.8-jadvalda ko'rsatilgan.

Avtomobillar Rusumi	Ylllar
	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2005
Damas	8538	10106	13505	13666	7650	7935	6580	16230
Tiko	4710	20233	17069	16380	9100	9925	5515	—
Neksiya	12099	34490	23870	28266	13950	21680	13100	32770
Matiz	—	—	—	—	—	1460	11640	20040
JAMI	25344	64883	54444	58312	30700	41000	36000	69040

2003- yil avgust oyidan «Lasetti» rusumli avtomobil chiqarila boshlandi va 2005- yil avgust oyidan «Lasetti Xetchbek» avtomobillar ishlab chiqarish yo'lga qo'yildi. O'zbekistonda ishlab chiqarilayotan yengil avtomobillarning qisqa texnik tavsifnomalari 1.9- jadvalda ko'rsatilgan.

Ko'rsatkichlar	Tiko	Damas	Neksiya	Matiz	Lasetti
Dvigatel rusumi	F8 S	F8CB	G15ME	F8CB	D-TEC
Silindrlar soni	3	3	4	3	4
Ishchi hajm, sm^3	796	796	1498	796	1799
Siqish darajasi	9,3	9,3	8,5	9,3	9,8
Nominal quvvat, kVt (o.k.)	30(41)	30(41)	55 (75)	36 (49)	89 (121)
Ayl.uir.lil.it soni, min -'	5500	5500	5400	6000	5800
Makslm.il burovchi moment H m	60	62,8	123	65	165
Maksiinal lo/lik, km/soat	143	100	163	144	194
Y(i(|ili|'i sath	4,3—5,5	7,2—8	5,5—7,5	5,0—7,4	6,5-11,2

«Tiko» avtomobillari ixcham avtomobillar turkumiga kirib, Oka, Tavriya kabi avtomobillardan ko‘p jihatdan farq qiladi va ustun turadi. «Tiko» avtomobilida dvigatel ko'ndalang joylashgan bo‘lib, uning old g‘ildiraklari yetakchi qilib tayyorlangan.

«Neksiya» avtomobillarining dvigateli yuqori quwat va tejamkorligini ta’minlaydigan, past shovqin va havoni kam ifloslaydigan yoqilg‘ini ko‘p nuqtali purkash tizimi bilan jihozlangan. Yondirishning elektron tizimi dvigatelni barcha sharoitda tez o‘t olishiga sababchi bo‘ladi.







2. Yuk avtomobillar ishlab chiqarish

SamKochavto 0‘zbek-Turkiya qo‘shma korxonasi 0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 381- sonli Qarori bilan 1996- yil 5- noyabrda tashkil qilingan. Ushbu korxona kichik va o'rta yuk ko'taruvchi avtomobillar hamda o'rta toifali avtobuslar ishlab chiqarishga mo‘ljallangan.

Samarqand shahrida joylashgan zavodda loyiha bo‘yicha bir yilda 4900 ta avtomobil chiqarish rejalashtirilgan, shu jumladan, 3500 ta avtobus va 1,400 ta yuk avtomobillari.

Hozircha zavod X rusumli 38 xil kuzov o'rnatiladigan avtobus va yuk avtomobillarini ishlab chiqaradi. Ish faoliyatida zavod 2943 ta avtomobil ishlab chiqarib respublika va xorijiy mamlakatlarga yuborgan.

SamKochavto avtomobillarining yuk ko'tarish qobiliyati modifikatsiyasiga qarab 4 tonnadan 8 tonnagacha bo‘ladi. Ko'tarilib ochiladigan uch o'rindiqli qulay kabina dvigatelga texnik xizmat ko‘rsatishni yengillashtiradi. Dvigatel joylashgan bo‘linma maxsus shovqin o'tkazmaydigan qoplamalar bilan jihozlangan.

Rul boshqarmasining gidrokuchaytirgichi, katta oynalar, kichik burilish radiusi (6,9 m) va nisbatan katta burchakka ko‘tarila olishi haydovchiga barcha yo’llarda yurishga qulaylik yaratadi.

SamKochavto avtomobillarida erganomik xususiyatlar bo‘lak avtomobillarga nisbatan ancha yaxshilangan, sliu jumladan, haydovchining tana tuzilishiga qarab holatini o‘/garlirish inumkin bo‘lgan o‘rindiq, ynqori qtivvatli isilkich, zicli yopiladigan kabina va hokazolar.

1.10- jadvalga ayiiin rusumli SamKochavto avtomobillari va avtobuslarning qisqa texnik tavsiliiomaliiri kcllirilgan.

SamKochavto avtomobillarining clckti qurilmalarida 24V li kuchlanish qollaniladi, buning uchun ikkita 12V li 72Ah rusumli akkumulyator batareyalari kifoya qiladi.

Ko‘rsatkichlar	Mashlna rusumi
	80.12-85.14 (2 o‘qli avtomobil)		120.14 (3o‘qli avtomobil)		50.12 (avtobus)
Dvigatel rusumi	IVEKO 8040.25		IVEKO 8040.45		IVEKO 8040.25
Silindrlar soni	4		4		4
Silindrlar diametri, mm	104		104		104
Porshen yurish yo‘li	115		115		115
Ishchi hajmi, sm 3	3908		3908		3908
Maksimal quwat, kVt (OK)		85 (115)		100 (138)		85 (115)
Maksimal burovchi moment, N ■ m		353		420		353
Umumiy uzunligi, mm		6670		6750		6930
Umumiy kengligi, mm		2120		2120		2220
Umumiy balandligi, mm		2575		2560		2930
Umumiy og'irligi, kg		8500		12600		8000
Maksimal tezligi, kg/soat		105		95		98
Yoqilg'i sarfi, 1/100 km		19		22		19,8

4-ilova

Toifalash jadvali:

T\R	Avtomobillar turlari
	Yengil avtomobillar markalarini yozing	Yuk avtomobillar markalarini yozing
1
2
3

5-ilova

Uyga vazifa:

O’tilgan mavzu bo’yich B/BX/B jadvalini tuzib kelish.

“Tasdiqlayman”

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:

__________________ A. Tojiyeva

2-Mavzu.

Avtomobil dvigatellarining turlari, ularning ish sikllari.

O’quv mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi modeli

Vaqt: 80 daqiqa.	O‘quvchilar soni:_____ ta
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi.	Nazariy; to‘liq o‘quv mashg‘ulot
O‘quv mashg‘uloti rejasi	1. Dvigatellarning vazifasi va tasniflanishi 2. Dvigatellarning asosiy mexanizm va tizimlari 3. Ikki taktli karbyurator dvigatelining ish sikli
O‘quv mashg‘uloti maqsadi: Avtomobil dvigatellarining turlari, ularning ish sikllari to‘g‘risida ma’lumot berish va ularda mavzu bo’yicha bilimlarni mustaxkamlash.
Pedagogik vazifalar: 1. Dvigatellarning vazifasi va tasniflanishi bilan tanishtiradi 2. Dvigatellarning asosiy mexanizm va tizimlari to’g’risida ma’lumot beradi. 3. Ikki taktli karbyurator dvigatelining ish sikli to’g’risida ma’lumot beradi.	O‘quv faoliyati natijalari: 1. Dvigatellarning vazifasi va tasniflanishi bilan tanishtiradi 2. Dvigatellarning asosiy mexanizm va tizimlari to’g’risida ma’lumotga ega bo’ladi. 3. Ikki taktli karbyurator dvigatelining ish sikli to’g’risida ma’lumotga ega bo’ladi
O’qitish usullari.	Ma’ruza, savol-javob, aqliy hujum, hikoya, tushuntirish, ko’rsatma berish, namoyish, ko’rsatish, video usul, kitob bilan ishlash, insert, mashq, suxbat, baxs-munozara, ta’limiy uyin, pinbord.
O‘quv faoliyatini tashkil etish shakli.	Ommaviy, jamoada ishlash.
O’qitish vositalari	“NEKSIA”darslik va o’quv qo’llanmalar, tarqatma materiallar, ko’rgazmali qurollar, asboblar jamlanmasi, stend, oraliq birikmalar va kardan uzatma. Matnlar, slaydlar, proektor, kompyuter, grafikli organizatorlar, mulyajlar, namunalar.
Oqitish sharoiti	Maxsus texnik vositalar bilan jixozlangan, guruxlarda ishlashga muljallangan xona
Qaytar aloqaning usul va vositalari	Og’zaki so’rov, tezkor savollar va testlarga javob asosida 5 balli reyting tizimida baholash

Darsning texnologik xaritasi

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O`qituvchi	O`quvchi
1-O`quv mashg`ulotiga kirish ( 5 daqiqa)	Tashkiliy qism: 1.O`quvshilarni mashg`ulotga tayyorgarligi va davomatini tekshirish. 2.Ma`navyat daqiqasi: . 1 -ilova.	Mashg`ulotga tayyorlanadilar. Yozib oladilar
2-bosqish. Asosiy (65 daqiqa)	Tayanch bilimlarni faollashtirish: 1.Uyga berilgan vazifani nazorat qilish. O`tilgan mavzu bo`yicha savollar beriladi va baholanadi. 2- ilova Maqsad va vazifani belgilanishi: 2.Mashg`ulotning nomi, rejasi, maqsad va kutilayotgan natijalar bilan tanishtiradi va yozib olishlarini aytadi. 3.1-ilova. 3.Mustaqil ishlash ushun adabiyotlar bilan tanishtiradi. 3.2-iova. 4.O`quv mashg`ulotida o`quv ishlarni baholash mezoni va ko`rsatkichlari bilan tanishtiradi . 3.3-ilova. O`quvchilar bilimini faollashtirish: 5. O`quvchilarni faollashtirish uchun: Aqliy hujum. o’quvchilarga savol beriladi. 3.4-ilova. Yangi o`quv maretial bayoni: 6.Nazariy mashg`ulotning rejasi va tuzilishiga muofiq o`qitish jarayonini tashkil etish bo`yisha harakarlar tartibini bayon etadi. Asosiy holatlarni yozdiradi. 3.5-ilova Yangi o`quv materialini mustahkamlash: 7. O`z-o`zini nazorat qilish savollar beriladi. 4-ilova. 8.Mavzuning xar bir qismi bo`yicha xululosalar qiladi,eng asosiylariga e`tibor qaratadi,Berilayotgan ma`lumotlarni qayd etishlarini eslatadi.Mavzuning kasbiy faoliyatlaridagi ahamiyati bilan bog`lab mavzuni yakunlaydi.	Savollariga javob beradilar. Mvzunu nomini va rejasini yozib oladilar Diqqat qiladilar Savollarga javob beradilar Yozib oladilar Diqqat qiladilar Savollarga javob beradilar Berilgan qo`shimcha savollarga javob beradilar. Ma`lumotlarni daftarga qayd qiladilar. Diqqat qiladilar.
3-bosqich. Yakuniy (10 daqiqa)	Mashg`ulot yakuni : Faol ishtirok etgan o`quvchilarni baholaydi va rag`batlantiradi. Uyga vazifani berilishi: 2. Kelgusi mashg`ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo`riqnoma beradi 5- ilova .	Baholar bilan tanishadilar. Topshiriqni yozib oladilar.

1.TASHKILIY QISM.

1-ilova

O’quvchilar bilan salomlashadi. Ularning ma’naviy qiyofasini baholaydi, sinf xonasining ozodaligiga e’tibor qaratadi. Navbatchi o’quvchi bilan o’quvchilar davomadini aniqlaydi. dars shiorini aytadi va siyosiy, ma’naviy daqiqa o’tkazadi.

2-ilova

2.O’TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH

O’tgan “Avtomobilsozlikning rivojlanish tarixi. O'zbekistonda avtomobil transporti va avtomobil transportini istiqbollari” mavzusi bo’yicha B.BX.B. jadvali tuziladi..

BILAMAN	BILISHINI XOXLAYMAN	BILIB OLDIM

3.1-ilova