To‘plami toshkent

4 . O‘zganivchan tok zanjirida tokning rezonansi.

6-rasmda elektr zanjiriga parallel ulangan induktiv va sigim qarshiliklari ko‘rsatilgan. Manbadan kelgan to‘liq tok ikkiga bo‘linib ketadi, ya‘ni induktiv tok induktiv qarshilik ulangan tarmoqqa, sig‘imli tok sig‘im qarshilik ulangan tarmoqqa. Bu ikkita tok birbiriga proporsional va qarama-qarshi tomonga yo‘nalgan bo‘lib, zanjirdagi tok ularning ayirmasiga teng. Ma‘lum chastotada bu toklarning ayirmasi juda kichik. Bunda zanjirda juda qiziq hodisa ro‘y

beradi. Energiya manbaidan zanjirga juda kichkina tok oqsa ham , parallel tarmo‘qlarda juda katta tok hosil bo‘lib, ularning miqdorlari kelayotgan tokning miqdoridan katta bo‘lishi mumkin. Bu toklar mumkin bo‘lgan toklardan ko‘p bo‘lib, elektrotexnika uskunalariga xavfli bo‘lishi mumkin
. Bunday hodisalar tok rezonansi deyiladi. Chastota rezonansi kuchlanish rezonansi formulasiga o‘xshab aniqlanadi.
6-rasm. Induktiv va sig‘imning elektr zanjirga parallel ulanishi.
Tok rezonansi hodisasini qurilmalaming quvvat koeffitsiyentini oshirish uchun qo‘llanadi. Shuning uchun induktivli qurilmalar, apparatlar va mexanizmlarga parallel kondensatorlar ulanadi. Bu holda induktivli qurilmalarga kerakli reaktiv quvvat va reaktiv tok manbadan kelmasdan, kondensatordan keladi. Shuning natijasida elektr energiyasini uzatuvchi liniyalar reaktiv tok va reaktiv quvvatlardan ozod qilinadi. Elektr uzatuvchi liniyalarda elektr energiyasi tejaladi.

Mustahkamlash uchun savollar.

1. 
   . Aktiv qarshilik va induktiv ulangan tok zanjiri.
   
2. 
   . Aktiv qarshilik va sig‘im ulangan o ‘zgaruvchan tok zanjiri. 3.O‘zgaruvchaii tok zanjirida kuchlanish rezonansi.
   

4. 
   ILOVA
   

4. 
   ILOVA
   

4. 
   ILOVA
   

“Har kim har kimga o‘rgatadi” usuli uchun o‘quv topshirig‘i:
1-Kichik guruh uchun o‘quv topshirig‘i

2. 
   Kichik guruh uchun o‘quv topshirig‘i
   

2. 
   Kichik guruh uchun o‘quv topshirig‘i
   

2. 
   Kichik guruh uchun o‘quv topshirig‘i
   

7-ILOVA
Uyga vazifa:
O‘ zgaruvchan tok zanjirida aktiv, induktiv va sig‘im qarshiliklar -mavzusini o‘qib o‘rganish.