To‘plami toshkent

5 . Elektroenergiyani taqsimlash.

Elektroenergiyani ishlab chiqarish, uni masofalarga uzatish, va iste‘molchilarga taqsimlash hamda tokopri yomniklami ishlatishda elektroenergiyani taqsimlash asosiy muammo hisoblanadi. 2-rasmda iste‘molchilarni elektroenergiya bilan ta’minlash sxemasi ko‘rsatilgan. PS- podstansiya, К-ochiq elektr liniyasi yoki kabel liniyasi

2-rasm. Iste‘molchilarni elektroenergiya bilan ta’minlash sxemasi.

Transformatorning elektroenergiya uzatish liniyalari va taq sim lash tarm oqlari uchun yuqori kuchlanishli kommutatsiya apparatlari ishlatiladi. Liniyalar va tarmoqlarni ulash, o‘chirish hamda qisqa tutatishdan saqlash uchun yuqori
kuchlanishga mo‘ljallangan viklyuchatellar qo‘llanadi. Elektr tarmoq liniyalaridan o‘tadigan quvvatni hisoblash, simlarning qalinligini aniqlash uchun iste‘molchilarning quvvatini bilish kerak. Masalan, elektrodvigatelning hisoblash (raschyotniy) quvvatini quyidagi formula bilan aniqlanadi:
^Pnom
^{Pp =} FIK
dv
bu yerda:P_p — dvigatelning foydali ish koeffitsiyenti.


dvigatelning reaktiv hisoblash quvvati Q va to ‘liq quvvati Sp- ni quyidagicha topiladi:

𝐐 = 𝐏

𝐭𝐠𝜑; 𝐒

= _√𝐏^𝟐 + 𝐐^𝟐 = ^𝐏𝐩

𝐩 𝐩
𝐩 𝐩
^𝐩 𝐜𝐨𝐬𝜑

bu yerda: 𝐜𝐨𝐬𝜑 — elektrodvigatel quvvat koeffitsiyentining nominal miqdori. Iste‘molchilarning talab koeffitsiyenti:
^𝐏𝐦𝐚𝐱

𝐏
𝐊_𝐜 =
𝐧𝐨𝐦
^𝐏𝐦𝐚𝐱 ^{= 𝐏}𝐩 ^{= 𝐊}𝐜^𝐏𝐧𝐨𝐦
bu yerda: 𝐏_𝐧𝐨𝐦 — dvigatelning nominal quvvatlari yig‘indisi. Yoritish lampalarning quvvatlarini hisoblanganda, bir kvadrat metr joy hisobga olinadi. Bu ko‘rsatkich qo‘llanmalarda keltirilgan.