To‘plami toshkent

4 . O‘zgarmas tok generatorining elektr tavsifi.

O‘zgarmas tok generatorining yakor o‘ramlarida hosil bo‘ladigan elektr yurituvchi kuch mashinaning qutblari orasidagi magnit oqimi miqdoriga, o‘ram ning magnit kuch chiziqlarining kesib o‘tish tezligiga va rotordagi cho‘lg‘amning ketma-ket ulangan o‘ramlarining soniga bog‘liq. Cho‘lg‘amning magnit kuch chiziqlarini kesib o‘tish tezligi rotorning aylanish tezligiga va magnit oqimini hosil qiluvchi qutblarning soniga bog‘liq. Elektr yurituvchi kuchning miqdorini quyidagi formula bo‘yicha aniqlash mumkin
E = ^ρn wФ10⁻⁸ volt, 15
bu yerda: Ф — magnit oqimi, mks. da o‘lchanadi; n — aylanish tezligi, ayl/min. da
o‘lchanadi; p — mashinaning juft qutblar soni; w – bitta parallel cho‘lg‘am zanjiridagi ketma –ket o‘ralgan o‘ramlarning soni. Agarda o‘zgarmas miqdorlar Ce bilan almashtirilsa, u holda:
E=C_EnФ volt ,
bu yerda: Ce — doim iy koeffitsiyent, u m ashinaning konstruksiya ko‘rsatkichlariga bog‘liq. Bu tenglikdan quyidagi xulosani chiqarish mumkin. O‘zgarmas tok generatorining yakoridagi cho‘lg‘amda hosil bo‘ladigan elektr yurituvchi kuch magnit oqimi va mashinaning aylanish tezligiga proporsionaldir. O ‘zgarmas tok mashinasi generator vazifasida ishlaganda, uning rotorini o‘zgaruvchan tok dvigateli aylantiradi. Bu dvigatellar ko‘p incha asinxron dvigatellari bo‘ladi.O‘zgarmas tok generatorining bo‘sh holatda ishlash tavsifi 4- rasm da ko‘rsatilgan.
Generatorning uchlaridagi kuchlanishu bo‘sh holatda ishlaganda uning uyg‘otish tokiga bog‘liq, ya‘ni generatorga tashqaridan hech qanday yuk ulanmagan holda, bu holda generatorning aylanishi nominal tezlanish bo‘lib generatoming bo‘sh ishlash tavsifi deyiladi. Generatorga yuk, ya‘ni iste‘molchilar ulangan holda uning uchidagi kuchlanishni quyidagi formula bilan ifodalash mumkin:
U=E-I_yar_ya volt ,
bu yerda: E ~ elektr yurituvchi kuch; I_ya - yakor o‘ramidagi tok, u taxminan yukning tokiga teng; r_ya - yakor o‘ram ining qarshiligi.
O‘zgarmas tok generatorlari hamma sohalarda ishlatiladi