Too` jinsi zichligining pasayib ketishi ochiq kon ishlari jarayonida qo`shimcha kuchlar ta`sir qiladi

<sub>XULOSA

Ochiq kon ishlari sharoitida tog` jinslari massivi deganda yer yuzasining karyer texnogen ag`darmalari joylashgan qismi tushuniladi.
Shu chegarada foydali qazilmalarni qazib olish jarayonida yuzaga keladigan butun muhandislik geologik hodisalar amalga oshiriladi.
Bundan tashqari tog`jinsi massiviga ta`sir etuvchi kuchlanishlar uning tomoni ustuvorligiga ta`sir o`tkazadi. Tog` jinslariga 2 xil kuchlanishlar maydoni ta`sir qiladi. Gravitatsion va tektonik gravitatsion maydon yer tog` jinsining o`z og`irligi ta`sirida yuzaga keladi.
Too` jinsi zichligining pasayib ketishi ochiq kon ishlari jarayonida qo`shimcha kuchlar ta`sir qiladi.
Tog` jinsi zichligining pasayib ketishi ochiq kon ishlari jarayonida tog` jinsi massivi yuqori qatlamlari bosimi tasiridan ozod bo`ladi
Natijada ularning tabiiy kuchlanishlar holati o`zgaradi va karyer atrofida zichlikni pasayishi zonasi hosil bo`ladi
Kon qazish ishlari maydoniga tegishli barcha omillarni nazorat qilish, aniqlash, hisoblash, ustuvorlik darajalari hisoblanadi.
Biz bu hisob-kitob ishlarimiz davomida tog` jinsi massivini o`lchamga keltirib va ishlar asosida karyer yon devori ustuvorlik darajasini kuchlarini algebraic yig`indisi orqali hisoblab topdik.
Kon qazishishlarida ustuvorlikni ta`minlash orqali qazish ishlarini davom ettirish, ishchilar xavfsizligini ta`minlash kabi ishlarniamalga oshiramiz. Shu bilan birga hisob kitob ishlarida karyer yon devor ustuvorlik darajasini qiymatlarini o`zgartirgan holda hisoblab topdik
Olingan natijalarni solishtirib qatlam qalinligi yon devor qalinligi, balandligi, qiyalik burchagi va tog` jinsining devor zichligi tog` jinsining devor zichligi, tog` jinsi tortishish kuchi va tog` jinsi ichki ishqalanish burchagi qanday bo`lganida ustuvorlik darajasiga ega bo`lishini ko`rib chiqdik. Mana shu ishlar natijasida kelajkda ishlab chiqarish korxonlarida ish olib boorish davrida nazariy bilganlarimizni amaliyotda qo`llab yangi kashfiyotlarga zamin yaratamiz.
Shu o`rinda yana bir aniq ma`lumotni keltirib o`tish joiz,bu ham bilsa olib borilgan tajribalar, amaliyotlar natijasi o`laroq, belgilangan tartibda ustuvorlik qiymati n≥1 bo`lishi kerak. Shuni hisobga olgan holda bizning variant hisob-kitob ishlarimiz natijasi n=1.17 kelib chiqdi.Bundan ko`rinib turibdiki ushbu karyerning yon devorlari ustuvorli darajasini o`zgartirishimiz talab etilmaydi.</sub>