Томонидан дарслик сифатида тавсия этилган

2.1. Ишлаб чиқариш омиллари ва уларнинг таркиби 
Ишлаб чиқариш жараёнининг мазмунини чуқур англаш учун, энг аввало, 
ишлаб чиқариш омиллари ва уларнинг таркибий қисмлари билан танишиб чиқиш 
мақсадга мувофиқ ҳисобланади. 
Ишлаб чиқариш жараёнида бевосита қўлланилувчи барча ресурслар 
ишлаб чиқариш омиллари дейилади.
Иқтисодиётнинг тизими ва шаклидан 
қатъий назар учта омил: ишчи кучи, меҳнат қуроллари ва меҳнат предметлари 
бўлиши шарт. 
Бундан кўринадики, ишлаб чиқариш омиллари, иқтисодий ресурслардан 
фарқли ўлароқ, ўз ичига фақат ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш жараёнида 
бевосита иштирок этувчи унсурларни олади. Мисол учун, иқтисодий ресурснинг 
муҳим таркибий қисмларидан бири ҳисобланган пул ресурслари ишлаб чиқариш 
жараёнида бевосита қўлланилмаганлиги сабабли, ишлаб чиқариш омили бўла 
олмайди. Ишлаб чиқариш омилларининг моҳиятини янада кенгроқ тушуниш 
учун уларнинг ҳар бирини алоҳида кўриб чиқамиз. 
Ишчи кучи деб инсоннинг меҳнат қилишга бўлган ақлий ва 
жисмоний қобилиятларининг йиғиндисига айтилади.
Ишчи кучи меҳнат 
қобилиятига эга бўлган кишилар учун хосдир. Лекин ишчи кучи инсоннинг 
ўзи эмас ёки унинг меҳнати ҳам эмас, унинг қобилиятидан иборатдир. 
Меҳнат қуроллари
деб, инсон унинг ёрдамида табиатга, меҳнат 
предметларига таъсир қиладиган воситаларга айтилади. 
Буларга 
машиналар, станоклар, тракторлар, қурилмалар, ускуналар ва бошқаларни 
мисол келтириш мумкин.
Меҳнат предметлари
эса бевосита меҳнат таъсир қиладиган, яъни 
маҳсулот тайёрланадиган нарсалардир.
Ер, сув, хомашё ва бошқа турли 
материаллар меҳнат предметининг асосий турларини ташкил этади. Меҳнат 
предметлари табиатда тайёр ҳолда учраши мумкин ёки олдинги даврдаги 
меҳнат маҳсули, яъни хомашё бўлиши мумкин.
Меҳнат қуроллари ва меҳнат предметлари биргаликда ишлаб