Томонидан дарслик сифатида тавсия этилган



Download 4,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet252/553
Sana30.04.2022
Hajmi4,45 Mb.
#596111
1   ...   248   249   250   251   252   253   254   255   ...   553
Bog'liq
25-y-Iqtisodiyot-nazariyasi.-Darslik.-Sh.Sh .Shodmonov.T-2009

Ишбай иш ҳақи
ишчининг ишлаб чиқарган маҳсулот миқдори ва 
сифати ёки бажарган ишининг ҳажмига қараб тўланадиган иш ҳақидир.
Маҳсулот бирлиги учун тўланадиган иш ҳақи миқдори тариф ставкасидаги 
ҳақни ишлаб чиқариш меъёрига тақсимлаш йўли билан аниқланади.
Иш ҳақи тизими ўз ичига ҳақ тўлаш шаклларининг аниқ меҳнат 
шароитларини ҳисобга оладиган турлари мажмуини олади. Жумладан: 
- тўғри ишбай ҳақ тўлаш тизими; 
- ишбай-мукофотли ҳақ тўлаш тизими; 
- ишбай-прогрессив ҳақ тўлаш тизими. 
Тўғри ишбай ҳақ тўлаш тизимида
ишлаб чиқариш меъёри қай 
даражада бажарилишидан қатъий назар, иш ҳақи ягона маҳсулот бирлиги 
учун белгиланган тариф бўйича тўланади. 
Ишбай-мукофотли ҳақ тўлаш тизими
бир қанча кўрсаткичлар, 
масалан, режа топшириғидан ортиқча ҳажмда ишлаб чиқарилганлиги, юқори 
сифат даражаси таъминланганлиги ва бошқалар учун мукофот беришни 
назарда тутади.
Ишбай-прогрессив ҳақ тўлаш тизимида
ишчининг белгилаб қўйилган 
меъёр доирасида ишлаб чиқарган маҳсулотига унинг бирлиги учун 
белгиланган тариф бўйича иш ҳақи берилади, меъёрдан юқорисига эса 
оширилган ҳақ (тариф) бўйича пул тўланади. Ишбай иш ҳақи тизимида якка 
тартибдаги, жамоа ва ижара пудратида қўлланиладиган меҳнатга ҳақ тўлаш 
фарқланади. Бунда олинган тайёр маҳсулот учун унинг сифати ва ишлаб 
чиқариш чиқимларини ҳисобга олиб ҳақ тўланади. Ҳақ тўлашнинг жамоа 
шаклида иш ҳақи бригада, цех ва бошқа бўлинманинг пировард меҳнат 
натижаларига боғлиқ қилиб қўйилади. Бунда ҳар бир ходим фақат ўзига 
берилган шахсий топшириқларгагина эмас, балки шу билан бирга 
бўлинманинг бутун иш ҳажмини ҳам бажаришдан манфаатдор бўлади. 
Ишчиларнинг иш ҳақини табақалаштириш энг аввало давлат тариф 
тизими ёрдамида амалга оширилади. 
Тариф тизими
– тармоқлар ва 
мамлакат минтақаси бўйича, улар ичида эса ишлаб чиқариш турлари, 

Download 4,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   248   249   250   251   252   253   254   255   ...   553




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish