Tokning issiqlik ta`siri. Elektrodvigatellar Reja: Elektr toki Elektrodvigatellar Elektr toki

ELEKTR KUCHLANISH
Elektr kuchlanish deb – elektr maydonning ikki nuqtasi orasidagi potensillar ayirmasiga aytiladi.
Elektr kuchlanish o’lchov birligi – volt (V), belgilanishi – U.
1 volt (V) = 0.001kilovolt (kV) = 1000 millivolt (mV)
ELEKTR QARSHILIK
Elektr qarshilik deganda - zanjirda oqib o’tayotgan tokning o'tishiga qarshilik
qilish xossasi tushuniladi.
Qarshilik o’lchov birligi – om, belgilanishi – R.
1 Om = 0,001 kiloom (kOm) = 0,000001 megaom (MOm)
Chastota (tebranish)
Tebranish chastotasi deb, vaqt birligi (1 sekund) ichida tokning to’la tebranishlar sonini ko’rsatuvchi kattalikka aytiladi.
O’lchov birligi – gers (Hz), belgilanishi f.
Elektr Quvvati
Elektr tokining ma’lum bir vaqt oralig’ida bajargan ishi elektr toki quvvati deyiladi.
Elektr quvvati o’lchov birligi – vatt (Vt), belgilanishi – W.
Elektr quvvatini topish formulasi: W = I * U
ZANJIRNING BIR QISMI UCHUN OM QONUNI
Zanjirdagi tok kuchi kuchlanishga to’g’ri proporsional, qarshilikka teskari proporsionaldir.
Om qonuni formulasi: I = U / R
Tokning issiqlik ta’siri kundalik hayo- timizda va texnikada juda keng qo‘llaniladi. Dastlabki cho‘g‘lanma lampochka 1872-yil rus injeneri A. Lodigin tomonidan kashf etilgan. U shisha ballon ichida mis similar orasida berkitilgan ko‘mir tayoqchadan iborat bo‘lgan. Tok o‘tganda ko‘mir tayoqcha cho‘g‘dek qizib yorug‘lik bergan. Hozirgi paytda cho‘g‘lanish tolasi sifatida suyuqlanish temperaturasi 3370 C bo‘lgan volfram tolasidan foydalaniladi. Keng qo‘llaniladigan elektr plita, elektr choynak, elektr dazmol, elektr isitkichlar ham isitish asboblariga kiradi. Ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan qurilmalardan yana biri — bu, elektr pechidir. Uning temperaturasi 3000 Cᵓ gacha boradi. Elektr tokening issiqlik ta’siri keng qo‘llaniladigan sohalardan yana biri texnikada va xalq xo‘jaligida muhim ahamiyatga ega bo‘lgan payvandlash ishlaridir. Tokning issiqlik ta’siri asosida ishlaydigan ko‘plab o‘lchov asboblari, jumladan termometrlar mavjud. Tokning issiqlik ta’sirining foydali tomonlaridan tashqari, zararli tomonlari ham mavjuddir. Jumladan, tok uzatish simlaridan ajralib chiqayotgan ulkan miqdordagi issiqlik befoyda sarflanadi. Shuning uchun ham bu maqsadda solishtirma qarshiligi kichikroq metallardan foydalanishga harakat qilinadi.