Tog’ay to’qimasi (textus cartilagineus)

Hujayralararo modda. Hujayralararo modda - tolalar va asosiy moddadan tashkil topgan. Gialin tog`ayda II tip kollagen (xondrin) tolalar bo`lsa, elastik tog`ayda kollagen tolalar bilan bir qatorda elastik tolalar ham juda ko`p. Xondrin tolalarnilg tuzilishi asl biriktiruvchi to`qimanichg kollagen tolalarini eslatadi. Kollagen tolalarning nur sindirish qobiliyati asosiy moddanikiga taxminan teng bo`lgani uchun ular oddiy yorug`lik mikroskopi ostida ko`rinmaydi. Hujapralarzro moddaning bo`shliq devorlariga yaqin qismlari atrofidagi hujayra-lararo moddadan nurni kuchli sindirish qobiliyati bilan farq qiladi. Bu qavat tog`ay hujayralariga kapsula bo`lib xizmat qiladi. Hujayralararo modda oqsillarga, lipidlarga, glikozaminoglikan va proteoglikanlarga boydir. Glikozaminoglikanlar asosan sulfatlangan bo`lib, o`z ichiga xondroitinsulfatlarni, keratin sulfatni va gialuron kislotasini oladi. Sulfatlangan glikozaminoglikanlar nofibrillyar oqsillar bilan birikib proteoglikanlarni hosil qiladi. Asosan hujayralararo moddasining tuzilishiga qarab, tog`ayning uch turi: 1) gialin (shishasimon); 2) elastik (to`rsimon); 3) tolali (kollagen tolali) turlari farqlanadi.