Тоғ олди ярим чўЛ (адир) яйловларидан оқилона

Астрагалнинг “Оқтоғ” нави. 
Туркманистондан келтирилган Оғамед 
астрагали (Astragalus agameticus Lipski) нинг ёввойи популяциясидан кўп 
маротаба танлаш орқали яратилган. Унинг тарқалиш ареали нисбатан тор 
майдонларни эгаллайди ва Қорақумнинг эндемик турларидан бири хисобланади. 
Қишлоқ хўжалик экинлари навларини синаш Давлат комиссиясининг 2006 йилги 
№257 қарори асосида (гувоҳнома №410) “Чўл яйлов экини астрагал “Оқтоғ” 

---

21 
селекция ютуқларига эга ва экишга рухсат этилган қишлоқ хўжалик экинлари 
давлат реестрига киритилди (№ 9300001).
 
“Оқтоғ” нави қисқа муддатли вегетация (105-120 кун) даврида об-ҳаво 
шароитларига қараб гектарига 15 центнердан 25 центнергача пичан ва 1-1,5 
центнер уруғ ҳосили тўплайди. У март ойида майсалайди, майнинг биринчи ўн 
кунлигида шоналайди ва гуллай бошлайди. Уруғлари июннинг ўрталарида пишиб 
етилади. 
Поялари илдиз бўғзидан ҳар йили эрта баҳорда қайта ўсиб чиқувчи 
новдалардан иборат. Япроқлари 20-28 см бўлиб тухумсимон шаклидаги 
баргчалардан иборат. Баргчаларнинг узунлиги 0,8-2,7 см, эни 0,6-1,4 см, устки 
томони силлиқ, пастки томони қалин тук билан қопланган. Гул тўпламининг 
диаметри 5-7 см, шарсимон сариқ. 
Кучли ривожланган илдиз тизимига эга бўлиб, илдизларида соф азотнинг 
биологик йўл билан ўзлаштирувчи тугунак бактериялари мавжуд. 
“Оқтоғ” нави яйловбоп ва пичанбоп ўсимлик хисобланиб, барча чорва 
моллари томонидан хуш кўриб ейилади. Унинг пичани таркибида 18,0% протеин, 
2,3% ёғ, 39,6% АЭМ, 8,53 кул моддалари ва 23,49% клетчатка бор. 100 кг 
пичанида 67 озуқа бирлиги мавжуд. 
“Оқтоғ” нави уруғларининг лаборатория шароитидаги унувчанлиги 75-85%, 
дала шароитидаги унувчанлиги 30-35%, ўсимлик яшовчанлиги 65-75%, йиллик 
ўсиши 75-95 см. 1000 дона уруғнинг массаси 10,4 грамм, уруғлари ўзининг 
унувчанлик қобилиятини 15-20 йил давомида йўқотмайди.