To sh k en t axborot texnologiyalari universiteti

Oddiy hisoblashlarni bajarish
Elektron jadvallarda turli kataklarda saqlanayotgan ma’lumotlar 
ustida ham hisoblashlar olib borish mumkin. Ushbu darsimizda 
kataklardagi sonlar yig'indisi misolida oddiy hisoblashlarni ko'rib 
chiqamiz:
— Al 
katagiga 20 sonini, 
A2 
katagiga 15 sonini, 
A3 
katagiga esa 
48 sonini kiriting;
— Oxirgi sonni kiritib, 
Enter 
tugmasi bosilgach, 
A5 
katagi faol­
lashadi;
— Ushbu kataklardagi sonlar yig'indisini topish uchun uskunalar 
panelidan Автосумма tugmasini bosing;
— Avtomatik tarzda yig'indisi hisoblanadigan kataklar belgilanadi 
va formulalar satrida yig'indi funksiyasining ifodasi hosil bo'ldi;
— Formula bo'yicha hisoblashni amalga oshirish uchun, 
Enter
tugmasini bosing.
Excel dasturida formula yoki hisoblash ifodalarini yozmasdan turib 
ham kataklardagi sonlar yig'indisini tezkor ko'rish mumkin:
— Yig'indisini hisoblash kerak bo'lgan kataklarni belgilang;
— holatlar satridan yig'indi natijasini oling.
Xuddi shunday tarzda faqatgina yig'indini emas, balki belgilangan 
kataklardagi sonlarning o'rta arfimetik, maksimal va minimal qiymat- 
larini ham tezkor topish mumkin. Buning uchun:
— Talab qilinayotgan kataklarni belgilang, so'ngra holatlar satridagi 
Сумма yozuviga «sichqoncha» o'ng tugmasini bosing.
— Paydo bo'lgan kontekst menyusidan mumkin bo'lgan amallar- 
dan ixtiyoriy birini tanlang, masalan, Количество;
— Shundan so'ng holatlar satridan qiymatlar soni paydo bo'ladi.
121

---

4.7. Kataklarga shakl berish
Kataklaming standart shrifti
Kataklarga shakl berish, m a’lumotlarga shakl berishga o'xshash 
bo'lib, harflarga shrift va rang berish, katak tarkibini tekislash, katak 
rangini va ramkasini aniqlash imkonini beradi.
Excel jadvallarida ma’lumotlami tasvirlash uchun 10 o'lchovli 
Arial standart shrifti qo'llaniladi. Agar Siz o'matilgan standart shriftini 
o'zgartirmoqchi bo'lsangiz quyidagi amallarni bajaring:
— Elektron jadvalning ixtiyoriy katagiga bosing;
— Сервис menyusining Параметры bo'limini tanlang;
— Paydo bo'lgan muloqot oynasining Общие qo'shimcha oynasini 
oching;
— Стандартный шрифт ro'yxatidan yangi shriftni tanlang, ma­
salan, Verdana;
— Размер ro'yxatidan shrift o'lchovini tanlang, masalan, 12;
— OK 
tugmasini bosing.
Excel dasturi qayta ishga tushirilgandan so'ng o'matilgan yangi 
standart shrift barcha ish kitoblari uchun kuchga kiradi.