“tmj” kafedrasi “Tarmoq mashinasozligi texnologiyasi” fanidan (mtma-19 uchun) Y. B. test savollari

---

“TMJ” kafedrasi  “Tarmoq mashinasozligi texnologiyasi” fanidan 

(MTMA-19 uchun) Y.B. test savollari 

 

1.  Tarmoq mashinasozligini rivojlanishni asosiy yo‘nalishlari? 

a)  Predmetli  va  detallar  bo‘yicha  ixtisoslashuvini  yanada  chuqurlashtirish, 

texnologik  umumiylikka  ega  detallarni  tayyorlash  uchun  guruhli  texnologik 

jarayonlarni  rivojlantirish,  ishlov  berishni  an’anaviy  usullariga  nisbatan  mehnat 

unumdorligini  va  mahsulot  sifatini  oshiruvchi  ilg‘or  texnologik  jarayonlarni 

qo‘llanilishini kengaytirish. 

b) Ixtisoslashuvini yanada chuqurlashtirish, texnologik umumiylikka ega detallarni 

tayyorlash  uchun  guruhli  texnologik  jarayonlarni  rivojlantirish,  namunaviy 

texnologik  jarayonlarni  qo‘llash  va  universal  yig‘ma  qayta  sozlanuvchi  

moslamalarni qo‘llash 

v)  Ttexnologik  umumiylikka  ega  detallarni  tayyorlash  uchun  guruhli  texnologik 

jarayonlarni rivojlantirish, namunaviy texnologik jarayonlarni qo‘llash va universal 

yig‘ma  qayta  sozlanuvchi    moslamalarni  qo‘llash,  ishlov  berishni  an’anaviy 

usullariga  nisbatan  mehnat  unumdorligini  va  mahsulot  sifatini  oshiruvchi  ilg‘or 

texnologik jarayonlarni qo‘llanilishini kengaytirish. 

a) 

2.  To‘qimachilik sanoatini asosiy texnologik mashinalari? 

a) Titish,  tozalash va aralashtirish mashinalari 

b) Titish,  tozalash va jinlas mashinalari 

v) Tozalash, yigirish, va aralashtirish mashinalari 

a) 

3.  Texnologiyaviylikning nechta sharti bor? 

a)  7 ta 

b)  5 ta 

v)  9 ta 

a) 

4.  Tayyorlamani olish usulini nechta sharti bor? 

a) 5 ta 

b) 3 ta 

v) 7 ta 

a) 

5.  «Jarayon” tushunchasini izohlang, nechta sharti bor? 

a) Materiallar va yarim xomashyodan o‘zini xizmat vazifasiga mos keluvchi tayyor 

mashina  (buym)  olish  uchun  amalga  oshirilgan  barcha  ayrim  jarayonlar 

yig‘indisiga ishlab chiqarish jarayoni deyiladi va 10 ta sharti bor 

b)    Materiallar  va  yarim  xomashyodan  o‘zini  xizmat  vazifasiga  mos  keluvchi 

tayyor  mashina  (buym)  olish  uchun  amalga  oshirilgan  barcha  ayrim  jarayonlar 

yig‘indisiga ishlab chiqarish jarayoni deyiladi va 5 ta sharti bor 

v) Materiallar va yarim xomashyodan o‘zini xizmat vazifasiga mos keluvchi tayyor 

mashina  (buym)  olish  uchun  amalga  oshirilgan  barcha  ayrim  jarayonlar 

yig‘indisiga ishlab chiqarish jarayoni deyiladi va 15 ta sharti bor 

a) 

---

6.  “O‘tish” tushunchasiga tog`ri javobni ko`rsating? 

a) Bir yuzaga bir yoki bir vaqtda ta’sir qiluvchi bir nechta asboblarda ishlov 

berishni o‘z ichiga olgan jarayonning bir qismiga texnologik o‘tish deb ataladi 

b) Bir yuzaga ta’sir qiluvchi bir nechta asboblarda ishlov berishni o‘z ichiga olgan 

jarayonning bir qismiga texnologik o‘tish deb ataladi 

v) Bir yuzaga bir yoki bir nechta yzaga birvaqtda ta’sir qiluvchi bir nechta 

asboblarda ishlov berishni o‘z ichiga olgan jarayonning bir qismiga texnologik 

o‘tish deb ataladi 

a) 

7.  “Yurish” tushunchasiniga tog`ri javobni ko`rsating? 

a) Yurish-o‘tish qismi bo‘lib, agar yurishlar bir nechta bo‘lsa, unda bir qatlamdan 

kesiladi, ulardan dastgoh ish tartibini o‘zgartirmasdan foydalaniladi.Tayyorlamaga 

nisbatan  asbobni  bir  karra  siljishdan  tashkil  topgan,  tayyorlama  xosasi  yoki  yuza 

sifatini,  shaklini,  o‘lchami  o‘zgarishi  bilan  kechadigan  texnologik  o‘tishni 

tugallagan qismiga ishchi yrish deb ataladi 

b)  Yurish-o‘tish  qismi  bo‘lib,  agar  yurishlar  bitta  bo‘lsa,  unda  bir  qatlamdan 

kesiladi, ulardan dastgoh ish tartibini o‘zgartirmasdan foydalaniladi. Tayyorlamaga 

nisbatan  asbobni  bir  karra  siljishdan  tashkil  topgan,  tayyorlama  xosasi  yoki  yuza 

sifatini,  shaklini,  o‘lchami  o‘zgarishi  bilan  kechadigan  texnologik  o‘tishni 

tugallanmagan qismiga ishchi yrish deb ataladi 

v)    Yurish-o‘tish  qismi  bo‘lib,  agar  yurishlar  bitta  bo‘lsa,  unda  bir  qatlamdan 

kesiladi, ulardan dastgoh ish tartibini o‘zgartirmasdan foydalaniladi. Tayyorlamaga 

nisbatan asbobni ikki karra siljishdan tashkil topgan, tayyorlama xosasi yoki yuza 

sifatini,  shaklini,  o‘lchami  o‘zgarishi  bilan  kechadigan  texnologik  o‘tishni 

tugallanmagan qismiga ishchi yrish deb ataladi 

a) 

8.  O‘tish uslublariga tog`ri javobni ko`rsating? 

a)  Ishchini  ish  bajarish  jarayonida  va  unga  tayyorgarlik  ko‘rish  jarayonida 

bajariladigan alohida harakatlarni yig‘indisi uslub deyiladi.  

b)  Ishchini  ish  bajarish  jarayoni  unga  tayyorgarlik  ko‘rish  jarayoni  bajariladigan 

alohida harakatlanishidagi vaqtga  uslub deyiladi.  

v) Ishchini ish bajarish jarayoni unga tayyorgarlik ko‘rish jarayoni bajariladigan 

alohida harakatlanishidagi bajargan ishlari hosilasi  uslub deyiladi. 

a) 

9.  Donalab ishlab chiqarish hususiyatlariga tog`ri javobni ko`rsating? 

a)  Donalab  ishlab  chiqarishda  moslamalar,  kesuvchi  va  o‘lchov  asboblarini 

universal  turlari,  asosan  standartga  moslari,  qo‘llaniladi.  Donalab  ishlab 

chiqarishda ishlab chiqariladigan mahsulotlarni tannarxi nisbatan yuqori bo‘ladi. 

b) Donalab ishlab chiqarishda kesuvchi va o‘lchov asboblarini universal turlari, 

asosan nostandartga moslari, qo‘llaniladi. Donalab ishlab chiqarishda ishlab 

chiqariladigan mahsulotlarni tannarxi nisbatan pasti bo‘ladi. 

v) Donalab ishlab chiqarishda kesuvchi va o‘lchov asboblarini universal turlari, 

asosan nostandartga moslari, qo‘llaniladi. Donalab ishlab chiqarishda ishlab 

chiqariladigan mahsulotlarni tannarxi nisbatan juda pasti bo‘ladi. 

a) 

---

10. Seriyali ishlab chiqarish hususiyatlariga tog`ri javobni ko`rsating? 

a) Seriyali ishlab chiqarishda seriyadagi mahsulotlar soni, ularni tasnifi va mehnat 

sarfi, yil davomida seriyada qaytalanishiga bog‘liq holda kichik seriyali, o‘rta 

seriyali va yirik seriyali ishlab chiqarishlarni ajratadilar 

b) Seriyali ishlab chiqarishda seriyadagi mahsulotlar soni, ularni tasnifi va mehnat 

sarfi, yil davomida seriyada qaytalanishiga bog‘liq bo`lmagan holda kichik 

seriyali, o‘rta seriyali va yirik seriyali ishlab chiqarishlarga ajratladi 

v) Seriyali ishlab chiqarishda mahsulotlar sifati, ularni tasnifi va mehnat sarfi, yil 

davomida seriyada qaytalanmasligiga bog‘liq bo`lmagan holda kichik seriyali, 

o‘rta seriyali va yirik seriyali ishlab chiqarishlarga ajratladi 

a) 

11. Ommaviy ishlab chiqarish hususiyatlariga tog`ri javobni 

ko`rsating? 

a) Ommaviy ishlab chiqarish ikki ko‘rinishda bo‘ladi 

b) Ommaviy ishlab chiqarish uch ko‘rinishda bo‘ladi 

v) Ommaviy ishlab chiqarish to`rt ko‘rinishda bo‘ladi 

a) 

12. Qanday belgilarga qarab ishlab chiqarish turlari ajratiladi? 

a) Ishlab chiqarish dasturi hajmi, mahsulot tasnifi hamda ishlab chiqarishni amalga 

oshirishni texnik va iqtisodiy sharoitlarga ko‘ra barcha turli –tuman ishlab 

chiqarishlar shartli ravishda uch turga bo‘linadilar 

b) Ishlab chiqarish hajmi, mahsulot tasnifi hamda ishlab chiqarishni amalga 

oshirishni iqtisodiy sharoitlarga ko‘ra barcha turli –tuman ishlab chiqarishlar 

shartli ravishda turlarga bo‘linadi 

v) Ishlab chiqarish hajmi, mahsulot tasnifi hamda ishlab chiqarishni amalga 

oshirishni iqtisodiy sharoitlarga ko‘ra barcha turli –tuman ishlab chiqarishlar 

shartli ravishda to`rt turga bo‘linadi 

a) 

13. Ishlab chiqarish turlari nechiga bo‘linadi? 

 

a) 3ga 

b) 4ga 

v) 5ga 

a) 

 

         14. O‘rnatish va  holat orasidagi farq nimada? 

a)  O‘rnatishda detalni  moslamaga  nisbatan holati o‘zgarsa, holat  almashtirilganda 

esa detal moslamaga nisbatan o‘z holatini o‘zgartirmaydi. 

b) O‘rnatishda detalni moslamaga nisbatan holati o‘zgarmasa, holat 

almashtirilganda esa detal moslamaga nisbatan o‘z holatini o‘zgartirmaydi. 

v) O‘rnatishda detalni moslamaga nisbatan holati o‘zgarmasa, holat 

almashtirilganda esa detal moslamaga nisbatan o‘z holatini o‘zgartiradi. 

a) 

   

15. Detalni o‘rnatishga izoh bering?  

a) O‘rnatish deb tayyorlama yoki yig‘ilayotgan qismni mahkamlashni 

o‘zgartirmasdan bajariladigan jarayonning qismiga aytiladi. 

---

b) O‘rnatish deb tayyorlama yoki yig‘ilayotgan qismni mahkamlashni o‘zgartirib 

bajariladigan jarayonning bir qismiga aytiladi. 

v)  O‘rnatish  deb  tayyorlama  yoki  moslamani  mahkamlashni  o‘zgartirib 

bajariladigan jarayonning bir qismiga aytiladi 

a)