“Tálim sistemasında elektron tálim ortalıǵında islewdegi mashqalalar hám sheshimler”

“Tálim sistemasında elektron tálim ortalıǵında 
islewdegi mashqalalar hám sheshimler”
Большим подспорьем является историко-бытовой словарь, в котором можно не только 
найти значение незнакомых слов, но и увидеть предмет, который они обозначают, 
например, «
аналой», «армяк», «кичка», «лорнет». 
Например, в 9 классе первый урок 
начинаем с компьютерной анимации «Древо русской литературы». 
Уроки с использованием информационно-коммуникационных технологий 
воспитывают чувство прекрасного, расширяют кругозор учащихся, позволяют за 
ограниченное время дать обширный литературоведческий материал. 
 
Использованная литература
: 
1. Бондаренко О.В. Современные инновационные технологии в образовании / О.В. 
Бондаренко // Электронный журнал «РОНО». – 2012. – № 16 [Электронный ресурс]. – Режим 
доступа: ttps://sites.google.com/a/shko.la/ejrono_1/vypuski-zurnala/vypusk-16-sentabr-
2012/innovacii-poiski-i-issledovania/sovremennye-innovacionnye-tehnologii-v-obrazovanii. 
2.Захарова И.Г. Информационные технологии в образовании. / И. Г. Захарова. М.: Академия, 
2003. 192 с. 
 
 
ҲӘЗИРГИ ҚАРАҚАЛПАҚ ПОЭЗИЯСЫНДА «ҲАМСА» ДѲРЕТИЎДИӉ 
ЖАӉАША ҚЫРЛАРЫ 
 
Бекбергенова Зияда Утеповна - Ф.и.д., ѲзР ИА ҚБ Қарақалпақ гуманитар 
илимлер илим-изертлеў институты (Нѳкис қаласы) 
Рая Ернашева – Разиябегим тахаллусы менен ѳткен ХХ әсирдиӊ жетписинши 
жылларынан баслап қарақалпақ китап оқыўшыларына лирикалық ҳәм эпикалық 
шығармалары менен жақыннан таныс авторлардыӊ бири есапланады. Рая Ернашева ѳзи 
мийнет еткен кѳп жыллық хызмет жолында (1970-2010-жыллар) Қарақалпақстандағы 
бирден бир баспа орны есапланған «Қарақалпақстан» баспасында кѳркем әдебий, 
илимий ҳәм ҳәммебап тараўлар бойынша шығатуғын сан мыӊлаған китапларға 
редакторлық етеди. Ол усы баспа орнында ислеп жүрип, ѳзи де дѳретиўшилик пенен 
тынбай шуғылланып, балаларға ҳәм үлкенлерге арнап, бир неше лирикалық ҳәм 
эпикалық шығармаларын дѳретти. Олардыӊ кѳпшилиги республикалық гезета-журнал 
бетлеринде ҳәм арнаўлы китап болып жәрияланды. Жақында, 2020-жылы Рая 
Ернашеваныӊ бес дәстаннан ибарат «Ҳамса» сы жәмленген китабы Ташкент қаласында 
«Zilol buloq». баспасында 500 нусқада жарқ кѳрди. Шайырдыӊ «Ҳамса» сын оқып 
отырып, ондағы тәлим-тәрбиялық, әдеп-икрамлылық, ышқы-муҳаббат, сүйиўшилик, 
меҳир-муҳаббат, ийман-инсап, анаға болған ҳүрмет сезимлериниӊ кѳркем 
сәўлеленгенлигине тәсирленесеӊ ҳәм бул жанрға автордыӊ үлкен таярлықлар, 
излениўлер менен келгенлигине үлкен исеним пайда болары сѳзсиз екенлигин аӊлап 
жетесеӊ. Себеби, шайырдыӊ «Ҳамса» дѳретиўге шекем жасы ҳәм ақыл еси толысып, 
турмыс тәжирийбеси артқан болса, екиншиден, бул жанрға дѳретиўшилик шеберлиги 
де нығайып, әйне толысқан ўақытта үлкен таярлықлар менен келгенлигин Ҳамсаны 
басламастан бурын алғы сѳз орнында келтирилген мына қосық қатарлары да айқын 
тастыйықлайды: 
Тыныш қоймас талант ҳәм илҳам, 
Алмас қылыш қында жатарма?! 
Қызбан халық бахтына туўылған, 
Разиябегим – шамс-у-қамарма... 

---

Qaraqalpaqstan 
Respublikası xalıq bılımlendiriw xızmetkerlerin 
qayta tayarlaw hám olardıń qánigeligin arttırıw aymaqlıq orayı
218