Ўтказувчанлик

2.3. Нефть-газ тизимида газ конлари ишлаши асосий кўрсатгичларини ҳисоблаш алгоритми
Чегаравий масалани ечиш алгоритми. Келтирилган ҳисоблаш схемаси асосида масалани ечишнинг алгоритми ишлаб чиқилган. Алгоритм анча мураккаб жараённи ўз ичига олган. У асосан чекли айирмалар ва итерацион усулга асосланган бўлиб у қуйидагича амалга оширилади
1. Бошланғич маълумотлар қийматларини бериш
- вақт бўйича такрорланишлар сони - nt;
- ўтказувчанлик коеффициенти қиймати -k;
- ғоваклик коеффициенти қиймати -m;
- қатлам узунлиги -L;
- қовушқоқлик коеффициенти қиймати - ;
- нефт ва газнинг қатламлардаги босими –P_1o , P_1g , P_2o , P_2g;
- нефтнинг ва газнинг қатламлардаги тўйинганлик коеффициентлари – S_1o , S_1g , S_2o , S_2g ;
2. Вақт бўйича такрорлаш цикли k=1…nt;
3. Босим қийматларини ҳисоблаш босқичи. Босқич k+1 вақт қатламида ҳисобласларни амалга оширишдан иборат. Бунда (j=1…n-1) j нинг ҳар бир қийматида қуйидагилар амалга осирилади:
3.1. Чекли айирмалар тенгламалари коеффициентлари ва (i=1..n-1) ҳисобланади;
3.2. прогонка коеффициентлари чап чегаравий шартлардан аниқланади;
3.3. (i=1,n-1) прогонка коеффициентлари чапдан ўнга қараб ҳисобланади;
3.4. P_1gn,j va P_2gn,j ўнг чегаравий шартдан аниқланади;
3.5. P_1gi,j и P_2gi,j k+1 – вақт қатламида ҳисобланади;
3.6. Шу вақт қатламида итерацион жараён текширилади
va .
Агар бу итерация шарти бажарилса, яъни қуйидаги шартлар кейинги 3.7 қадамга ўтилади, акс ҳолда 3.1 га қайтилади.
Бу ерда

• 
  - иккита бир бирига яқин қийматларга эга бўлган босим функциялари (r – ҳозир ҳисобланган қиймат, r-1 битта олдинги ҳисобланган қиймат, унинг нулинчи қиймати бошланғич қийматдан олинади, кейинги қийматлари эсе битта олдинги қиймати болади);
  
• 
  - итерация аниқлиги.
  

3.7. биринчи ва иккинчи қатламларда нефт босимини етарлича аниқликда ҳисобланади;
3.8. биринчи ва иккинчи қатламларда сув босимини етарлича аниқликда қуйидаги формуладан ҳисобланади: .
4. Туйинганлик коеффициентларини ҳисоблаш.
4.1.Тенгламалар тизимининг иккинчи ва тўртинчи тегламаларини аппрокцимация қилиб туйинганлик коеффициентларини вa қуйидаги формулалар орқали ҳисобланади:

.
4.2. Тенгламалар тизими ютунганлик функцияларига нисбатан чизиқсиз бўлгани учун итерация жараёни қўлланилади. Итерацион жараён қуйидаги шартлар бажарилмагунча давом этади
ва .
Бу ерда

• 
  - иккита бир бирига яқин қийматларга эга бўлган босим функциялари (r – ҳозир ҳисобланган қиймат, r-1 битта олдинги ҳисобланган қиймат, унинг нулинчи қиймати бошланғич қийматдан олинади, кейинги қийматлари эсе битта олдинги қиймати бўлади);
  
• 
  - итерация аниқлиги.
  

4.3. биринчи ва иккинчи қатламларда сув туйинганлиги етарлича аниқликда қуйидаги формуладан аниқланади: .
4.4. Итерацион жараён бажарилса кейинги 3.1 пунктга отилади акс ҳолда 5 пунктга қайтилади;
5. Топилган k+1 қатламдаги ечимлар кейинги k+2 қадам учун бошланғич бўлади.
6. Сонли натижалар жадвал ва 3D график кўринишларида экранга чиқарилади.
.
7. Вақт бўйича такрорланиш охири. Агар берилган такрорланишлар сони вақт такрорланиш циклига мос келса дастур ишлашдан тўхтайдаи, акс ҳолда 2 пунктга қайтарилади.