Тизим тушунчаси ва унинг турли таърифлари, тизим ва муҳит муносабатлари, тизим таркибига кирувчи элементлар, алоқа ва тескари алоқа

Tizim deb qo’yilgan maqsadlarini amalga oshirish uchun bir vaqtning o’zida ham yagona, ham har xil elementlarning majmui deb qaralishi mumkin bo’lgan har qanday obyektga aytiladi.

Tizimlar tarkibi jihatdan va maqsadlari bilan bir-biridan katta farq qilishi mumkin. Misol sifatida universitet, maktab, biror korxona va hokazolarni olish mumkin.

Har bir tizim kiritish, ishlov berish, chiqarish va teskari aloqa kabi 4 ta qismdan iborat:

Tizimlarga misollar keltiramiz.

Axborot tizimlari esa ixtiyoriy sohada har xil vaziyatlarda qaror qabul qilish uchun axborotni yig’ish, saqlash, qayta ishlash, qidirish va uzatishni ta’minlaydi. Ular vaziyatni tahlil qilishga va yangi mahsulotlar yaratishga yordam beradilar.

Axborot tizimi- qo’yilgan maqsadni amalga oshirish uchun axborotni qidirish, yig’ish, saqlash, qayta ishlash, va uzatish usullari, vositalari va xodimlarning o’zaro bog’liq majmuidir.

Istalgan vazifalardagi axborot tizimi ishini ta'minlovchi jarayonlarni umumiy holda quyidagicha tasavvur etish mumkin:

Istalgan vazifalardagi axborot tizimi ishini ta'minlovchi jarayonlarni umumiy holda quyidagicha tasavvur etish mumkin:

-tashqi yoki ichki manbalardan axborotni kiritish; 

-kiritilgan axborotni qayta ishlash va uni qulay ko’rinishda taqdim etish; 

-iste'molchiga axborotni uzatish ;

-teskari aloqa, ya'ni kiritilayotgan axborotni tuzatish uchun foydalanuvchilar tomonidan qayta ishlangan axborot bilan ta'minlash. 

AT ning ishlash prinsipi quyidagicha: Foydalanuvchi biror vaziyatni hal qilish uchun AT ga savol bilan murojjat qiladi, AT javob qaytaradi, foydalanuvchi qaror qabul qiladi (qqq) va vaziyatdan chiqib ketadi.

Axborot tizimida jarayonlar

AT ni qo’llash quyidagi natijalarga olib keladi:

Boshqaruv masalalarini yechishda matematik metodlar va intelektual tizimlardan foydalanish yangi rastional echimlarga olib keladi;

Xodimlarni ishlarni avtomatlashtirish natijasida zerikarli, bir xil takrorlanuvchan ishlardan ozod qiladi;