Tirik organiemparnine darajasiga kura ekologiya kuyidagilerga bupinadi

1970	1976	1983
1990
Asosiy ishlab chiqarish fondlari qiymati (mlrd. so`m)	13.6	27.3	84.9	109.86
Yalpi maxsulot qiymati	18036.3	27210.1	46387.0	57633.0
Tashlanayotgan chiqindi suvlar hajmi	20611. 0	25831.0	25831.0	28300.0
Shu jumladan ifloslangani	318.0	293.0	411.0	570.0
Atmosferaga chiqarilayotgan zararli moddalar	1308.0	1525.0	1539.0	1335.0

XIII.Mavzu: Orol va Orol bo`yi ekologik vaziyat keskinlashuvining asosiy omillari.

Reja:

1. 
   Orol dengizi va Orolbo`yi ekologiyasi
   
2. 
   Orol dengizini saqlab qolish mumkinmi?
   
3. 
   Qumli cho`llar ekologiyasi
   
4. 
   Adr va tog` mintaqalari ekologiyasi.
   
5. 
   Tog` etakalri va tog`larning ekologik muammolari
   
6. 
   Sug`oriladigan yerlar ekologiyasi.
   
7. 
   Ekologik ma`lum va tarbiya-biosferani saqlab qolishning muhim omili.
   

Tabiat va inson o`rtasidagi munosabatlar ma`lum qonuniyatlar asosida borib, unin gbuzilishi ertami-kechmi, ekologik falokatga olib keladi.

Tabiiy ersurslardan pala-partish foydalanish, iqlim o`zgarishiga tuproq buzilishiga olib keladi.O`zbekiston Respublikasi bozor iqtisodiyotiga o`tish davrida rivojlanish bilan tavsiflanadi. Respublikamizdagi tabiatni muhofaza qilish mintaqaviy hususiyatlardan iborat:

• 
  Qishloq xo`jalik va sanoat ishlab chiqarish bilan bog`liq holdagi nisbatan kichik hududda aholining zichligi. Shunin guchun insonnin gkimyolashtirilgan xo`jalik va mayishiy faoliyati natijasida atrof muhitga salbiy ta`siri kuzatiladi.
  
• 
  Suv resurslarining tanqisligi, ulardan sug`orish sanoat mayishiy turmush sohalarida keng foydalanish va ularni ifloslanishi
  
• 
  Respublika hududining bir qismi tog` oraliqlarida bo`lgani uchun tabiat iqlim hususiyatlari bilan havfli zona (atmosferada zararli moddalarning to`planishi bo`yicha) hisoblanadi.
  

Markaziy Osiyoda sug`oriladigan dehqonchilikda suv resurslardan asossiz va noo`rin foydalanish natijasida, Orol va Orol bo`yi muammosi vujudga keldi. Yerning qayta sho`rlanishiva suvning yaroqsizligi ko`payib bormoqda. O`simliklar xom ashyosidan foydalanish chorvani betartib o`tlatish tabiiy manzaraga reaksiyon taziq respublikasidagi ekotizmlarning mahsulotlarni unumdorligini kamapyishiga olib kelmoqda.