Tirbandlik kuzatilayotgan shahar ko’chalarida transport oqimining asosiy tavsiflarini o’rganish annotatsiya

Tirbandlik kuzatilayotgan mintaqadagi transport vositalarining intervalining o’zgarishini tadqiq qilish.
Yo’l harakati xavfsizligini tashkil etishda tadqiq qilinishi kerak bo’lgan o’zgaruvchilardan biri bu – intervaldir[13]. Bu chiziqli o’zgaruvchi bo’lib, transport vositalarining harakat miqdoriga, harakat tezligiga, zichlikka bog’liqdir[14,v15]. Belgilangan tezlikda harakat miqdori va uning zichligi qanchalik yuqori bo’lsa, transport vositalarining intervali shunchalik qisqa bo’ladi. Quyidagi (11 – rasm) grafikda transport oqimidagi transport vositalarining intervalini o’zgarishini ko’rishimiz mumkin[4]. Interval sutkaning istalgan vaqtida o’zgarishi mumkin. Intervaldan transport vositalarining ushlanishini baholashda, manevrni o’rganishda, transport vositalarining ushlanishda yo’qotayotgan vaqtini aniqlashda, svetafor tsiklining davomiyligini aniqlashda[16] foydalaniladi. Chet el davlatlarida transport vositalarining intervalini boshqarishda avtomobillarga GPS, CCTV, VMS tizimlari[17, 18, 19] yoki avtomatik boshqaruv qurilmasidan foydalaniladi. Men o’zimning tadqiqot ishimda transport vositalarining itervalini tirbandligiga bog’liq o’zgarishini aniqladim va tahlil qildim. Mustaqillik ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishini quyidagi (12-rasm) grafikda ko’rishimiz mumkin. Unda transport vositalarining tirbandligi 50, 100, 150, 200, 250 m bo’lganda mos ravishda intervalning uzunligi 6, 5.1, 2.7, 0.9, 0.9 ni tashkil etar ekan.

Interval, sek

Interval, sek

11 – rasm. Jizzax shahridagi to’rt tasmali yo’llarda harakat miqdorining intervalga bog’liq o’zgarishi. 1 - engil. avtomobil - engil. avtomobil, 2 – avtobus - engil. avtomlbil, 3 - yuk- engil. avtomobil,
Bu esa Mustaqillik ko’chasida transport vositalari tirbandligining oshishi bilan intervalning kamayishini ko’rsatadi. I.Karimov ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishini quyidagi (13-rasm) grafikda ko’rishimiz mumkin.

12 – rasm. Jizzax shahridagi Mustaqillik ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishi.
Unda transport vositalarining tirbandligi 50, 100, 150, 200, 250 m bo’lganda mos ravishda intervalning uzunligi 5.7, 4.1, 3.9, 2.2, 0.9 ni tashkil etar ekan. Bu esa I.Karimov ko’chasida Mustaqillik ko’chasiga transport vositalarining oraliq masofasi yanada kamroq ekanligini ko’rsatadi. Bu ko’chada ham transport vositalari tirbandligining oshishi bilan intervalning kamaygan. Sh.Rashidov ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishini quyidagi (14-rasm) grafikda ko’rishimiz mumkin. Unda transport vositalarining tirbandligi 50, 100, 150, 200, 250 m bo’lganda mos ravishda intervalning uzunligi 6, 4.2, 2.4, 1, 0.9 ni tashkil etar ekan. Bu esa Sh.Rashidov ko’chasida ham transport vositalari tirbandligining oshishi bilan intervalning kamayishini ko’rsatadi. A.Navoiy ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishini quyidagi (15-rasm) grafikda ko’rishimiz mumkin. Bu ko’chada esa boshqa ko’chalarga nisbatan intervalning o’zgarishi boshqacha.

13 – rasm. Jizzax shahridagi I.Karimov ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishi.

14 – rasm. Jizzax shahridagi Sh.Rashidov ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishi.
Bu ko’chada transport vositalarining tirbandligi 50, 80, 100, 120, 140 m bo’lganda mos ravishda intervalning uzunligi 6.1, 5, 2.4, 1.2, 0.9 ni tashkil etar ekan. Bu esa A.Navoiy ko’chasida ham transport vositalari tirbandligining oshishi bilan intervalning kamayishini ko’rsatadi.

15 – rasm. Jizzax shahridagi A.Navoiy ko’chasida transport vositalari intervalining tirbandlikka bog’liq ravishda o’zgarishi.