Paralingvistika (lot. tilga yondosh) – kommunikatsiya jarayonida nutq aloqasini to‘ldirib, izohlab keluvchi, axborot uzatuvchi, fikr ifodalashda yordamchi vosita bo‘luvchi birliklarni o‘rganuvchi tilshunoslik sohasi. Hozirgi davr tilshunosligida paralingvistika sohasi imo-ishora, mimika va ovozning sifati bilan bog‘liq masalalarni o‘rganadi.
Paralingvistikaning madaniyat, etnografiya, etika, antropologiya, din urf-odat va boshqa sohalar bilan uzviy bog‘liqligi har bir tilda o‘ziga xos ifodasini topadi.
Nikolayeva
Kolshanskiy
Panfilov
Nurmonov
Abduazizov
muloqot jarayonida so‘zlardan tashqari, yaʼni verbal vositalardan tashqari turli xil harakatlardan, qiliqlardan holatlardan, kulgu, ohanglar va boshqalardan ham foydalanadilar. Ular muloqot jarayonini yanada kuchaytirib, uni to‘ldiradi, baʼzan esa nutqli muloqotning o‘rnini bosadi, bunday vositalarga noverbal vositalar deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |