Tilshunoslik nazariyasi

Baholash mezonlari
Baholashni 5 baholik shkaladan 100 ballik shkalaga o‘tkazish
JADVALI

5 baholik shkala	100 ballik shkala		5 baholik shakla	100 ballik shkala		5 baholik shkala	100 ballik shkala
5,00-4,96	100		4,31-4,26	86		3,60-3,56	72
4,95-4,91	99		4,25-4,21	85		3,55-3,51	71
4,90-4,86	98		4,20-4,16	84		3,50-3,46	70
4,85-4,81	97		4,15-4,11	83		3,45-3,41	69
4,80-4,76	96		4,10-4,06	82		3,40-3,36	68
4,75-4,71	95		4,05-4,01	81		3,35-3,31	67
4,70-4,66	94		4,00-3,96	80		3,30-3,26	66
4,65-4,61	93		3,95-3,91	79		3,25-3,21	65
4,60-4,56	92		3,90-3,86	78		3,20-3,16	64
4,55-4,51	91		3,85-3,81	77		3,15-3,11	63
4,50-4,46	90		3,80-3,76	76		3,10-3,06	62
4,45-4,41	89		3,75-3,71	75		3,05-3,01	61
4,40-4,36	88		3,70-3,66	74		3,00	60
4,-35-4,31	87		3,65-3,61	73		3,0 dan kam	60 dan kam

Tavsiya etilgan adabiyotlar ro‘yxati
Ijtimoiy-siyosiy adabiyotlar
1.Mirziyoyev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. – Toshkent: O‘zbekiston, 2017.
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi” to‘g‘risidagi Farmoni (Xalq so‘zi 2017-yil, 8-fevral)
3.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori “Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida (Xalq so‘zi 2017-yil, 21-aprel)
4.2019-yil 21-oktyabrdagi “O‘zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeyini tubdan oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni. –Toshkent, 2019.
5.Каримов И.А. Юксак маънавият – енгилмас куч. – Тошкент: “Маънавият”, 2008. – 176 б
Asosiy adabiyotlar
1.Baskakov N. A., Sodiqov A. S., Abduazizov A. Umumiy tilshunoslik. – T. 1979.
2.Rasulov R.Umumiy tilshunoslik. –T., 2013.
3.Sodiqov A., Abduazizov A., Irisqulov M. Tilshunoslikka kirish. Universitet va Pedagogika institutlarining filologiya fakultetlari uchun darslik. – T.:O‘qituvchi, 1981
4.Tilshunoslik nazariyasi va metodologiyasi. Tuzuvchi: H. Dadaboev. - T. 2004.
5.Usmonov S. Umumiy tilshunoslik. - T., 1972.
6.Xolmanova Z. Tilshunoslikka kirish.-Toshkent, 2007.
Qo‘shimcha adabiyotlar
1. Abduazizov A. Tilshunoslik nazariyasiga kirish. –Toshkent: Sharq, 2010.
2.Azizov О. Tilshunoslikka kirish. –Toshkent, 1995.
3.Ne’matov V.I., Bozorov O. Til va nutq.- T.: O‘qituvchi, 1993.
4.Nurmonov A. O‘zbek tili fonologiyasi va morfologiyasi.- T.: O‘qituvchi, 1982.
5.Pardayev A. Tilshunoslik nazariyasi. Uslubiy qo‘llanma. – Samarqand, 2015.
6.Rajabov N. Til va jamiyat. – Toshkent: Fan, 1984.
7.Tursunov U., O‘rinboev B. O‘zbek adabiy tili tarixi.- T.: O‘qituvchi, 1982.
8.O‘rinboyev B. O‘zbek tilshunosligi tarixi.- Samarqand, 1999.
9.O‘rinboyev B. Tilshunoslik nazariyasi. (ma’ruzalar matni)- Samarqand, 2003.
10.O‘rinboyev B., Karimov S.Tilshunoslik nazariyasi. (ma’ruzalar matni)- Samarqand, 2004.
Internet saytlari

1. 
   http:// www.lingvist.tu
   
2. 
   http:// www.til.sk.uz
   
3. 
   http:// www.ziyouz.com
   
4. 
   www.jstor.org/stable/4167399// www.ling-phil.ox.ac.uk/bib_hist_ling.
   
5. 
   http://www.ling.ed.ac.uk/linguist/
   

O‘TILAYOTGAN FANNING ASOSIY NAZARIY MATERIALI (MAʼRUZALAR MATNI)
1-ma’ruza: “Tilshunoslik nazariyasi” fanining mazmuni, maqsad va vazifalari
Reja:
1.“ Tilshunoslik nazariyasi” fanining mazmuni, maqsad va vazifalari
2.Tilshunoslik fanining boshqa fanlar bilan aloqasi, tilshunoslikning boshqa fanlar bilan munosabati natijasida tutash fanlarning vujudga kelishi.
3. Tilga berilgan ta’riflar. Nazariy tilshunoslikda tilning tafakkur, psixik faoliyat, ijtimoiy-sotsial institutlar, tabiat hodisalari va boshqa belgili tizimlar bilan yaqinlashtiruvchi konsepsiyalarning sezilarli ta’sirga egaligi.
4. Til va nitq antinomiyasi: doimiy va o‘zgaruvchan, zamonaviy va tarixiy, logik va psixologik, sotsial va individual va hk.
Tayanch so‘z va iboralar: lingvistik hodisalar, jarayonlar, til birliklari, tilning tabiati, mentalingvistika, sotsiolingvistika, lingvokulturologiya, psixolingvistika, pragmalingvistika, neyrolingvistika, til va nitq antinomiyasi: doimiy va o‘zgaruvchan, zamonaviy va tarixiy, logik va psixologik, sotsial va individual
1. “Tilshunoslik nazariyasi” fani murakkab va ko‘p qirrali, boshqa ijtimoiy fanlar bilan uzviy bog‘liq bo‘lgan til haqidagi mustaqil va aniq fan bo‘lib, tilshunoslik sohasining nazariy mavzularini yoritish, fan doirasida o‘rganiladigan asosiy masalalarning mazmun mundarijasini belgilash, nazariy tilshunoslikning muhim xususiyatlari borasida tasavvur hosil qilish, asosiy lingvistik hodisalar, jarayonlar, til birliklari, til birliklarining tizim sifatidagi qurilishi haqida ma’lumot keltirish, til mohiyatini nazariy muammolar asosida tahlil qilish, tilning tabiati, ijtimoiy mohiyati, kishilik jamiyatida bajaradigani vazifasi, til va so‘zlashuvchining ruhiy faoliyati, so‘zlovchi va suhbatdoshning o‘zaro munosabati, tilning kommunikativ xususiyatlari, tilning kelib chiqishi, tarixiy taraqqiyot jarayonlari va qonuniyatlarini, til va tafakkurning bir-biriga uzviy bog‘liqligini, tilning belgili va belgisiz xususiyatlarini umumlashtirib, ilmiy xulosalar chiqaradi va shu asosda til qonuniyatlarini aniqlab beradi.
“Tilshunoslik nazariyasi” fanining maqsadi quyidagilardan iborat:
-lingvistikaning tabiati, mohiyati va predmetini belgilash;
obyektiv borliqdagi hodisalarga tilning munosabati, uning boshqa hodisalar ichida tutgan o‘rnini o‘rganish;
- tilning nutq va nutq faoliyati bilan munosabatini o‘rganish;
- til strukturasi, bu strukturani tashkil etgan birliklarning o‘zaro munosabati, uning ichki mexanizmi, ishlash qonuniyatlari kabi muhim masalalarni ilmiy o‘rganish;
-til va jamiyat, tilning kishilik jamiyatidagi o‘rni, tilning ijtimoiy muhitga ko‘ra o‘zgarish xususiyatlari, tillarning sotsiolingvistik tasnifi kabilarni o‘rganish;
- til va tafakkur, til va psixologiya, til va semiotika kabi tilga bog‘liq masalalarni tadqiq etish;
-tildagi muammo va masalalarni sinxroniya va diaxroniya (ya’ni hozirgi va tarixiy holati)da ilmiy tadqiq etish;
- mavjud metod va metodologiyalardan magistrlarni puxta xabardor etishdan iborat.