Tilshunoslik asoslari

Gapda so‘zlarning o‘zaro sintaktik aloqaga kirituvchi vositalar

Gapda so‘zlar turli vositalar yordamida sintatik aloqaga kirishadilar. Bular quyidagilar:

1.Formal – gramatik vositalar. Bularga so‘z o‘zgartuvchilar /egalik, kelishik, shaxs-son affikslari/ kiradi: mening kitobim, Zulfiyani ko‘rmoq, men o‘qidim.

2.Leksik – gramatik vositalar. Bularga ko‘makchi, bog‘lovchi, yuklama, bog‘lamalar kiradi: Nazira uchun olmoq, daftar va qalam, keldi-da ketdi, men o‘qituvchi bo‘laman.

3.So‘zlar tartibi: katta bino – Bino katta.

4.Intonatsiya:

Pauza: katta /mevali daraxt – katta mevali/ daraxt.

Melodika – tovushning baland – past bo‘lib toblanishi: Mahfuza keldi?

Logik urg‘u: Men institutda o‘qiyapman. Men institutda o‘qiyapman. Men institutda o‘qiyapman.