398
interfeysini shakllantirish algoritmi
Algorithm for forming the interface of the national corps of the uzbek language
Ibragimova Guli Toirovna
*
*
Annotation.
The article describes the interface of the national corpus of the Uzbek
language and its various design, structure, taking into account the features that reflect the
classic or modern national flavor when creating the interface. The following types of interfaces
used in computer technology are discussed, as well as internal and external interfaces. It was
noted that the interface of the national corpus of the Uzbek language and the author's corpus
should be clear, convenient, multifaceted in the most optimal version, perfect.
Key words:
interface, author's corpus, mathematical modeling, morphological and
semantic annotation, information resource, linguistic base, artificial intelligence.
Kompyuter – inson va mashina oʻrtasida turli xil axborot almashinuvini ta’minlaydigan
yagona aloqa tizimidir. Milliy korpus oʻziga xos interfeysga ega boʻlishi kerak. Xoʻsh, Interfeys
nima? “Interfeys” soʻzi ingliz tilidan olingan boʻlib, “tashqi koʻrinish" degan ma’nolarda
ishlatiladi. Ushbu soʻz koʻpincha kompyuter va kompyuter texnologiyasida qoʻllaniladi.
Interfeys - bu bitta tizimning ikkita elementi va ushbu tizim yordamida ishlaydigan bogʻlovchi
boʻgʻin. Interfeys turli xil tugunlar va murakkab uskunalar bloklari, shuningdek, texnologiya va
foydalanuvchi oʻrtasidagi aloqa tizimi hisoblanadi. Bu mantiqiy (axborot vakillik tizimi) va
jismoniy (axborot uzatish xossalari) shaklida ifodalanadi[5]. Uning yordamida siz buyruqlar
berasiz va kompyuter ularni bajaradi. Bunday interfeys foydalanuvchi interfeysi deb nomlanadi.
Har qanday qurilmaning interfeysi bajaradigan vazifalariga qarab tashqi va ichki koʻrinishlarga
boʻlinadi. Ichki interfeys, foydalanuvchi toʻgʻridan toʻgʻri kirish huquqiga ega boʻlmagan,
yashirilgan narsalarni anglatadi. Uning xususiyatlari xususiy deb nomlanadi. Tashqi interfeys
foydalanuvchi toʻgʻridan toʻgʻri aloqa qiladigan va uning yordamida qurilmani boshqaradigan
narsaga ishora qiladi. Ularning xususiyatlari ommaviy deyiladi. Ushbu ikki turdagi interfeys har
doim bitta qurilmaga kiradi va uning ishlashini ta'minlaydi, ular alohida mavjud boʻlolmaydi.
Foydalanuvchi interfeysini 2 qismga boʻlish mumkin, bu qurilmaga ma’lumot kiritish uchun
javobgar boʻlgan va foydalanuvchiga uning chiqishi uchun javobgar boʻlgan qism. Agar biz
oddiy ish kompyuteri haqida gapiradigan boʻlsak, unda birinchi toifada biz kompyuterda
ishlaydigan barcha narsalar mavjud. Eng oddiy misollar - sichqoncha, klaviatura, USB- port.
Shunga koʻra, hamma narsa ikkinchi toifaga tegishli boʻlib, uning yordamida kompyuter
foydalanuvchiga ma'lumotni bir xil klaviatura, sichqoncha va boshqa kirish moslamalari, ya'ni
monitorlar, karnaylar, naushniklar, printerlar, pluterlar va boshqalar orqali berilgan buyruqlarga
javob berib, uzatadi[13]. Kompyuter texnologiyasida ishlatiladigan interfeys quyidagi turlarda
boʻladi:
Do'stlaringiz bilan baham: