Tili va adabiyoti universiteti til va adabiyot: ilmiy va amaliy izlanishlar yo

 

References: 

1. AmirShojaei – Translation of Idioms and Fixed Expressions: Strategies and Difficulties – 

June 2012. 

2. Kilian.G.Seeber– Simultaneous Interpretation-2015 

3. www.thoughtco.com/syntax-grammar-1692182 

4.https://www.translationjournal.net/July-2018/cultural-problems-in-translation.html 

5.https://lighthouseonline.com/blog-en/the-many-difficulties-of-simultaneous-interpreting 

7.https://www.lexiconusa.com/Simultaneous.html?msclkid=a11fab189dd2152f3e54f684f9

6678b 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

679 

 

ID-020-30-TAR002 

Dilsora Ashrapova, 

Dilsora Paritdinova

 

Tarjima nazariyasi va amaliyoti fakulteti  2-kurs talabalari 

 

BADIIY TARJIMADA ADEKVATLIK MUAMMOLARI 

(MARK TVENNING “TOM SOYERNING BOSHIDAN 

KECHIRGANLARI” ASARI MISOLIDA) 

 

 

Annotatsiya. Mazkur maqolada Amerika yozuvchisi Mark Tvenning “Tom Soyerning 

boshidan  kechirganlari  “romanining  oʻzbekchaga  oʻgirilgan  tarjimasidagi  adekvatlik 

muammolari  yoritilgan.  Shuningdek,  tarjimada  adekvatlik  muammolarini  bartaraf  etish 

yuzasidan taklif va tavsiyalar berilgan. 

Kalit soʻzlar: “Tom Soyerning boshidan kechirganlari”, badiiy tarjima, Ilyos Muslim, 

muqobil leksema. 

 

Annotation.  This  article  describes  adequate  problems  from  Uzbek  language 

translation in the example “Adventures of Tom Sawyer “written by American writer Mark 

Twain. Moreover, there are some suggestions and advice about how to eliminate adequate 

problems in translation. 

Keywords:  “Adventures  of  Tom  Sawyer”,  Ilyos  Muslim,  alternative  word,  literary 

translation.

 

 

 

 

Kirish qism 

Amerikalik  yozuvchi  Mark  Tvenning  “Tom  Soyerning  boshidan 

kechirganlari” asari nafaqat G‘arbda , balki butun Sharqda ham million-million 

kitobxonlar tomonidan sevib oʻqiladi. Adib mazkur asarida yosh, oʻta qiziqqon 

Til va adabiyot:  

ilmiy va amaliy izlanishlar yoʻlidagi ilk odimlar   

 

2020-yil 30-aprel 

---

 

680 

va shoʻx, chigal toʻsiqlardan ham qiynalmay oʻta oladigan, og‘ir va murakkab 

vaziyatlarda ham oʻzini boshqara oladigan, uddaburon bola Tom Soyer haqida 

hikoya  qiladi.  Adib  qahramonini  tanlashda  bir  qancha  qiyinchiliklarga  duch 

kelgan. Uning oʻzi  bu  haqda:  “Tom  Soyer  hayotda  mavjud  timsoldir. 

Qahramonning  boshidan  kechirganlari  “Tom  Soyer”  ismi  kabi  jaranglashiga 

olib  keldi  va  shu  sababdan  ham  men  bu  ismni  tanladim”  [1,  7-bet],  -  deb 

ta’kidlaydi. 

Mazkur  asar  2015-yil nashri boʻyicha  20  000  tirajda  Moskvada 

“Приключения  Тома  Сойера”  nomi  ostida  ingliz  tilidan  K.Chukovskogo, 

N.Daruzes,  M.Bekker,  B.Gribanova  va  V.Galdyayeva  tomonidan  rus  tiliga 

tarjima qilingan. Asar nafaqat rus tiliga, balki oʻzbek tiliga ham mahorat bilan 

tarjima qilingan. Ushbu asar “Tom Soyerning boshidan kechirganlari ”[3] nomi 

ostida tarjimon Ilyos Muslim tomonidan oʻzbek tiliga oʻgirilgan.  

“Yangi asr avlodi” nashriyot-matbaa markazi tomonidan 2014-yil 5000 

nusxada chop etilgan. Mutarjim Ilyos Muslim asarga yaxshi yondasha olgan. 

Ushbu  tarjima  asarida  koʻpgina  oʻrinlarda  tarjimon  qator  ijodiy  yutuqlarga 

erishgan boʻlsa-da, shu bilan bir qatorda soʻz qoʻllash mahorati bilan bog‘liq 

ba‘zi  kamchiliklarga  yoʻl  qoʻygan.  Ular  original  va  tarjima  matni  qiyosida 

tarjimadagi ba‘zi nuqsonlarda koʻzga tashlanadi. Ushbu maqolada ulardan ba‘zi 

qaydlarni keltirib oʻtamiz.” [3]