Асколи
прециНйтация реакцияси
Бу реакция куйдирги бацилласииннг хайвон жуни, териси,
мурдаси, тупрокда борлигпни аниклаш максадида олиб бори
лади.
Антигенни тайёрлаш. Текшириш материали стерил хавончада
майдаланиб эзилади, устига 25—50 марта хажмда физиологик
эритма солинади ва ^айнатилади. Х^осил булган аралашмани
фильтр когози оркали фильтрланади. Фильтрнинг тормоэкс-
тракти тиниц булиши лозим. Реакцияни олиб бориш учун куй-
диргини преципитацияловчи зардоб ва
назорат уч-ун куйдирги
антигени керак булади.
Реакцияни цуйиш техникаси. 3 та преципитация пробикаси
олинади.
1. Пробиркага преципитацияловчи зардоб + текширилаётган
термоэкстракт солинади.
2. Пробиркага преципитацияловчи зардоб + стандарт куйдир
ги антигени (назорат пробирка) солинади.
3. Пробиркага преципитацияловчи зардоб + сорлом ^айвон
жунидан тайёрланган термоэкстракт (назорат) солинади.
Реакция мусбат булса, биринчи ва иккинчи пробиркаларда
икки суюклик орасида лойкасимон ок хал^а х.осил булади.
Учинчи пробиркада эса халца булмайди.
Назорат учун саволлар
?
1. Куйдирги касаллигига ташхис к^йиш учун кандай тек
шириш материаллари олинади?
2. Текшириш усулларини айтиб беринг?
3. Кандай тезлаштирилган усулларни биласиз?
4. Асколи преципитация реакцияси кандай олиб бори
лади?
31-боб. КУКЙУТАЛ
КУКЙУТАЛ ВА ПАРА КУКЙУТАЛ ЦУЗРАТУВЧИЛАРИ
Бу касаллик кузгатувчилари Bordetella авлодига киради.
1
. В. pertussis — кукйутал кузратувчиси, 1905
йили Борде ва
Жангу томонидан аницланган.
2. В. parapertussis — паракукйутал кузратувчиси
1937 йили
Эллеринг ва Кондрик томонидан аниклаиган.
3. В. bronhoseptika — хайвонларда касаллик келтириб чикара
ди. 1926 йили Браун аниклаган (кам учрайди).
Морфологияси. Овалсимон шаклда, 0,3—0,5x1— 1,5 мкм кат
таликдаги майда таёкчалар. Паракукйутал к?зратУвчиси эса
бироз йирикрок. Иккаласи х.ам спора з^осил килмайди, харакат-
сиз. Капсула ^осил килади. Грам манфий булиб, икки чети тук-
рок буялади.
www.ziyouz.com kutubxonasi
Културал хоссаси. Аэроб. Озика мухитйга талабчан. К*УА
озика мухитида кукйутал кузгатувчиси 48—72
соатдан сунг, па
ракукйутал кузгатувчиси эса 24—48 соат тан сунг усади. К у к
йутал кузгатувчиси майда, паракукйутал кузгатувчиси эса йи-
рикрок, ялтирок, кулранг, крем рангли, симоб томчисига ухшаш
колония хосил цилиб усади. Колониями олганда каймокка ух
шаш дог к олаДи. Стереоскопик микроскопда к аралганда соя
куринади. Энергия манбаининг жойи узгартирилганда соя хам
уз жойини узгартиради. Бу диагностикада катта ахамиятга эга.
В. parapeptussis тирозиназа
ферментини ишлаб чикаради,
тирозин сакловчи мухитга экилганда
тирозин
парчаланиши
натижасида мухит жигаррангга айланади. Озика мухитининг
рангини узгартириши диагностикада катта ахамиятга эга.
Суюк озика мухитида В. pertussis
ва
В, parapertussis
бир текис лойкаланиш ва пробирка тубида чукма хосил к илиб
усади.
Янги ажратилган культура купинча S—шаклда булади, ка
саллик охирида,
I I
—
IV
фазада олинган материалда ва нокулай
шароитда устирилган культуралар
бир-биридан фаркланувчи
колонияларни хосил ^илиб усади.
Конли агарда гемолиз улар зонасини беради. Суюк озика
мухитида бир текис лойкаланиш ва чукма хосил к илиб усади.
Ферментатив хоссаси.
Кукйутал кузратувчиси углеводларни
парчаламайди, оксилларни
ферментламайди.
Паракукйутал
бактерияси эса уреаза ва тирозиназа ферментларини
ишлаб
чикаради ва уларни парчалайди.
В. pertussis ва В. parapertussis патоген булган гиалурони-
даза плазмокоагулаза ва лецитиназа ферментларини ажратади.
Токсигенлиги. Кукйутал кузратувчисининг 4 та о^сил таби
атли токсини аникланган:
1. Термолабил дерменекротик токсин.
2. Термостабил эндотоксин.
3. Лейкоцитларни стимулловчи токсин (хайвонларга ориздан
юборилганда улимга олиб келади).
4. Гистаминни сенсибилизацияловчи омил (хайвонларга юбо
рилганда уларда гистаминга сезувчанлиги ортади).
Биринчи иккита токсин паракукйуталга хам хосдир.
Антигенлиги. Бордителла авлодининг
антигенлик тузилмаси
жуда мураккабдир. Диагностика агглютиноген асосий антиген
булиб хисобланади. Авлод антигени — 7, турга хос (агглютино
ген кукйутал учун 1, паракукйутал учун 14, бронхосептика учун
Do'stlaringiz bilan baham: