Til – asosiy nutq a’zosi 7-dars

---

TIL – ASOSIY NUTQ A’ZOSI 

 

7-dars 

 

Assalomu  alaykum,  muhtaram  o’quvchilar.  Bugun  Siz  bilan  asosiy  nutq 

a’zosi hisoblangan til borasida gaplashamiz. Uning vazifalarini o’rganishdan oldin 

til  qismlari  bilan  tanishtirib  o’taman.  Barcha  tajvid  olimlari  til  yuzasini  3  qismga 

ajratgan.  Doktor  Ayman  til  yuzasini  3  ga  ajratibgina  qolmay,  balki  “jazrul  lisan” 

haqida ham qo’shimcha ma’lumot bergan. Til uchi esa qism emas, tilning eng uchi, 

boshini bildiradigan joy xolos. Quyidagi suratga e’tibor qaratamiz:  

 

 

---

 

 

Yuqoridagi atamalarning o’qilishini o’rganamiz: 

Til qismlari – aqsaamul lisaan, Til ildizi – jazrul lisaan 

Til yuqorisi – aqsol lisaan, Til o’rtasi – vasatul lisaan 

Til oldi – Toroful lisaan, Til uchi (til boshi) – ro’sul lisaan. 

 

 

Yuqorida 

til yuzasi

ni o’rgandik, endi 

til yon qirg’og’ini

 o’rganamiz. 

Quyidagi rasmda til yon qirg’ig’i 2 qismga bo’lingan: 

 

 

---

Yuqoridagi atamalar o’qilishini o’rganamiz: 

Til yon qirg’og’i – haafatul lisaan 

Til yon qirg’og’ining ichkarisi – aqsoo haafatil lisaan 

Til yon qirg’og’ining oldi – adnaa haafatil lisaan 

Til yon qirg’og’ining tugash joyi – muntahaa haafatil lisaan.  

 

 

Til quyidagi vazifalarni bajaradi: 

 

1. Ta’m bilish. 

2. Ovqatni chaynash va yutish jarayonida luqmani og’iz bo’shlig’ida 

harakatlantirish. 

3. Harflarning talaffuzida ishtirok etish. Talaffuz qilib ko’rsak bilamizki, til tovush 

– harflarni hosil qilishda faol ishtirok etadi.  

Demak, til – asosiy nutq a’zolaridan biri ekan.