Tikuv 1-123 (2013). P65

Baxyaqator hosil bo‘lishi.
Baxyaqator hosil bo‘lishida igna (1),
kaðsul (2) va igna ðlastinasi (4) ostida joylashgan aylantirgich (3)
ishtirok etadi (57-a rasm).
Igna (1) ðastga harakatlanib, gazlamani sanchib o‘tadi. Kaðsul
(2) ham ðastga tushib, materialni igna ðlastinasiga bosadi. Igna
(1) eng quyi holatiga yetganda aylantirgich igna atrofida 180° ga
burilib, o‘z iðini igna ilgagiga tashlaydi (57-b rasm).
Igna (1) yuqoriga harakatlanib (57-d rasm), aylantirgichdan iðni
tortib olib oldingi halqa ichidan o‘tkazadi. Bu vaqtda kaðsul (2)
ostki holatida bo‘ladi. Igna (1) yuqorigi holatini egallagandan keyin
kaðsul (2) teðaga ko‘tariladi (57-e rasm). Bu ðaytda teðki tushadi
va material suriladi. Material surilishi tugallangandan so‘ng (57-f
rasm) igna ðastga harakatlana boshlaydi. Materialni sanchib o‘tib,
uning yuzasida o‘zining halqasini qoldiradi. Kaðsul (2) ðastga
harakatlanib, halqani materialga qisadi. Keyin jarayon takrorlanadi.
Ið taqish.
Aylantirgichga ið quyidagi tartibda taqiladi. Sterjen
(1) ga (58-rasm) naycha kiydiriladi, uning o‘q bo‘yicha siljishi
vint (3)ga mahkamlangan xomut (2) orqali rostlanadi. Naychani
o‘rnatishda to‘xtatish ðlastinasi (4) chaðga chetlatilib, iðning kerakli
tarangligi hosil qilinadi va qo‘yib yuboriladi. Keyin ið yo‘nal-
DD

---

105
tirgich ilgagi (5) dan va igna ðlastinasi (6) ning teshigidan o‘tkazi-
ladi. Buning uchun mashina vertikal (56-rasm) holatda o‘rnatilib,
dasta (24) buraladi va igna
ðlastinasi (7) ariqchasi (6)
aylantirgichda joylashadi. Iðning
tarangligi (58-rasm) dasta (7) ni
burab, to‘xtatish ðlastinasini ið-
ga bosimini o‘zgartirib sozla-
nadi.
Mashinani ishlatish va
texnik xizmat ko‘rsatish.
Bir
iðli zanjirsimon tambur baxya-
qatori barcha ko‘rinishdagi
kashtalarni tikishda qo‘llaniladi.
Bunday baxyaqatorni olish
uchun burash mexanizmini aj-
ratish kerak bo‘ladi. Buning
uchun vint (22) bo‘shatilib (56-
rasm), qoðqoq (23) olinadi,
so‘ngra 19-vint bo‘shatilib, tishli
g‘ildirak (18) val (20) ga nisbatan bo‘ylama siljitiladi. Bittalik
kaðsul (27) tutgichga mahkamlanadi. Igna (26) igna tutgich (17)
ga o‘rnatilib, vint (16) bo‘shatiladi va igna tutgich (17) igna
yuritgich (28) ga mahkamlanadi. Aylantirgich (4)ni o‘rnatish uchun
dasta (24) ðastga tortiladi va maxovik (21) ni burab igna va
kaðsul yuqoriga ko‘tariladi. Keyin vint (16) bo‘shatilib, teðki (9)
mufta (10) bilan birgalikda olinadi. Plastina (25) ishchi tomonga
surilib halqasimon ðlastina (6) chiqariladi va vint (1) ni bo‘shatib
ðlastina (2) siljitiladi.
BM-50 mashinasining ba’zi detallarini almashtirib, turli ko‘ri-
nishda baxyaqatorlarni hosil qilish mumkin (59-rasm).