Tijorat banklarini tashkil etishning huquqiy va iqtisodiy asoslari

bank nomi	01.01.2012 yil holatiga	01.01.2013 yil holatiga
(+;-)	%
Asaka bank	343 121	361 232	18 111	105,3%
Sanoatqurilish bank	148 005	251 836	103 831	170,2%
Xalq banki	180 000	200 000	20 000	111,1%
Qishloq qurilish bank	171 097	181 113	10 016	105,9%
Agrobank	126 201	167 377	41 176	132,6%
Mikrokredit bank	156 750	160 200	3 450	102,2%
Milliy bank	125 946	125 946	0 000	100,0%
Ipoteka bank	87 484	109 355	21 871	125,0%
Aloqabank	58 077	74 727	16 650	128,7%
Aziya Alyans bank	15 441	50 850	35 409	329,3%
Ipak Yo‘li bank	35 600	44 000	8 400	123,6%
Xamkor bank	29 000	38 400	9 400	132,4%
Kapital bank	33 000	36 874	3 874	111,7%
Savdogar bank	27 554	35 992	8 438	130,6%
Turon bank	23 800	34 000	10 200	142,9%
UT bank	24 024	25 912	1 888	107,9%
Kredit standart bank	24 192	25 804	1 612	106,7%
Jami	1 749 286	2 148 321	399 035	122,8%

Bank ustaviga qo‘shimcha va o‘zgartishlar kiritish uchun bank aksiyadorlar yig‘ilishi yoki muassislarning qaroriga muvofiq belgilangan tartibda O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankiga murojaat qilinadi va quyidagi xujjatlar:

- ustavga o‘zgarishlar kiritish haqida bank kengashi raisi imzolagan iltimosnoma;
- bank aksiyadorlarining ustaviga o‘zgarish va qo‘shimcha kiritish haqidagi majlisi bayoni (3- nusxada);
- bank kengashi raisi imzolagan ustaviga kiritilgan o‘zgarish va qo‘shimchalar ro‘yxati (3 nusxada) taqdim etiladi.
Mazkur o‘zgarishlar va qo‘shimchalar Markaziy bankda ro‘yxatdan o‘tkazilgan paytdan boshlab kuchga kiradi.
O‘zbekiston Respublikasi FKning 49-moddasiga ko‘ra, bank muassasini, ya’ni yuridik shaxsni qayta tashkil etish (qo‘shib yuborish, qo‘shib olish, bo‘lish, ajratib chiqarish, o‘zgartirish) uning muassislari (ishtirokchilari) yoki ta’sis hujjatlarida shunga vakil qilingan yuridik shaxs organi qaroriga muvofiq amalga oshirilishi mumkin.
Bankning ustav kapitali bank muassislari va aksiyadorlarining pul mablag‘lari hisobidan tashkil topadi.
Kreditga va garovga olingan hamda boshqa jalb etilgan mablag‘lardan bank ustav kapitalini shakllantirishda hamda bank aksiyalarini sotib olishda foydalanish taqiqlanadi. Mazkur talabga zid holda ustav kapitaliga kiritilgan mablag‘lar egalariga qaytarilishi va shu vaqtning o‘zidayoq aksiyalar kelgusida sotish uchun bankka topshirilishi lozim.
Alohida hollarda qonun hujjatlariga muvofiq bankning ustav kapitalini shakllantirish uchun byudjet mablag‘laridan foydalanilishi mumkin.
Tashkil etilayotgan bank kapitalining etarlilik darajasini belgilashda quyidagilar asosiy omil hisoblanadi:

• 
  Markaziy bank tomonidan belgilangan ustav kapitalining eng kam miqdori bo‘yicha talablarga muvofiqligi;
  
• 
  bank kapitali, shu jumladan ustav kapitali miqdorini doimiy ko‘paytirib borishning rejalashtirilganligi;
  
• 
  ko‘zda tutilayotgan daromadlar hamda fondlarni shakllantirish istiqbollari;
  
• 
  muassislarning zarur hollarda qo‘shimcha kapital kirita olish qobiliyati.
  

Bank ro‘yxatga olingunga qadar ustav kapitalini shakllantirish uchun muassislar tomonidan Markaziy bankda yoki rezident banklarning birida vaqtinchalik jamg‘arma hisobvarag‘i ochiladi.
Bank ustav kapitalining belgilangan eng kam miqdori mazkur vaqtinchalik jamg‘arma hisobvaraqda muassislar tomonidan bankni ro‘yxatga olingunga qadar to‘liq shakllantirilgan bo‘lishi kerak.
Ustav kapitalining eng kam miqdori quyidagi miqdorlarda belgilanadi:
banklar uchun – 10 mln. evro ekvivalentida;
xususiy tijorat banklari uchun – 5 mln. evro ekvivalentida.
YAngi tashkil etilayotgan banklar uchun ustav kapitali eng kam miqdorining hisob-kitobi Markaziy bank tomonidan valyuta operatsiyalari bo‘yicha buxgalteriya hisobi, statistika va boshqa hisobotlarni yuritish uchun e’lon qilingan evro kursining muassislar tomonidan bank tashkil etish to‘g‘risida qaror qabul qilingan (ta’sis yig‘ilishi o‘tkazilgan) kundagi kursidan kelib chiqqan holda milliy valyutada amalga oshiriladi.
Bank ro‘yxatga olingandan keyin uning ustav kapitali miqdorida egasi yozilgan aksiyalar chiqariladi va ular muassislar o‘rtasida joylashtiriladi.