Тижорат асосида иш юритувчи корхона ва ташкилотлар молияси

«А» корхонанинг ялпи даромадини тахлили.

Курсаткичлар	2001	2002	Фарки	Фоиз(%)
Сотишдан тушган тушум, минг сум	567422,1	509697,1	-57725	89,8%
Ялпи даромад, минг сум	64963,6	49222,5	-15741,1	75,7%
Ялпи даромад бўйича реализация қилинган маҳсулотнинг рентабеллиги	11,4%	9,6%	-1,8%

Жадвалдан маълумки ялпи даромаднинг мутлак миқдори ҳисобот йилида режага нисбатан 15741,1 минг сумга ҳамайган. Бу 2001 йил курстакичини 2002 йил курсаткичига солиштирганда 24,3%га ҳамайганлигини кузатамиз. Бу курсаткич сотишдан тушган тушумнинг пасайиш суратидан анча паст ҳисобланади.
Уртача ялпи даромад даражасининг иқтисодий жиҳатидан асосланган миқдорининг белгиланиш ва узгариши асосан уларни савдо ташкилотининг жойлашган урни бўйича, товар айланиш хажми улушининг узгариши, савдо чегирмаларининг узгариши ва бошқалар қилиш.
Табакалаштириш айрим товарларни сотиш билан боғлиқ булган муомала харажатларининг бир хил эмаслиги билан боғлиқдир. Савдо чегирмаларининг энг юқори миқдори энг куп меҳнат сарфланиб тайёрланадиган саклаш учун махсус шароитлар ва кушимча ишлов бериш талаб киладиган, нисбатан суст айланадиган ва муомала харажатлари даражасини ошириб юборадиган товарларга белгиланади. Уртача ялпи даромад даражасини узгаришига товар айланиши хажми ичида айрим товарлар улушининг юқори ва паст даражада булиши, уз навбатида уртача ялпи даромад даражасининг купайишига ёки пасайишига олиб келади. Шунинг учун ҳам тахлил жараёнида товар айланиши хажмининг тузилишини уртача ялпи даромад даражасига узгариш таъсирини аниқлаш ҳам мумкин.