Tibbiyot instituti talabalari uchun

Sun’iy chaqirilgan xirurgik kasalliklar
uchun harakatning chegaralanishi, 
ankilozlar, kontrakturalar va mushaklaning atrofiyasi xarakterli bo’lib, bo’lar 
370

---

oyoq-qo’llarini ma’lum holatda va harakatsiz ma’lum muddatga qasddan qotirib 
qo’yish orqali chaqiriladi. Sud tibbiyoti ekspertlariga to’g’ri ichakni tushirilishi va 
chov-tuxum xaltasi churrasini chaqirilishi ma’lum.
Ko’rish organlarining sun’iy kasalliklari (kon’yunktivitlar, keratitlar, 
panoftalmitlar) har xil usullar bilan chaqiriladi. Ular orasida mexanik, kimyoviy, 
nur, toksiko-allergik sabablari keng tarqalgandir. Ko’zning mexanik 
jarohatlanishlari uni qo’l, har hil to’qimalar orqali ishqalash, ko’z yorig’iga chang, 
qum, maydalangan soch, kimyoviy moddalar – osh tuzi, kislotalar, ishqorlar 
kiritilib ishqalanganda chaqiriladi. Yorug’likdan jarohatlanish olishda ko’zi bilan 
uzoq vaqt quyoshga, elektr yoyi alangasiga, masalan, elektr payvandlashda qarab 
turishning ahamiyati katta. Toksik-allergik kasalligi ko’z yoriqlariga gul changini 
kiritish orqali amalga oshiriladi.