Tibbiyot instituti talabalari uchun

12.2. Past harorat ta’siridan jarohatlanish
Odam organizmi atrof muhitning past haroritiga nisbatan engil moslashadi 
va unda hatto modda almashinuv jarayonlarining ma’lum darajada aktivlashuvi 
ham kuzatiladi. Odamning yashash sharoiti va kiyimlari uning ancha qiyin Arktika 
hamda Antarktika ekspeditsiya faoliyatlarida yashash va muvaffaqiyatli ishlash 
mumkinligini tasdiqlaydi.
Biroq har xil noqulay sharoitlar (past haroratning haddan tashqari uzoq 
ta’siri, kiyimning etishmovchiligi, kuchli holdan toyish, majburiy harakatsiz holat 
va boshqalar) odam organizmining yoki tanasining ayrim qismlarini sovushiga olib 
keladi. Odatda, harorat 0
0
S dan past bo’lganda sovuqlikdan jarohatlanish 
kuzatiladi. Biroq ko’pincha u havo harorati 0
0
S dan +10
0
S bo’lganda ham sodir 
bo’ladi. Ayniqsa bunday hollarning ko’pchiligi urush paytida askarlar orasida ko’p 
uchraydi.
Xuddi yuqori harorat ta’siri kabi sovuq mahalliy va umumiy ta’sir 
ko’rsatishi mumkin.