Tibbiy Prafilaktika fakulteti s 02-17a guruh talabasi Umrzoqov Jahongirning epidemialogiya fanidan tayyorlagan taqdimoti. Mavzu

TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI

Tibbiy Prafilaktika fakulteti S 02-17a guruh talabasi Umrzoqov Jahongirning EPIDEMIALOGIYA fanidan tayyorlagan taqdimoti.

Mavzu: Epidemik jarayonning tarkibiy qismlari. Infeksiya manbai, yuqish mexanizmi, moyil jamoa haqida tshuncha.

• Mavzu: Epidemik jarayonning tarkibiy qismlari. Infeksiya manbai, yuqish mexanizmi, moyil jamoa haqida tshuncha.

1.Epidemik jarayon o’zi nima? 2.Infeksiya manbalarining turlari. 3.Yuqish mexanizmi. 4.Moyil organizm haqida umumiy tshuncha.

• REJA:

EPIDEMIK JARAYON – bu kasallik qo’zg’atuvchi parazit bilan odam organizmining populyatsiya darajasidagi evolyutsiya natijasida paydo bo’lgan o’zaro munosabati bo’lib, bu jarayon ma’lum ijtimoiy va tabiiy sharoitlar ta’sirida yakka holda yoki guruhli kasalliklar tarzida yoki belgisiz kasalliklar shaklida namoyon bo’ladi.

• EPIDEMIK JARAYON – bu kasallik qo’zg’atuvchi parazit bilan odam organizmining populyatsiya darajasidagi evolyutsiya natijasida paydo bo’lgan o’zaro munosabati bo’lib, bu jarayon ma’lum ijtimoiy va tabiiy sharoitlar ta’sirida yakka holda yoki guruhli kasalliklar tarzida yoki belgisiz kasalliklar shaklida namoyon bo’ladi.

Epidemik jarayon 3 ta tarkibiy bo’g’indan iborat:

Epidemik jarayon 3 ta tarkibiy bo’g’indan iborat:

• Infeksiya manbai
• Yuqish maxanizmi
• Moyil organizm

INFEKSIYA MANBAI – bu parazit yashaydigan tabiiy muhit bo’lib, bunda u oziqlanadi, ko’payadi va manbadan tashqariga chiqishi amalga oshiriladi.

• INFEKSIYA MANBAI – bu parazit yashaydigan tabiiy muhit bo’lib, bunda u oziqlanadi, ko’payadi va manbadan tashqariga chiqishi amalga oshiriladi.

Patogen parazitlar chaqirgan epidemik jarayon shakllanishida infeksiya manbai bu – kasal odam (kasallikning har xil darajasida yuzaga chiqqan shakli) yoki bakteriya tashuvchidir(mutloq patogen qo’zg’atuvchilar chaqiradigan qizamiq va ba’zi yuqumli kasalliklar bundan mustsno).

• Patogen parazitlar chaqirgan epidemik jarayon shakllanishida infeksiya manbai bu – kasal odam (kasallikning har xil darajasida yuzaga chiqqan shakli) yoki bakteriya tashuvchidir(mutloq patogen qo’zg’atuvchilar chaqiradigan qizamiq va ba’zi yuqumli kasalliklar bundan mustsno).

YUQISHNING EVOLYUTSION SHAKLLANGAN MEXANIZMI – bu parazit jamoada kishilarning hayot sharoitiga nechog’lik moslashgan bo’lsa, uning populyatsiyada tarqalishi shunchalik tez ta’minlanadi.Hozirgi vaqtda bu nuqtai nazardan eng axamyatlisi yuqishning havo – tomchi mexanizmi hisoblanadi.

• YUQISHNING EVOLYUTSION SHAKLLANGAN MEXANIZMI – bu parazit jamoada kishilarning hayot sharoitiga nechog’lik moslashgan bo’lsa, uning populyatsiyada tarqalishi shunchalik tez ta’minlanadi.Hozirgi vaqtda bu nuqtai nazardan eng axamyatlisi yuqishning havo – tomchi mexanizmi hisoblanadi.

MOYIL ORGANIZMda parazit naqadar ko’p ajratilsa va ajratmalarda ularning miqdori nechog’lik yuqori bo’lsa, moyil kishilarda infeksion jarayon paydo bo’lishi uchun yetarli doza olish extimoli shuncha ko’p bo’ladi.

• MOYIL ORGANIZMda parazit naqadar ko’p ajratilsa va ajratmalarda ularning miqdori nechog’lik yuqori bo’lsa, moyil kishilarda infeksion jarayon paydo bo’lishi uchun yetarli doza olish extimoli shuncha ko’p bo’ladi.

Yuqimli kasallikdandan so’ng ma’lumki immunitet rivojlanadi. Agar bitta elementar katakcha shakllansa, faqat ikkita odam immunitetli bo’lib qoladi, biroq epidemik jarayon rivojlangan sayin immunitet ko’pchilik kishilarda rivojlanadi, bunda immunitetli kishilar soni epidemik jarayon miqyosida to’g’ridan–to’g’ri bog’liq bo’ladi. Shunday qilib, epidemik jarayon individual emas, balki populyatsion immunitet rivojlanishiga olib keladi.

• Yuqimli kasallikdandan so’ng ma’lumki immunitet rivojlanadi. Agar bitta elementar katakcha shakllansa, faqat ikkita odam immunitetli bo’lib qoladi, biroq epidemik jarayon rivojlangan sayin immunitet ko’pchilik kishilarda rivojlanadi, bunda immunitetli kishilar soni epidemik jarayon miqyosida to’g’ridan–to’g’ri bog’liq bo’ladi. Shunday qilib, epidemik jarayon individual emas, balki populyatsion immunitet rivojlanishiga olib keladi.

E’tiboringiz uchun rahmat.