Tibbiy kimyo javoblari

 

 

91. 

Термодинамика   I  конуни

 

Termodinamikaning birinchi qonuni

 

—

 

energiyani saqlanish qonuni bilan to ‘g‘ridan

-

to‘g ‘ri bog'langan. U turli xil 

jarayonlar, shu jumladan biokimyoviy reaksiyalarning issiqlik qiym atlarini hisoblab topishga imkoniyat beradi.

 

Sistemaga ta ’sir etilgan issiqlik ichki energiya o ‘zgarishi va sistema tashqi kuchlariga qarshi bajarilgan ishga (A) 

sarflanadi, ya’ni silindr isitiladi va porshen ko‘tariladi: Q = ∆

U + A, (1) bu yerda:  

∆

U 

—

 

ichki energiyaning o ‘zgar

ishi; A 

—

 

porshen ko‘tarilishi uchun sarflangan ish; Q —

 

sistemaga ta’sir etilgan issiqlik 

miqdori. Yuqorida ko‘rsatilgan tenglam a energiyaning saqlanish qonunini ifodalab, termodinamika birinchi qonunining 

m atem atik ifodasidir. U quyidagicha ta ’riflan

adi: 

energiya y o ‘qolm aydi va y o ‘qdan bor bo ‘Imaydi, u faqat ekvivalent 

nisbatda bir turdan ikkinchi turga aylanadi. Bu qonunni XVIII asrda rus olimi M.V.Lomonosov kashf etgan. 

Termodinamikaning birinchi qonunidan quyidagi xulosalar chiqadi: 1. Issiqlik s

arflanm asdan ish bajarib bo‘lmaydi yoki 

ajratilgan sistem ada barcha turdagi energiyalar yig‘indisi o ‘zgarmas qiymatga ega. 2. Energiya sarflanm asdan abadiy 

ishlaydigan m ashina qurib b o ‘Imaydi. 3. Energiya yo‘qdan bor b o ‘lmaydi va bordan yo‘q bo‘lm

aydi, u faqat bir turdan 

ikkinchi turga aylanadi. Entalpiya ichki energiya bilan hajmning bosimga ko‘paytmasi yig‘indisiga teng: 

 

---

@Mahmud_Yazdanov                                                   

Mahmud Yazdanov

     

[phone]  

H = 

∆

U + p 

∆

V . (2)  

Entalpiyaning absolyut qiymatini aniqlab b o ‘lmaydi. Termodinam ik hisoblashlarda sistem a holatining o ‘zgarishi, ya’ni 

AH dan foydalaniladi: 

∆

H = H

2

 

–

 H

1

,  

Bu holda (2) tenglam a quyidagicha yoziladi: 

∆

H =

∆

U + p

∆

V . (3)  

∆

H 

—

 issiqlik saqlami deyiladi. Entalpiyaning o ich o v birligi 

—

 kJ/mol. Reaksiyalarning issiqlik effekti aniqlanganda 

entalpiya va ichk

i energiyanin g absolyut miqdori emas, balki sistem aning holat o ‘zgarishi, ya’ni ∆

H va 

∆

U olinadi.