Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

ц и н г а , я ъ н и л а в ш а
д е г а н к а с а л л и к а в ж о л и ш и г а с а б а б б у л а д и . Б у к а с а л л и к : 1) 
кон т о м и р л а р , а й н и к с а м у с к у л п а р д а с и б у л м а й д и г а н м а й д а
т о м и р л а р д е в о р л а р и н и н г м у р т б у л и б к о л и ш и , 2) о с т е о и д
( к о л л а г е н д е р и в а т и ) с и н т е з и и з д а н ч и к и ш и , 3) ж а р о х а т л а р
б и т и и ш н и н г с е к и н л а ш у в и б и л а н т а ъ р и ф л а н а д и . Х, аттоки, ки- 
чик б и р т р а в м а х а м к а п и л л я р л а р в а в е н у л а л а р ш и к а с т л а -
ниб, кон о к а в е р и ш и г а с а б а б б у л и ш и м у м к и н . Г и с т о л о г и к
ж и х а т д а н о л г а н д а л а в ш а м а х а л и д а т о м и р л а р г у ё к и ш и к а е т
е т м а г а н д е к б ^ л и б к у з г а т а ш л а н а д и , ч у н к и у л а р д а г и с т р у к т у ­
ра у з г а р и ш л а р и ф а к а т с у б м и к р о с к о п и к д о и р а д а т о п и л а д и .
К,он к у п и н ч а о ё к б у г и м л а р и г а ( г е м а р т р о з л а р ) , с у я к уст 
п а р д а с и т а г и г а ва б а д а н т е р и с и г а ( п е т е х и я л а р ва э к х и м о з л а р
к у р и н и ш и д а соч ф о л л и к у л а л а р и а т р о ф и г а ) к у й и л а д и . К у з
к о н ъ ю н к т и в а с и , мия, б у й р а к л а р г а х а м к о н к у й и л и б к о л и ш и
му м к и н . Б у р у н к о н а ш и , м е ъ д а - и ч а к й у л и д а н к о н к е т и б , м е л е ­
на ю з а г а к е л и ш и куп у ч р а й д и . Л а в ш а м а х а л и д а м и л к л а р ши- 
шиб, ю м ш о к б у л и б т у р а д и , м и л к л а р д а г и т о м и р л а р м у р т л и г и
т у ф а й л и г е м о р р а г и я л а р ю з а г а к е л а д и , к у п и н ч а и к к и л а м ч и
б а к т е р и а л и н ф е к ц и я к у ш и л а д и ( г и н г и в и т б о ш л а н а д и ) .
В и т а м и н С е т и ш м о в ч и л и г и д а о с т е о и д м а т р и к с е т а р л и ч а
ш а к л л а н м а й к о л и ш и м у н о с а б а т и б и л а н с у я к т у к и м а с и н и н г
Хосил б у л и ш и х а м и з д а н ч и к а д и . К о л л а г е н с и н т е з и д а н у к с о н
б о р л и г и ш у н г а с а б а б б у л а д и . Ай ни в а к т д а с у я к л а р н и н г мине- 
р а л л а н и ш и
у з г а р м а й д и ,
т о г а й
х у ж а й р а л а р и
о д а т д а г и ч а
хосил б у л и б б о р а в е р а д и , к а л ь ц и ф и к а ц и я х а м б у л и б т у р а д и ,
лекин о с т е о б л а с т л а р с у я к х о с и л к и л и ш г а к о д и р б у л м а й д и .
Тог ай р е з о р б ц и я с и к е ч и к а д и , ш у н г а к у р а т о г а й о р т и к ч а уси б
к е т а д и . Э н х о н д р а л с у я к л а н и ш и з д а н ч и к и ш и н а т и ж а с и д а
усиш з о н а с и д а г и с т р у к т у р а л а р х у д д и р а х и т в а к т и д а г и д е к б у ­
з и л а д и . С а к л а н и б к о л г а н т о г а й х а р х и л ж и н с л и б у л и б к о л а ­
ди ё к и б а т а м о м к а л ь ц и ф и к а ц и я г а у ч р а й д и . Б и р о к , о с т е и о д
м а т р и к с х о с и л б у л м а й д и . Ш у н г а к у р а с у я к л а р к и й ш а й и б
к о л и ш и ё к и синиб, к он к е т и ш б о ш л а н и ш и м у м к и н . Т и ш д а г и
а л ь в е о л я р с у я к н и н г с у р и л и б к е т и ш и т и ш л а р к и м и р л а б , ту- 
шиб к е т и ш и г а о л и б к е л а д и .
Юк . о р ид а к у р с а т и б у т и л г а н и д е к , в и т а м и н С р е п а р а т и в ре- 
г е н е р а ц и я н и н г б о р и ш и г а т а ъ е и р у т к а з а д и . Б у в и т а м и н е т и ш-
ма й к о л г а н и д а ж а р о х а т л а р х а д е г а н д а б и т а в е р м а й д и , б у х о ­
д и с а к о л л а г е н с и н т е з и н и н г и з д а н ч и к к а н и г а б о г л и к б у л а д и .

---

Г р а н у л я ц и о н т У к и м а д а я н г и х о с и л б у л г а н к а п и л л я р л а р д а н
к о н к е т и б т у р и ш и н и н г х а м а х а м и я т и бор. К о л л а г е н синтези- 
н ин г б у з и л и ш и б о ш к а а с о р а т л а р г а х а м о л и б к е л а д и . М а с а ­
л а н , а б с ц е с с л а р п а й т и д а , т у к и м а г а п а р а з и т л а р к и р и б к о л г а н
п а й т л а р д а б у л а р к а п с у л а б и л а н у р а л м а й к о л а в е р а д и , шу 
н а р с а и н ф е к ц и о н ж а р а ё н н и н г т а р к а л и б к е т и ш и г а с а б а б б у ­
л и ш и м у м к и н .
Л а в ш а к а с а л л и г и н и н г б о ш л а н г и ч д а в р и д а а н и к - т а й и н к л и ­
н и к У з г а р и ш л а р к у р и л м а й д и , И ш т а х а п а с а й и б , о д а м вазнини 
й у к о т и б б о р а д и , а п а т и я г а у ч р а й д и , холос. К а с а л л и к з у р а й и б
б о р г а н с а й и н а н е м и я , б а ъ з а н м е г а л о б л а с т , а н е м и я б о ш л а н а ­
ди, бу — о р г а н и з м д а ф о л а т к и с л о т а м и к д о р и к а м а й и б кетга- 
н и г а б о г л и к д и р . К а с а л л и к а в ж и г а ч и к к а н м а х а л д а м и л к л а р
з а р а р л а н и б ( г и нг ив ит ) , г е м о р р а г и я л а р , г е м о р р а г и и д и а т е з
б о ш л а н а д и , б у л а р б а д а н т е р и с и д а а й н и к с а с е з и л а р л и б у л а д и
( п е т е х и я л а р , э к х и м о з л а р ) . Г е м а р т р о з л а р , с у я к у с т п а р д а с и
т а г и г а , м у с к у л л а р о р а с и г а к о н к у й и л и б к о л и ш и , м и л к л а р д а н
к о н к е л и б т у р и ш и , т и ш л а р т у ш и б к е т и ш и , ж а р о х а т л а р н и н г
х а д е г а н д а б и т а в е р м а с л и г и х а м х а р а к т е р л и д и р .
К а т т а д о з а д а г и в и т а м и н С е н г и л г и н а а н т и г и с т а м и н т а ъ с и р
к у р с а т и б , с и й д и к ч и к а р и ш й у л л а р и д а о к с а л а т в а у р а т тош- 
л а р п а й д о б у л и ш и г а м о й и л л и к т у г д и р а д и , и н г и ч к а и ч а кд а н
т е м и р с у р и л и ш и н и к у ч а й т и р а д и , бунинг н а т и ж а с и д а о р г а ни з м ­
д а т е м и р о р т и к ч а т у п л а н и б б о р а д и , а с п и р и н б и л а н д а в о л а н -
г а н м а х а л д а м е ъ д а д а э р о з и я л а р п а й д о б у л и ш и н и о с он л а шт и -
р а д и .
М И К Р О Э Л Е М Е Н Т О З Л А Р
М и к р о э л е м е н т л а р — о д а м о р г а н и з м и д а ж у д а к а м ми кд ор -
л а р д а б у л г а н и х о л д а , х а ё т учун з а р у р б у л а д и г а н к и мё ви й
э л е м е н т л а р д и р . Т а б и а т д а к у п у ч р а б т у р а д и г а н 92 т а элемент- 
н и н г 81 т а е н о д а м о р г а н и з м и д а т о п и л г а н . Ш у л а р д а н 15 т ас и