Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

У
т к и р
 
я л л и г л а н и ш
 
м е д и а т о р л а р и
Я л л и г л а н и ш р е а к ц и я с и н и н г э н г д а с т л а б к и ,
б о ш л а н г и ч
б о с к и ч и д а т о м и р л а р йули к и с к а м у д д а т т о р а й и б т у р а д и , б у н ­
д а й х о д и с а б о ш л а н и ш и д а н е й р о г е н м е х а н и з м л а р м у х и м у ри н 
т у т а д и . Б и р о к , к е йинги р е а к ц и я л а р н и н г а в ж о л и ш и д а к и м ё ­
вий т а б и а т г а э г а б у л г а н м е д и а т о р л а р м у х и м у р и н д а т у р а д и .
К и м ё в и й м е д и а т о р л а р к а н д а й м а н б а д а н ( п л а з м а ё к и т у к и м а -
л а р д а н ) к е л и б ч и к к а н л и г и д а н к а т ъ и й н а з а р , я л л и г л а н и ш ре- 
а к ц и я с и н и б о ш л а б , а в ж о л д и р и б б о р а д и , ш у м у н о с а б а т б и л а н
б а ъ з и т а д к и к о т ч и л а р бу м е д и а т о р л а р н и я л л и г л а н и ш н и н г
и ч ­
к и д в и г а т е л л а р и д е б у и с о б л а й д и .
)

---

Х у ж а й р а
м е д и а т о р л а р и
О л д и н г и л а р и
Я н г и д а н с и н т е з л а н а -
д и г а н л а р и
Г и с т а м и н L )| *1 
С е р о т о н и н у
V 
Л и з о с о м
Ф е р м е н т л а р и
П р о с т а г л а н д и н л а р
Л е й к о т р и е н л а р
Т р о м б о ц и тн м ф а о л
к о л г а к е я т и р а д и г а н ом и л 
Ц и т о к и н и н л а р
П л а з м а
м ед и а то р л а р и
К о м л л е м е к т Фаол- 
л а ш га н к д а носил 
б ул ади га н л ар и
Х а г е м а н о м и ли
Ф ао л л аш ган и д а 
н о с и л б у л а д и га н - 
л а р и
С З а
— ► С 5 а
С 5 Ь-9
К и н и н с и с т е м а с и
_ (б р а д и к и н и м )
К.ОН и в и ш и (ф и б р и н о л и э )
с и с т е м а с и
4 4 - р а е м . Я л л и г л а н и ш н и н г к и м ё в и й м е д и а т о р л а р и .
М е д и а т о р л а р н и н г х а м м а с и н ишон х у ж а й р а л а р д а ги узига 
х о с р е ц е п т о р л а р б и л а н б и р и к к а н и д а н к е й и н у з и н и н г б ио л о ­
г ик ф а о л л и г н н и н а м о ё н к и л а д и . Я л л и г л а и и ш р е а к ц и я с и , уни 
к е л т и р и б ч и к а р г а н о м и л н и н г т у р и д а н , я ъ н и э т и о л о г и я с и д а н
к а т ъ и й н а з а р , т а б и а т а н б и р к о л и п д а , б и р з а й л д а б ула ди ки ,
бу н а р с а о р г а н и з м д а к е н г т а р к а л г а н ва я л л и г л а и и ш р е а к ц и я ­
с и н и н г ю з а г а ч и к и ш и д а ф а о л и ш т и р о к э т а д и г а н м е д и а т о р ­
л а р н и н г б и р х и л д а б у л и ш и г а б о г л и к д и р . Б а ъ з и м е д и а т о р л а р .
б и р - б и р и б и л а н т а ъ с и р к и л и б , уз к уч и ни о ш и р и б б о р а д и .
Т у к и м а з а р а р л а н г а н и д а н ке йи н а ж р а л и б ч и к а д и г а н ва 
х а р х и л т а р з д а т а ъ с и р к у р с а т и б б о р а д и г а н ф и з и о л о г и к ф а о л
м о д д а л а р , я ъ н и м е д и а т о р л а р н и н г ж у д а к у п и т а с в и р л а н г а н .
У л а р н и н г б а ъ з и л а р и а в в а л д а н м а в ж у д б у л а д и , б а ъ з и л а р и
я н г и д а н ю з а г а к е л а д и ( 4 4 - р а е м ) . М а н а шу к и м ё в и й м е д и а т о р ­
л а р н и н г х а м м а с и н и к у й и д а г и г у р у х л а р г а б и р л а ш т и р и ш м у м ­
кин: 
1
) в а з о а к т и в а м и н л а р — г и с т а м и н в а с е р о т о н и н ;
2
) п л а з ­
м а п р о т е а з а л а р и — к и н и н с и с т е м а с и , к о м п л е м е н т л а р систе- 
мас.и, 3) а р а х и д о н а т к и с л о т а м е т а б о л и т л а р и — п р о с т а г л а н -
д и н л а р в а л е й к о т р и е н л а р ; 4) л е й к о ц и т л а р н и н г м а х с у л о т л а р и
— л и з о с о м а л э н з и м л а р в а л и м ф о к и н л а р ; 5) э р к и н р а д и к а л -
л а р в а т р о м б о ц и т л а р н и ф а о л л а ш т и р у в ч и о м и л . Я л л и г л а н и ш г а
хос т у р л и х о д и с а л а р н и н г а в ж ол иб б о р и ш и д а ш у м е д и а т о р ­
л а р и ш т и р о к э т а д и (
1
- ж а д в а л ) .

---