Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

Стаз
Тром боз
Куп томир и ч и да (Д В С -
синдром) кон (к арахтлик)
ивиб колиши
Эмболия
шок
Т У К И М А С У Ю К Л И Г И М И К Д О Р И ­
Н И Н Г У
з г а р и ш и
Шиш
Д е г и д р а т а ц и я

---

к и л а д и . Ю р а к н и н г унг к о р и н ч а с и , у п к а а р т е р и я с и , у п к а ве- 
н а л а р и ва ю р а к н и н г чап б у л м а с и к и ч и к к о н а й л а н и ш д о и р а -
с и н и т а ш к и л э т а д и . Ю р а к н и н г ч а п к о р и н ч а с и , д о и р а с и н и ,
ш о х т о м ир , я ъ н и а о р т а , п а с т к и к а в а к в е н а , ю р а к н и н г ун г
б у л м а ч а с и к а т т а кон а й л а н и ш д о и р а с и н и х о с и л к и л а д и .
Ю р а к н и н г р о с м а н а и ш л а б т у р и ш и к о н н и н г т о м и р л а р сис- 
т е м а с и д а х а р а к а т л а н и б , ю р и ш и б т у р и ш и н и т а ъ м и н л а й д и . Т о ­
м и р л а р с и с т е м а с и у зи ни нг б и о ф и з и к х у с у с и я т и л а р и г а к у р а
б и р - б и р и д а н ф а р к к и л а д и г а н б е ш к и с м н и у з и г а о л а д и :
1
) бош т о м и р л а р , б у л а р г а ш о х т о м и р ( а о р т а ) ва й и р и к ар- 
т е р и я л а р к и р а д и . Ъ у т о м и р л а р д е в о р л а р и д а э л а с т и к т о л а л а р
куп б у л и ши б и л а н а ж р а л и б т у р а д и в а у з и н и н г э л а с т и к л и г и
т у ф а й л и ю р а к у р и ш и г а м о н а н д т у л к и н л а н и б о к и б к е л а ё т г а н
к о н н и н г ан ча тинч ва б и р т е к и с б у л и б о к и б б о р и ш и н и т а ъ ­
м и н л а й д и ;
2
) ojyiMra к а р ш и л и к к y g c а т а д и г а н т о м и р л а р — м а й д а а р ­
т е р и я л а р б и л а н ар т ер1Тол а л а р . Б у л а р н и н г д е в о р и д а т о м и р ­
л а р йулини тез у з г а р т и р и б т у р а о л а д и г а н
м у с к у л
т о л а л а р и
куп. Ш у н д а й т о л а л а р к уп б у л г а н л и г и т у ф а й л и б у т о м и р л а р
к он а й л а н и ш и с и с т е м а с и г а у м у м а н е т а р л и д а р а ж а д а к а р ш и ­
л и к к у р с а т и б т у р а д и ;
3 ) а л м а ш и н у в т о м и р л а р и — к а п и л л я р л а р . Б у л а р к о н б и ­
л а н т у к и м а л а р у р т а с и д а м о д д а л а р а л м а ш и н у в и б ^ л и б т у р и ­
ши у ч ун ш а р о и т я р а т а д и , ш у м у н о с а б а т б и л а н к о н а й л а н и -
ш и н и н г ж у д а му хи м к и с м и б у л и б х и с о б л а н а д и ;
4 ) шунт т о м и р л а р и — а р т е р и о л о в е н у л я р а н а с т о м о з л а р , б у ­
л а р к о н н ин г к а п и л л я р л а р н и ч е т л а б . а р т е п и я л а р д а н в е н а л а р -
га ут и б к е т и ш ин и т а ъ м и н л а й д и , б у н и н г , м а с а л а н , о д а м о р г а ­
н и з м и г а п а с т х а р о р а т т а ъ с и р к и л и б т у р г а н ш а р о и т л а р д а ф и ­
з и о л о г и к ж и х а т д а н м у х и м а х а м и я т и бор.
5) ^ и ж м и и ^ т о м и р л а р — ж у д а
к у п
ч у з и л у в ч а н в а ш шйах^ш- 
э л а с т и к б у л и ш и б и л а н т а ъ р и ф д а д а д и г а н в е н а л а р . В е н а л а р
оргашТЗТМдаги б ут ун к о н н и н г ( 7 0 — 8 ( ) ) ф о и з и н и у з и г а ж о к и л а ­
ди, б у т у н к о н а й л а н и ш с и с т е м а с и н и н г х а ж м и н и , ю р а к к а
к а й т и б к е л а д и г а н кон м и к д о р и н и , к о н н и н г б и р д а к и к а л и к
х а ж м и н и б е л г и л а б б е р а д и .
------ -
Т у к и м а ва о р г а н л а р д а б у л а р ф у н к ц и я с и н и н г ш и д д а т и г а
я р а ш а м и к д о р д а к о н о к и б т у р и ш и н и к о н а й л а н и ш и н и и д о р а
э т у в ч и м е х а н и з м л а р х а м т а ъ м и н л а й д и , б у л а р ш а р т л и р а в и ш -
д а