Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

Клиник улим 
н а ф а с в а к о н а й л а н и ш и т у х т а б к о л г а н и д а н
к е й и н бир н еч а м и н у т г а ч а
(8
м и н у т г а ч а ) д а в о м э тиб б о р а д и г а н ,
у л и ш х о д и с а с и н и х а л и к а й т а р с а б у л а д и г а н б о с к и ч и д и р . У ни нг
к а й т у в ч а н л и г и а с о с а н б о ш м и я н е й р о н л а р и н и н г г и п о к с и я д а н
н е ч о г л и к куп ё к и к а м з а р а р л а н г а н и г а б о г л и к . К л и н и к у л и м ол- 
д и д а н п р е д а г о н а л х о л а т б у л и б у т а д и ( а р т е р и а л б о с и м а с т а - с е -
к и н п а с а й и б б о р и б , о д а м н и н г э с - х у ш и ва м и я с и н и н г э л е к т р ф а ­
о л л и г и с у н а б о ш л а й д и , ю р а к и ш и н и н г м а р о м и У з г а р и б , ю р а к
т у х т а б х а м к о л а д и — а с и с т о л и я р уй б е р а д и ) . Б у н д а й х о л а т
ж о н т а с л и м к и л и ш , я ъ н и у л и м т а л в а с а с и , а г о ни я х о л а т и г а
у т а д и , а г о н и я х о л а т и о р г а н и з м р е а к т и в в а м о с л а ш т и р у в ч и
ф у н к ц и я л а р и н и н г сУнгги к у р и н и ш и б у л и б х и с о б л а н а д и .
Биологик у л и м
— х у ж а й р а в а т у к и м а л а р д а г и б а р ч а ф и ­
з и о л о г и и ж а р а ё н л а р н и н г к а й т м а й д и г а н б у л и б, б а д а р т у х т а б
к о л и ш и д и р . Б у н д а ж о н л а н т и р и ш , я ъ н и р е а н и м а ц и я м а к с а д и -

---

д а к у р и л а д и г а н ч о р а - т а д б и р л а р н а ф с и з , б е х у д а б у л и б к о л а -
вер ад и. Ш у н и а й т и б к е т и ш к е р а к к и , б и о л о г и к у л и м а в в а л о
м а р к а з и й н е рв с и с т е м а с и н и н г у л и м и д и р , ч у н к и у г и п о к с и я г а
х а м м а д а н к у р а к у п р о к с е з г и р б у л а д и . Ю р а к а н ч а к е ч у л ад и,
ш у н г а к у р а у л и м д а н кейин, х а т т о к и
20
с о а т д а н с у н г ж а с а д -
д а н а ж р а т и б о л и н с а х а м , с у н ъ и й ш а р о и т л а р д а у уз ф а о л и я -
тини 
т и к л а б ,
а с л и г а
к е л т и р и ш и
м у м к и н .
Б и р и к т и р у в ч и
т у к и м а х а м м а д а н кейин х а л о к б у л а д и .
Б и о л о г и к $ л и м б о ш л а н г а н и н и к у р с а т а д и г а н а н и ^ - т а й и н
и ш о н ч л и а л о м а т л а р i/ л и м д а н к е й и н б о ш л а н а д и г а н у з г а р и ш -
л а р д и р .
Б у л а р х а р хил м у д д а т л а р д а п а й д о б у л а д и , шу м у н о ­
с а б а т б и л а н
у л а р ш а р т л и р а в и ш д а и к к и г у р у х г а б у л и н а д и :
I. Э р т а н г и , и л к у з г а р и ш л а р — 1) м у р д а с о в и ш и , 2) м у р д а
д о г л а р и , 3) м у р д а кот и ши , 4) к о н н и н г к а й т а т а к с и м л а н и ш и ,
5) м у р д а к у р и ш и ,
6
) а у т о л и з . II . К е ч к и а л о м а т л а р — м у р д а -
нинг а й н а б , е м и р и л и ш и г а о л и б б о р а д и г а н т р а н с ф о р м а т и в
у з г а р и ш л а р ( а у т о л и з , ч ириш) .
У л и м д а н к е й и н б о ш л а н а д и г а н ( э р т а н ги ) и л к у з г а р и ш л а р .
М у р д а со в и ш и .
Ю р а к ф а о л и я т и т у х т а б к о л г а н и д а н к е й и н т а ­
н а х а р о р а т и д а с т л а б к и б и р н е ч а ун м и н у т д а в о м и д а о д а т д а
а в в а л к а н д а й б у л с а , ш у н д а й б у л и б т у р а в е р а д и , к е й и н а с т а -
с е ки н п а с а я б о ш л а й д и — а т р о ф д а г и х а в о х а р о р а т и 16— 18° 
б у л г а н д а у р т а х и с о б д а с о а т и г а 1 °д а н п а с а й и б б о р а д и . Ж а с а д
т е р и с и д а г и н а м б у г л а н и ш и х и с о б и г а м у р д а х а р о р а т и м а ъ л у м
в а к т г а к е л и б , а т р о ф д а г и х а в о х а р о р а т и д а н 0 , 5 — 3° п а с т г а т у ­
ши б к о л а д и . А т р о ф д а г и х а в о х а р о р а т и — 4° д а н п а с т б у л с а ,
м у р д а с о в и ш д а н утиб, м у з л а б к о л а д и . О д а м к о к ш о л , с е пс ис ,
т о ш м а л и
т и ф
к а с а л л и г и д а н
ё к и
б а ъ з и
м о д д а л а р д а н
з а х а р л а н и б , у л г а н б у л с а , у х о л д а м у р д а н и н г х а р о р а т и ю р а к
т у х т а г а н п а й т д а н ке йи н х а м б и р о з м у д д а т 4 0 — 4 1° г а ч а
к у т а р и л и ш и ва б у н д а н х а м о ш и ш и м у м к и н .