Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

К А С А Л Л И К Л А Р Н И Н Г Б И О Л О Г И К А Х А М И Я Т И
К а с а л л и к к у р и н и ш л а р и н и н г б и о л о г и к а х а м и я т и х а р хил. 
К а с а л л и к л а р н и н г б а ъ з и л а р и т у к и м а ёки о р г а н л а р фун кц ия -
л а р и и з д а н ч и к и б , т у з и л и ш и у з г а р и б к е т и ш и б и л а н б и р г а д а ­
в о м э т и б б о р а д и . М а с а л а н , к о р и н т и ф и д а и н г и ч к а ича к яра -
с и н и н г т е ш и л и б к е т и ш и ( п е р ф о р а ц и я ) , г и п е р т о н и я к а с а л л и г и -
д а м и я г а к о н к у й и л и ш и в а б о ш к а л а р б у н г а м и с о л б у л а о л а ­
д и. А н а ш у н д а й У з г а р и ш л а р ж у д а х а т а р л и д и р , ч у н к и м а з ку р
к а с а л л и к у ч у н х а р а к т е р л и ш и к а е т б у л и б, с и ф а т ж и х а т и д а н
о л г а н д а б у т у н л а й я н г и , б о ш к а ч а х о д и с а
булиб 
х и с о б л а н а д и .
К а с а л л и к н и н г б о ш к а к у р и н и ш л а р и п а т о г е н о м и л н и н г т а ъ с и ­
р и г а ё к и р у й б е р г а н « ш и к а е т » т у ф а й л и б о ш л а н г а н с т р у к т у ­
р а - ф у н к ц и о н а л у з г а р и ш л а р г а ж а в о б а н о р г а н и з м н и н г р е а к ц и ­
я с и
б улиб 
х и с о б л а н а д и , х о л о с . О р г а н и з м н и н г б у н д а й р е а кц и-

---

я л а р и у з и г а я р а ш а м о р ф о л о г и к х у с у с и я т л а р и г а э г а б у л г а н
м о с л а ш т и р у в ч и - к о м п е н с я т о р ва х и м о я р е а к н и я л а р и д и р ( я л ­
л и г л а н и ш , и м м у н о л о г и к р е а к ц и я л а р , а т р о ф и я , г и п е р т р о ф и я ) .
Я л л и г л а н и ш н и н г х и м о я л о в ч и р о л и и н ф е к ц и о н ж а р а ё н н и н г
т а р к а л и б б ор иш и н и ч е к л а б к у й и б , к е й и н ч а л и к у н г а б а т а м о м
б а р х а м б е р и ш ва з а р а р л а н г а н о р г а н , т у к и м а т у з и л и ш и
х а м д а ф у н к ц и я л а р и н и т у л а т и к л а ш д а н и б о р а т д и р . П и л о р у с
т о р а й и б к о л г а н м а х а л д а м е ъ д а д е в о р и г и п е р т р о ф и я с и н и н г
к о м п е н с а т о р а х а м и я т и х а з м ж а р а ё н и н и н г о д а т д а г и ч а б о р и ­
ш и н и т а ъ м и н л а ш д а н и б о р а т .
К а с а л л и к л а р н и н г
о к и б а т и
х а р
х и л 
б у л а д и .
Б а ъ з и
х о л л а р д а о д а м 
с о г а й и б кет а д и
, я ъ н и к а с а л л и к д а в р и д а з а ­
р а р л а н г а н с и с т е м а л а р н и н г т у з и л и ш и в а ф у н к ц и я л а р и б а т а ­
м о м т и к л а н и б а с л и г а к е л а д и . К а с а л л и к н и н г о к и б а т и я х ш и
б у л м а г а н и д а
о р г а н ф у н к ц и я с и н и и з д а н ч и ^ а р и б , т у з и л и ш и н и
р зг а р т и р и б к ,у я д и га н т у р гун п а т о л о г и к %олат
ю з а г а к е л и ш и
м у м к ин . М а с а л а н , м е ъ д а н и н г ч и к и ш к и с м и д а б и р - б и р и г а
т а к а л и б т у р г а н и к к и т а я р а ч а н д и к б у л и б б и т и ш и н а т и ж а с и ­
д а м е ъ д а шу к и с м и н и н г т о р а й и б к о л и ш и , б у й р а к н и н г у н д а г и
т у р л и
п а т о л о г и к
ж а р а ё н л а р ,
ч у н о н ч и
г л о м е р у л о н е ф р и т
о к и б а т и д а б у ж м а й и б , к и ч р а й и б к о л и ш и в а ф у н к ц и я с и н и н г
и з д а н чикиши ш у л а р ж у м л а с и д а н д и р .
Б и р к а н ч а х о л л а р д а к а с а л л и к м а р к а з и й н е р в с и с т е м а с и
ф у н к ц и я л а р и н и н г б а д а р и з д а н ч и к и ш и в а х а ё т учун м у х и м
о р г а н л а р н и н г ф а о л и я т д а н к о л и ш н н а т и ж а с и д а
б е м о р н и н г
у л и б к е т иш и б и л а н т у г а л л а н а д и .
О р г а н и з м н и н г а ж о й и б х и с л а т л а р и д а н б и р и у н д а б и р а нд о-
з а д а г и х и м о я р е а к ц и я л а р и б о р л и г и д и р , о р г а н и з м ч е к л а н г а н
м и к д о р д а г и шу р е а к ц и я л а р н и х а р х и л т а р з д а б и р - б и р и г а
п а й в а с т а к и л и б к у ш и ш й ^ л и б и л а н ж у д а т у р л и - т у м а н т а ш к и
т а ъ с и р о т л а р г а т е г и ш л и ч а ж а в о б б е р а д и . Э в о л ю ц и я б и р з а й л -
д а г и у м у м п а т о л о г и к ж а р а ё н л а р д е б а т а л м и ш ж а р а ё н л а р н и
— х а м м а к а с а л л и к л а р м а х а л и д а х а м у ч р а й в е р а д и г а н
я л ­
л и г л а н и ш , тромбоз, р е г е н е р а ц и я , г и п е р т р о ф и я , иммунитет,
ат р о ф и я
х о д и с а л а р и н и б и р т у п л а м х о л и г а к е л т и р и б я р а т г а н .
« П а т о л о г о а н а т о м и к а л и ф б о » н и н г а н а ш у о д д и й б и р л и к л а р и -
ни х а р хил т а р з д а б и р г а к у ш и ш й у л и б и л а н о р г а н и з м
у з и н и н г ж у д а х и л м а - х и л « т а ш к и а л о к а л а р и н и » б е м а л о л уд- 
д а л а й о л а д и ( С а р к и с о в Д . С . , 1994).
Ю к о р и д а к е л т и р и л г а н м а ъ л у м о т л а р н и х и с о б г а о л г а н д а
о д а м к а с а л л и к л а р и п а т о л о г и к а н а т о м и я с и н и у р г а н и ш н и х а р
хил т а р з д а б и р г а к у ш и л и б , к а с а л л и к л а р н и н г а с о с и н и т а ш к и л
э т у в ч и у м у м п а т о л о г и к ж а р а ё н л а р н и , ш у н и н г д е к ш и к а с т л а -
н и ш г а ж а в о б а н б о ш л а н а д и г а н х и з ю я л о в ч и , к о м п е н с а т о р в а 
м о с л а ш т и р у в ч и ж а р а ё н л а р н и к у з д а н к е ч и р и б ч и к и ш д а н б о ш -
л а ш м а к с а д г а м у в о ф и к д и р .

---