Thesis · April 2020 doi: 10. 13140/RG

Таснифлаш(табақалаштириш). 
Бир тўплам нарсалар ичида бир -бирига 
ўxшашларини бошқа тўпламдагиларидан фарқ қилишига қараб, нарсаларни тўпламларга 
ажратиш тизими таснифлаш деб аталади.

---

ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
552 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
Масалан, натурал сонлар тўпламини: жуфт ва тоқ сонлар тўплами; туб ва мураккаб 
сонлар тўплами; 3 га каррали, 3 га бўлганда 1 қолдиқ қолувчи ва 3 га бўлганда 2 қолдиқ 
қолувчи сонлар тўплами; ва ҳоказо.
 Тизимлаштириш 
амалий билимларни ўзлаштиришда, кўникма ва малакаларни 
тартибга солишда муҳим ўрин тутиб, бу амал ёрдамида математик масала ва мисоллар, 
фикрлар, қонуниятлар қандай мақсадда кузатилишига қараб мантиқий тартиб бўйича 
жойлаштирилади.
Юқоридаги тафаккур амаллари масала ишлаш давомида амалга оширилади ва 
уларнинг ҳар биридан фойдаланиш ўқитувчи маҳоратига боғлиқ бўлиб, бу амаллар билан 
масала ечимига боришнинг энг қулай ва тушунарли усулларини танлай олиш мумкин.
3-синф дарслигининг “ Қолдиқли бўлишни текшириш” мавзусида 5-масала: 
7 га қолдиқсиз бўлинадиган сонлар ичидан 2 га бўлинганда 1 қолдиқ, 3 га бўлинганда 2 
қолдиқ, 4 га бўлинганда 3 қолдиқ қоладиган сонни топинг [5, 32 б]. 
Бу масалани ечиш учун ҳар бир ўқувчи ўз билимидан ва фикрлашидан келиб чиқиб 
турлича усул танлайди ва ечим топиш учун қандай кетма-кетликда амаллар бажарилишини 
белгилаб олади(тизимлаштириш). 
1-қадам. Берилган масалани содда масалаларга ажратамиз(анализ): 
1-масала.
(асосий масала) 7га қолдиқсиз бўлинадиган сонларни топинг. 
2-масала.
2 га бўлинганда 1 қолдиқ қоладиган сонларни топинг. 
3-масала. 
3 га бўлинганда 2 қолдиқ қоладиган сонларни топинг.