|
ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
388
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
talabalari orasida tanlov e’lon qilishdan ko`zlangan asosiy maqsad turizm va xizmat ko`rsatish
yo`nalishi bo`yicha ilg`or talabalarning innovatsion g`oyalarini qo`llab quvvatlash orqali tom
manoda Iqtisodiyot va turizm fakulteti, qolaversa oliygoh ijobiy imijini oshirish hamda talabalar
orasida sog`lom raqobatbardosh o`qish-o`rganish motivlari mavjud muhitni shakllantirishdan iborat.
O`quv faoliyatining asosiy motivlari bu – ichki o`quv-bilish motivlaridir. O`quv
faoliyatining eng muhim motivatsiyasi esa talabaning bo`lg’usi kasbiga bo`lgan qiziqishi va
moyilligidir. Talabaning o`quv jarayonidagi egallagan bilimlaridan, kasbiy malakalari va
ko`nikmalaridan hissiy qoniqish va undan quvonch hissini hosil qilishi lozim[1, 109].
Talabalarning o`z yo`nalishlari bo`yicha tahsil olayotgan fanlarni yuqori manfaatdorlik va
qiziqish bilan o`zlashtirishni ta’minlash, kelejakda o`z biznesini tashkil etish va sohaga zarur
kadrlarni ishga yollagan holda, yangi ish o`rinlarini yaratish yo`lida tanlovlarni joriy etishga
bo`lgan zaruratni quyidagilar bilan izohlash mumkin:
O`qish-o`rganish bo`yicha talabalar orasida raqobat yetarli darajada yuqori emas;
Talabalar o`z biznes g`oyalarini rivojlantirish, uni hayotga tadbiq etgan holda
iqtisodiy jihatdan naf olish mumkinligi to’g`risida to`liq tasavvurga ega emas;
Talabalar aniq innovatsion g`oyani hayotga tadbiq etib, muvaffaqiyat qozonish
mumkinligi bo`yicha kuchsiz darajada motivatsiyalangan yoki manfaatdorlik
sezilmaydi;
Talabalar tanlagan yo`nalishining yetuk mutaxassis bo`lib yetishishi doirasida o`ziga
yetarlicha yuqori baho bera olmaydi, yoki o`z loyihasining amalga oshishiga ishonch
bo`lmasligi mumkin;
Loyihani amalga oshirishdagi qiyinchiliklar, zarur investitsiya mablag`lari
manbalarini bilmasligi, xorijiy investorlarni izlab topish, ularga loyihani mahorat
bilan taqdimot qilish ko`nikmalarining to`liq emasligi, loyiha hujjatlarini
rasmiylashtirish, patent olish, innovatsion ishlanmaning amaliyotga joriy etish
bo`yicha ba’zi bir jihatlar haqida aniq tasavvurga ega emas.
Tanlov o`tkazish, dastlab uni o`tkazish tartibi, dastlabki saralash bosqichi o`tkazilgandan
so`ng innovatsion g`oyalarga ega talabalar uchun kichik biznes va xususiy tadbirkorlik, turizmda
innovatsion faoliyat, biznes rejani tuzish, turizm va iqtisodiyot yo`nalishlari bo`yicha xalqaro va
respublika darajasida grant mablag`larini qo`lga kiritgan universitetning tajribali pedagog xodimlari
boshchiligida shaxsga yo`naltirilgan o`qitish texnologiyasiga asoslanib tashkil etiladigan yuzma-yuz
formatdagi ikki hafta davom etadigan interfaol ma`ruza va davra suhbatlari tashkil etilishi ko`zda
tutiladi. Tanlovni o`tkazish jarayoni boshlanishidan boshlab, toki innovatsion g`oya aniq
innovatsion ishlanmaga aylanib, hayotga joriy etilgunga qadar amalga oshiriladigan tadbirlar rejaga
asosan izchillikda olib boriladi(1-rasmga qarang).
Shaxsga yoʻnaltirilgan texnologiyalarda, oʻquvchi shaxsi, pedagogik jarayon markaziga
qoʻyiladi, uning rivojlanishiga va tabiiy imkoniyatlarini roʻyobga chiqarishga qulay shart-sharoitlar
yaratiladi[2].
N.X. Avliyoqulov va N.N. Musayevalar oliy, o`rta maxsus va kasbiy ta’lim tizimi uchun
o`qitishning shaxsga yo`naltirilgan texnologiyalariga quyidagilarni keltirishadi: ishbilarmonlik
o`yinlari;
muammoli
o`qitish;
tabaqalashtirilgan
o`qitish,
dasturlashtirilgan
o`qitish;
komputerlashtirilgan o`qitish; modulli o`qitish[3, 78].
Fikrimizcha yuqorida sanab o`tilgan shaxsga yo`naltirilgan o`qitish texnologiyalarini
birvarakayiga qo`llash imkoniyatini ta’minlash uchun turli darajadagi tanlovlarning o`rni muhim
deb hisoblaymiz. Chunki, har bir tanlov ishtirokchisi o`z innovatsion g’oyasi va ishlanmasini
ro`yobga chiqarish uchun u yoki bu mazmunda shaxsga yo`naltirilgan o`qitish texnologiyasining
asosiy tamoyillar: insonparvarlik, hamkorlik, erkin tarbiyalashga asoslangan holda teng, demokratik
va hamkorlik munosabatlarga asoslangan tabiiy vujudga keluvchi samarali o`quvchi-o`qituvchi
Do'stlaringiz bilan baham: |
