Thesis · April 2020 doi: 10. 13140/RG

ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
100 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
қайта алоқа. 
жадвали асосида муаммоли вазият жавобини педагог-
ўқитувчига айтадилар. 
Адабиётлар тахлили муаммога асосланган ўқитиш катта самара келтиришини 
кўрсатди (2, 5). Аммо шуни назарда тутиш керакки, муаммога асосланган ўқитиш таълим 
жараёнига аста-секин, талабаларни муаммоли вазиятни баён қилиш жараёнига тайёрлаш 
йўли билан киритилиши керак. Бутун мавзу материалини муаммога асосланган ўқитиш 
билан ўрганиш мушкул.
Муаммога асосланган ўқитишда педагог-ўқитувчи хар бир мавзуга мослаб аниқ ўқув 
мақсадларига йўналтирилган муаммоли вазиятли масала ва топшириқлар ишлаб чиқади. 
Амалий машғулот давомида эса муаммоли вазиятли масалани ҳал этишда ёки 
топшириқларни бажаришда талабаларнинг аниқ мақсадга йўналтирилган ҳаракатига туртки 
беради ва жараённи назорат қилиб боради. Талаба эса бу таълим жараёнининг фаол 
қатнашчиси бўлиб иштирок этади. Муаммога асосланган ўқитишнинг моҳияти шундаки, 
талабалар ўзлари муаммоли вазиятни мустақил ечишлари керак. Демак, ўқув материаллари 
ва топшириқлар тизими шундай тузилиши керакки, улар асосан мустақил фикр юритишга 
ва ўрганишга қаратилиши лозим. 
Муаммога асосланган ўқитишда FILA жадвали қўллаш жуда қулай. FILA 
жадвали муаммога асосланган ўқитиш жараёнида талабаларнинг ақлий салоҳиятларини 
кўрсатиб берувчи интелектуал ўқув қуролидир (6).
FILA жадвали 4 устундан иборат бўлиб, бу ерда FILA қисқартмаси қуйидаги 
маънони англатади: F харфи - Facts (фактлар), I харфи – Ideas (фикрлар), L харфи – Learning 
issues (муаммони ўрганиш), A харфи – Action plan (харакатлар режаси). FILA жадвалини 
тўлдириш ушбу жараённи янада фаоллаштиради. FILA жадвали эса қуйидагича кўринишда 
бўлади: 
FILA жадвали кўриниши