Thesis · April 2020 doi: 10. 13140/RG

 ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
379 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
information and methodological support of the educational process with the use of e-learning 
resources and the scientific basis for its use are described. 
Keywords: 
quality of education, information and communication technologies, e-learning 
resources, interactivity, flexibility, information methodological support, information culture, 
motivation. 
Ҳозирги кунда таълим сифати муаммоси замонавий таълим фанида ва сиёсатда устун 
муаммолардан биридир, у юқори маънавий интилишларга ва юқори малакали меҳнат қилиш 
учун мотивлари бўлган шахсни ривожлантиришга, уни тез ўзгараётган шароитларда ҳаётга 
тайёрлашга қаратилган комплекс масалаларнинг ечими билан боғлиқ.
“Таълим сифати” ибораси биринчи марта ХХ аср 90-йилларнинг бошларида пайдо 
бўлди. Ҳозирги кунда таълим сифати ҳақидаги нашрларнинг минглаб сони мавжуд.
Таълим сифати (Калней В.А. ва Шишов С.Е.нинг таърифларига кўра) – ижтимоий 
категория, у жамиятдаги таълим жараёнининг ҳолати ва натижаси билан, фуқоролик, 
маиший ва шахснинг касбий компетенциясининг (билимлар соҳасининг) ривожланишида 
унинг жамиятнинг (ҳар хил ижтимоий гуруҳларнинг) талаблари ва кутишларига мослиги 
билан аниқланади. 
Ахборот-коммуникация 
технологияларининг 
(АКТ) 
жадал 
ривожланиши 
инсонларнинг ахборотларни тезкорлик билан қабул қилиш, уларни қайта ишлаш ҳамда 
касбий фаолиятларида самарали қўллаш қобилиятларини ривожлантириб бориш билан 
характерланади. Жамиятда содир бўлаётган бундай ўзгаришлар таълим тизимини 
ахборотлаштириш ва компьютерли ўқитиш технологияларининг жорий этилишига олиб 
келди. Компьютерли ўқитиш технологияларини таълим тизимига жорий этиш учун ахборот – 
таълим муҳитини шакллантириш зарурияти пайдо бўлди. Бундай муҳидларда ўқитишни 
ташкил этиш учун электрон таълим ресурсларини (ЭТР) ишлаб чиқиш ва улардан 
фойдаланишга асос солинди.
Ҳозирги кунда таълимни ахборотлаштириш шароитида педагогик тадқиқотлар 
натижаларининг тизимлаштирилиши натижасида олиб борилаётган илмий изланишларнинг 
диққат марказида турган бир нечта умумий муаммоларни ажратиб кўрсатиш мумкин. Уларга 
масофавий таълимни ташкил этиш (А.А. Абдуқодиров, У. Ш. Бегемқулов, Е.С. Полат, 
Каргина Н.Ю., Бухарова А.В., Хуан Яо Цинь), медиатаълимни амалга ошириш (Роберт И.В., 
Е.В. Чернабай, Челышева И.В., Филиппов Е.А.), таълим жараёнида ахборот 
технологияларидан фойдаланиш (Нишонов М.Н., Қўқонбоев И.И., Толипов Ў, Абдуқодиров 
А.А., Олимов Қ.Т, Беспалько Е.В., Кошелева И.Б., Васина Ю.М., Захарова И.Г., Ключенко 
А.Н., Рысин М.Л., Кутовой И.Н.), шахснинг ахборот компетентлилигини ошириш 
(Манаситова М.А., Вишнякова А.В., Шмелева С.В., Голунова Л.В., Харунжева Е.В., 
Узденова А.А.), таълим олувчиларнинг ахборот хавфсизлигини таъминлаш (Журин А.А., 
Иванов С.А.) борасидаги илмий тадқиқотларни таъкидлаш мумкин.
Таълим тизимини ахборотлаштиришни амалга ошириш жараёнини таҳлил қилиш 
натижасида унинг қуйидаги йўналишларини ажратиб кўрсатиш мумкин [1]: 

ЭТРларини ишлаб чиқишнинг замонавий индустрияси асосларини яратиш; 

Ишлаб чиқилган ЭТРлари ва нашрларини эркин тасарруф этишни таъминлаш 
(ахборот таълим ресурсларининг миллий марказини шакллантириш); 

Масофавий таълим технологияларини ривожлантириш; 

АКТ соҳасидаги педагогик кадрларни тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш; 

Тармоқ педагогик ҳамжамиятни шакллантириш. 
Ҳозирги кунда замонавий таълим тизимида интерфаолликни таъминлайдиган илғор 
йўналишлардан бири нисбатан янги дидактик восита ҳисобланган ЭТРлари бўлиб 
ҳисобланади. Ушбу соҳада олиб борилган психологик-педагогик тадқиқотлар шуни 
кўрсатадики, ўқув жараёнида айнан ЭТРларидан фойдаланиш ўқитувчиларнинг педагогик 

---