The importance of local taxes in the state budget: analysis of national and global practice

Xulosa va takliflar 

---

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий журнали. №2, апрель, 2021 йил. ISSN: 2181-1016 
7 
Mahalliy byudjetlar daromadini shakllantirishda mahalliy soliqlarning 
ahamiyati va bu boʻyicha xalqaro tajribani tahlil qilish orqali quyidagi ilmiy xulosa 
va takliflarni keltirishimiz mumkin. 
Birinchidan, mahalliy hokimiyat organlariga mahalliy soliqlar boʻyicha 
daromadlarni shakllantirish, mahalliy byudjet xarajatlarini amalga oshirishda 
ma’lum darajada erkinlik berilishi zarur. Bunday erkinlik berilishi hududning 
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga ijobiy ta’sir koʻrsatadi. 
Ikkinchidan, xalqaro amaliyotda mamlakatlar miqyosida mahalliy soliqlar va 
yigʻimlarning tarkibi turlicha ekanligini koʻrishimiz mumkin. Shuningdek, soliq 
solinadigan obyektlar va soliq solinadigan bazalar boʻyicha ham farqlar kuzatiladi. 
Xalqaro tajribani oʻrganish orqali milliy amaliyotimiz uchun foydali jihatlarini 
moslashtirishda yuqorida ta’kidlangan omillarni inobatga olish lozim. Aks holda 
soliq yuki oshishi va soliq toʻlovchilarga salbiy ta’sir qilishi mumkin. 
Uchinchidan, 
mahalliy 
soliqlar 
boʻyicha 
samarali 
mexanizmni 
shakllantirishda soliq madaniyati va mahalliy shart-sharoitlarni ham inobatga olish 
lozim, chunki bu soliq undiruvchanligiga ta’sir koʻrsatadigan jihat hisoblanadi. 
Toʻrtinchidan, xalqaro amaliyotda rivojlangan mamlakatlarda mahalliy 
soliqlarning Davlat byudjetidagi ulushi rivojlanayotgan mamlakatlardagiga 
nisbatan keskin yuqori boʻladi. Bu orqali aytish mumkinki, mahalliy soliqlarning 
Davlat byudjetidagi ulushi ma’lum darajada mamlakatning iqtisodiy 
rivojlanganligi va aholining daromadlilik darajasini koʻrsatib beradi. 
Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati 
1.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy 
Majlisga Murojaatnomasi. 28.12.2018.
2.
Lars P.Feld, Friedrich Schneider. State and Local Taxation. // 
International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition), 
2015. Pages 338-342; 
3.
Salvatore Bimonte, Arsenio Stabile. Local taxation and urban 
development. Testing for the side-effects of the Italian property tax. // Ecological 
Economics, Volume 120, December 2015, Pages 100-107; 
4.
F.Tsapulina, A.Makushev, O.Ergunova, O.Arlanova, M.Lvova and 
O.Matveeva. Assessment of the regional tax potential and its role in the formation 
of the budget system of the Russian Federation. // International Agro Science 
Conference (AgroScience-2020). IOP Conf. Series: Earth and Environmental 
Science 604 (2020) 012001. Pages 9;
5.
Gál Marián, Tóth Peter. Significance of Local Taxes in Income Structure 
of Slovak Municipalities. // Mediterranean Journal of Social Sciences, MCSER 
Publishing, Rome-Italy. Vol 6 № 3 May, 2015. – B.10; 
6.
U.A.Berdiyeva. Soliqlar yigʻiluvchanligini oshirish maqsadida soliq 
nazorati sifatini oshirish yoʻnalishlari. // “Xalqaro moliya va hisob” ilmiy elektron 
jurnali, №4, 2020; 
www.interfinance.uz
  

---