The economy of enterprise


Xodimlar  mehnatiga  haq  to’lash



Download 1,56 Mb.
Pdf ko'rish
bet154/240
Sana29.12.2021
Hajmi1,56 Mb.
#86037
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   240
Bog'liq
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi t

Xodimlar  mehnatiga  haq  to’lash  ishlab  chiqarish  jarayoniga  jalb  qilingan 
mehnat  resurslarining  bahosidir.  Boshqacha  qilib  aytganda,  ish  haqi  –  bu,  mahsulot 
ishlab  chiqarish  va  sotish  xarajatlarining  korxona  xodimlari  mehnatiga  haq  to’lash 
uchun sarflanuvchi qismidir. 
Ish haqining nominal va real turlari mavjud. 
 
109 


Nominal ish haqi
−bu xodimning ma’lum bir vaqt mobaynida bajargan  mehnati 
uchun hisoblangan va to’langan ish haqidir. 
Real  ish  haqi
−nominal  ish  haqiga  sotib  olish  mumkin  bo’lgan  tovar  va 
xizmatlar miqdori; real ish haqi – bu, nominal ish haqining “iste’mol qobiliyati ”dir. 
Korxonalarda ish haqi sohasidagi siyosatni ishlab chiqish va uni tashkil etishda 
quyidagi tamoyillarni inobatga olish zarur: 
* adolatlilik, ya’ni bir xil mehnat uchun bir xil haq to’lash; 
* bajarilayotgan  ishning  murakkabligi  va  mehnat  malakasi  darajasini  hisobga 
olish; 
* mehnatning zararli sharoitlari va og’ir jismoniy mehnatni hisobga olish; 
* sifatli, sidiqidildan mehnat qilishni rag’batlantirish, yo’l qo’yilgan yo’qotishlar 
yoki o’z majburiyatlariga mas’uliyatsiz yondashishni moddiy jazolash; 
* mehnat unumdorligi sur’atini o’rtacha ish haqining o’sish sur’atlariga nisbatan 
tezroq o’stirish; 
* ish haqi miqdorini inflyatsiya sur’atlariga mos ravishda muvofiqlashtirish; 
* mehnatga  haq  to’lashning  korxona  ehtiyojlariga  to’liq  javob  beruvchi  ilg’or 
shakl va tizimlarini qo’llash.  
Zamonaviy  sharoitlarda  korxonalarda  mehnatga  haq  to’lashning  turli  tizim  va 
shakllari qo’llanilib, ulardan eng ko’p tarqalganlari sifatida ishbay va vaqtbay usulni 
ko’rsatish mumkin. 

Download 1,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   240




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish